previous next
tĕro , trīvi, trītum, 3 (
I.perf. terii, acc. to Charis. p. 220 P.; perf. sync. tristi, Cat. 66, 30), v. a. root ter; Gr. τείρω, τρύω, τρίβω, to rub; cf. Lat. tribulare, triticum; akin to τέρην, tender, Lat. teres, to rub, rub to pieces; to bruise, grind, bray, triturate (syn.: frico, tundo, pinso).
I. Lit. (mostly poet. and in post-Aug. prose).
A. In gen.: num me illuc ducis, ubi lapis lapidem terit? (i. e. into a mill), Plaut. As. 1, 1, 16: “lacrimulam oculos terendo vix vi exprimere,Ter. Eun. 1, 1, 23: “teritur lignum ligno ignemque concipit attritu,Plin. 16, 40, 77. § 208: sed nihil hederā praestantius quae teritur, lauro quae terat, id. ib.: “aliquid in mortario,id. 34, 10, 22, § 104: “aliquid in farinam,id. 34, 18, 50, § 170: “bacam trapetis,Verg. G. 2, 519: “unguibus herbas,Ov. M. 9, 655: “dentes in stipite,id. ib. 8, 369: “lumina manu,Cat. 66, 30: “sucina trita redolent,Mart. 3, 64, 5: “piper,Petr. 74: “Appia trita rotis,Ov. P. 2, 7, 44: “cibum in ventre,” i. e. to digest, Cels. 1 praef. med.Poet .: labellum calamo, i. e. to rub one's lip (in playing), Verg. E. 2, 34: “calcemque terit jam calce Diores,treads upon, id. A. 5, 324: “crystalla labris,Mart. 9, 23, 7.—
B. In partic.
1. To rub grain from the ears by treading, to tread out, thresh: “frumentum,Varr. R. R. 1, 13, 5: “milia frumenti tua triverit area centum,Hor. S. 1, 1, 45: “area dum messes teret,Tib. 1, 5, 22: “teret area culmos,Verg. G. 1, 192; cf.: “ut patria careo, bis frugibus area trita est,” i. e. it has twice been harvest-time, Ov. Tr. 4, 6, 19.—
2. To cleanse or beautify by rubbing, to smooth, furbish, burnish, polish, sharpen (syn.: “polio, acuo): oculos,Plaut. Poen. 1, 2, 103: “crura mordaci pumice,Ov. A. A. 1, 506: “hinc radios trivere rotis,smoothed, turned, Verg. G. 2, 444: “vitrum torno,Plin. 36, 26, 66, § 193: “catillum manibus,Hor. S. 1, 3, 90: “tritus cimice lectus,Mart. 11, 33, 1.—
3. To lessen by rubbing, to rub away; to wear away by use, wear out: “(navem) ligneam, saepe tritam,Plaut. Men. 2, 3, 52: “hoc (tempus) rigidas silices, hoc adamanta terit,Ov. Tr. 4, 6. 14: “ferrum,to dull, id. M. 12, 167: “mucronem rubigine silicem liquore,Prop. 2, 25 (3, 20), 15: “trita labore colla,Ov. M. 15, 124: “trita subucula,Hor. Ep. 1, 1, 96: “trita vestis,id. ib. 1, 19, 38: “librum,” i. e. to read often, Mart. 8, 3, 4; 11, 3, 4; cf.: “quid haberet, Quod legeret tereretque viritim publicus usus?Hor. Ep. 2, 1, 92: “pocula labris patrum trita,Mart. 11, 12, 3: ut illum di terant, qui primum olitor caepam protulit, crush, annihilate, Naev. ap. Prisc. p. 681 P.—
4. Of persons, pass., to be employed in. occupied with: “nos qui in foro verisque litibus terimur,Plin. Ep. 2, 3, 5: “litibus,id. ib. 10, 12, 3.—
5. To tread often, to visit, frequent a way or place (cf.: “calco, calcito): angustum formica terens iter,Verg. G. 1, 380: “iter propositum,Prop. 2, 30 (3, 28), 14: “Appiam mannis,Hor. Epod. 4, 14: “viam,Ov. A. A. 1, 52; Lucr. 1, 927: “via trita pede,Tib. 4, 13, 10: “ambulator porticum terit,Mart. 2, 11, 2: “limina,id. 10, 10, 2: “mea nocturnis trita fenestra dolis,Prop. 4 (5), 7, 16.nec jam clarissimorum virorum receptacula habitatore servo teruntur,Plin. Pan. 50, 3: flavaeque terens querceta Maricae Liris, Claud. Cons. Prob. et Olybr 259. —
6. In mal. part.: “Bojus est, Bojam terit,Plaut. Capt. 4, 2, 108; so Prop. 3, 11 (4. 10), 30; Petr. 87. —
II. Trop. (freq. in good prose).
B. To expend, employ (late Lat.): “qui operam teri frustra,Amm. 27, 12, 12. —
C. To exert greatly, exhaust: “ne in opere longinquo sese tererent, Liv 6, 8, 10: ut in armis terant plebem,id. 6, 27, 7.—
D. Of language, to wear out by use, i. e. to render common, commonplace, or trite (in verb finit. very rare, but freq. as a P. a.): “jam hoc verbum satis hesterno sermone trivimus,Cic. Ac. 2, 6, 18: “quae (nomina) nunc consuetudo diurna trivit,id. Fin. 3, 4, 15.—*
E. To tread under foot, i. e. to injure, violate a thing: “jurata deorum majestas teritur,Claud. in Rufin. 1, 228. — Hence, P. a.: trītus , a, um.
A. Prop. of a road or way, oft-trodden, beaten, frequented, common: “iter,Cic. Phil. 1, 3, 7: “via,id. Brut. 81, 281: “quadrijugi spatium,Ov. M. 2, 167. — Sup.: “tritissima quaeque via,Sen. Vit. Beat. 1, 2. —
B. Fig.
2. Of language, used often or much, familiar, common, commonplace, trite: “quid in Graeco sermone tam tritum atque celebratum est, quam, etc.,Cic. Fl. 27, 65: “nomen minus tritum sermone nostro,id. Rep. 2, 29, 52: “ex quo illud: summum jus summā injuriā factum est jam tritum sermone proverbium,id. Off. 1, 10, 33.—Comp.: “faciamus tractando usitatius hoc verbum ac tritius,Cic. Ac. 1, 7, 27: “compedes, quas induere aureas mos tritior vetat,Plin. 33, 12, 54, § 152.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (40 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (40):
    • Cicero, Letters to his Friends, 9.16.4
    • Cicero, Philippics, 1.3.7
    • Cicero, Philippics, 5.11.30
    • Ovid, Metamorphoses, 12.167
    • Ovid, Metamorphoses, 2.167
    • Plautus, Asinaria, 1.1
    • Plautus, Menaechmi, 2.3
    • Plautus, Poenulus, 1.2
    • Plautus, Trinummus, 3.3
    • Vergil, Aeneid, 9.609
    • Vergil, Aeneid, 5.324
    • Vergil, Georgics, 1.192
    • Vergil, Georgics, 2.444
    • Vergil, Georgics, 2.519
    • Vergil, Georgics, 1.380
    • Horace, Satires, 1.1.45
    • Horace, Satires, 1.3.90
    • Vitruvius, On Architecture, 2.1.6
    • Ovid, Metamorphoses, 15.124
    • Ovid, Metamorphoses, 8.369
    • Ovid, Metamorphoses, 9.655
    • Plautus, Captivi, 4.2
    • Cicero, On Oratory, 3.31
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.927
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 10.12
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 16.40
    • Pliny the Younger, Epistulae, 2.3.5
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 57.9
    • Livy, The History of Rome, Book 37, 27.8
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 57.5
    • Livy, The History of Rome, Book 26, 19.5
    • Cicero, De Republica, 2.29
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 3.4
    • Cicero, De Officiis, 1.10
    • Ovid, Tristia, 4.6
    • Ovid, Ex Ponto, 2.7
    • Sextus Propertius, Elegies, 2.25
    • Sextus Propertius, Elegies, 3.11
    • Cicero, Brutus, 32.124
    • Cicero, Brutus, 81.281
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: