previous next
tŏlĕro , āvi, ātum, 1, v. a. (
I.dep. collat. form tŏlĕror , āri, acc. to Prisc. p. 800 P.) [lengthened form of the root tol, whence tollo and tuli, kindr. with the Gr. ΤΛΑΩ], to bear, support, sustain (syn.: fero, patior, sustineo, sino).
I. Lit. (rare and mostly post-class.): “aquilae ipsae non tolerantes pondus apprehensum una merguntur,Plin. 10, 3, 3, § 10; cf. id. 35, 14, 49, § 173: “aliquem sinu,App. M. 3, p. 132, 29: “gremio suo,id. ib. 4, p. 154, 23: “mensula cenae totius honestas reliquias tolerans,id. ib. 2, p. 121, 26.—
(β). With object-clause (poet. and in post - Aug. prose): ferro se caedi quam dictis his toleraret, Enn. ap. Fest. p. 356 Müll. (Ann. v. 137 Vahl.): “qui perpeti medicinam toleraverant,Plin. 26, 1, 3, § 3: “magnitudinem mali perferre visu non toleravit,Tac. A. 3, 3 fin.
III. Transf., to support a person or thing, i. e. to nourish, maintain, sustain, preserve by food, wealth, etc., = sustentare (v. h. v. II. B. 1.; “so not in Cic.): his rationibus equitatum tolerare,Caes. B. C. 3, 58: “octona milia equitum suā pecuniā,Plin. 33, 10, 47, § 136: “equos,Caes. B. C. 3, 49: “corpora equorum,Tac. A. 2, 24; Col. 6, 24, 5: “se fructibus agri,Dig. 50, 16, 203: “semetipsos (pisces clausi),Col. 8, 17, 15: “vitam,Caes. B. G. 7, 77; Tac. A. 15, 45 fin.; Verg. A. 8, 409: “aevum,Lucr. 2, 1171: “annos,Mart. 7, 64, 5: “egestatem,Plaut. Trin. 2, 2, 57; so id. ib. 2, 2, 77: “paupertatem,id. Rud. 4, 2, 14: “famem,Caes. B. G. 1, 28: “inopiam,Sall. C. 37, 7.—Absol.: “ut toleret (sc. erum amantem servus), ne pessum abeat,Plaut. Aul. 4, 1, 12.—
B. To keep, observe: “silentium obnixum,App. M. 4, p. 147, 1.— Hence,
A. tŏlĕrans , antis, P.a., bearing, supporting, enduring, tolerating, tolerant (post-Aug.; mostly with gen.): “corpus laborum tolerans,Tac. A. 4, 1 fin.: “piscium genera dulcis undae tolerantia,Col. 8, 16, 2. —Comp.: “vacca frigoris tolerantior,Col. 6, 22, 2: “bello tolerantior,Aur. Vict. Caes. 11. —Sup.: “asellus plagarum et penuriae tolerantissimus,Col. 7, 1, 2.—Adv.: tŏlĕran-ter .
1. Patiently, enduringly, tolerantly: “ferre aliquid,Cic. Fam. 4, 6, 2: “pati dolorem,id. Tusc. 2, 18, 43.—*
2. For tolerabiliter, bearably, tolerably: “at nunc anniculae fecunditatem poscuntur, tolerantius tamen bimae,moderately, Plin. 8, 45, 70, § 176.—
B. tŏlĕrātus , a, um, P. a., supportable, tolerable: “ut clementiam ac justitiam, quanto ignara barbaris, tanto toleratiora capesseret,acceptable, Tac. A. 12, 11.† † toles (tolles ), ĭum, m. Celtic, a wen on the neck, goitre, Veg. Vet. 1, 38; 3, 64; Ser. Samm. 16, 289; Marc. Emp. 15 med.; cf. Fest. p. 356 Müll.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (40 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (40):
    • Cicero, Letters to his Friends, 4.6.2
    • Cicero, Letters to his Friends, 7.18.1
    • Cicero, Letters to his brother Quintus, 1.1.8
    • Caesar, Gallic War, 7.71
    • Caesar, Gallic War, 1.28
    • Caesar, Gallic War, 7.77
    • Caesar, Gallic War, 8.5.1
    • Cicero, Against Catiline, 2.10.23
    • Ovid, Metamorphoses, 5.610
    • Plautus, Aulularia, 4.1
    • Plautus, Trinummus, 2.2
    • Vergil, Aeneid, 8.409
    • Ovid, Metamorphoses, 11.630
    • Ovid, Metamorphoses, 2.301
    • Caesar, Civil War, 3.58
    • Caesar, Civil War, 3.49
    • Tacitus, Annales, 12.11
    • Tacitus, Annales, 15.45
    • Tacitus, Annales, 3.3
    • Tacitus, Annales, 2.24
    • Tacitus, Annales, 4.1
    • Tacitus, Annales, 4.40
    • Tacitus, Historiae, 2.56
    • Plautus, Rudens, 4.2
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 10
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 37
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 31
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.1171
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 26.3
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 10.10
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 14.21
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 14.35
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 4.19
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 2.18
    • Tacitus, Germania, 4
    • Columella, Res Rustica, 6.22.2
    • Columella, Res Rustica, 6.24.5
    • Columella, Res Rustica, 7.1.2
    • Columella, Res Rustica, 8.16.2
    • Columella, Res Rustica, 8.17.15
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: