previous next
trĭumpho , āvi, ātum, 1, v. n. and
I.a. [triumphus].
I. Neutr., to make a triumphal procession, to hold or celebrate a triumph, to triumph (cf. ovo).
A. Lit.: triumphare appellatum, quod cum imperatore milites redeuntes clamitant per urbem in Capitolium eunti Io triumphe: id a θριάμβῳ Graeco Liberi cognomento potest dictum, Varr. L. L. 6, § 68 Müll.: “ex praeturā triumphare,Cic. Mur. 7, 15: “commissi sunt iis magistratus, in quibus re bene gestā triumpharent,id. Planc. 25, 61: “Africanus, qui de Numantinis triumpharat,id. Phil. 11, 8, 18; “for which: ex Transalpinis gentibus triumpharunt,id. ib. 8, 6, 18: “ex Macedoniā,id. Pis. 23, 55; id. Mur. 5, 11: “ex Transalpinis bellis,id. Off. 2, 8, 28: “cum triumphantem (Camillum) albi per urbem vexerant equi,Liv. 5, 28, 1: “ut triumphanti urbem inire liceret,id. 26, 21, 2: “quasi debellato triumphare,id. 26, 21, 4: “neminem ad eam diem triumphasse, qui, etc.,id. 28, 38, 4: “quid tam inauditum quam equitem Romanum triumphare? at Pompeius triumphavit,Cic. Imp. Pomp. 21, 61: “nisi meo in rem publicam beneficio ubi triumpharet esset habiturus,id. Off. 1, 22, 78; cf. Auct. B. Afr. 22, 3: Nero ovans triumphavit, i. e. held or celebrated an ovation, Vell. 2, 96, 3. —Poet., transf.: “ut sit mulsum, qui triumphent milites,Plaut. Bacch. 4, 9, 48: “mirum, si de me jure triumphat Amor,Prop. 2, 8 (8, b), 40 (24): “deque cothurnato vate triumphat Amor,Ov. Am. 2, 18, 18.— Impers. pass.: “ex urbe triumphari vidimus,Cic. Off. 2, 8, 28: “aliquis est Romae, qui triumphari de Macedonibus nolit?Liv. 45, 38, 2: “populi jussu triumphatum est,id. 3, 63, 11: “de parvis oppidis,Flor. 1, 11, 6: “ex civilibus bellis,id. 3, 22, 10.—
B. Trop., to triumph, exult, be glad, rejoice exceedingly: “exsultare laetitiā, triumphare gaudio,Cic. Clu. 5, 14; cf.: “laetaris tu in omnium gemitu et triumphas,Cic. Verr. 2, 5, 46, § 121: “in quo exsultat et triumphat oratio mea,id. Cat. 2, 2, 3: “triumpho, si licet me, etc.,Ter. Heaut. 4, 2, 5: meum factum probari abs te, triumpho gaudio, Caes. ap. Cic. Att. 9, 16, 2.—
II. Act. (only poet. and in post-Aug. prose).
(α). With a homogeneous object: “triumphavit cum imperatoribus suis triumphos novem,Gell. 2, 11, 4.—More freq.,
(β). With other objects, to triumph over, to lead in triumph; or, in gen., to conquer: “aliquem, Treb. XXX. Tyr. 24: hic terram triumphabit,Lact. 6, 23 fin.: “mortem Cum suis terroribus,id. 4, 26, 28; id. Mort. Pers. 16.—More freq. in pass.: “bisque triumphatas utroque ab litore gentes,Verg. G. 3, 33: “triumphatis dare jura Medis,Hor. C. 3, 3, 43: “Zenobia victa et triumphata,Vop. Aur. 33: “triumphati magis quam victi sunt,Tac. G. 37: “triumphata Capitolia,Verg. A. 6, 836; cf.: “omnia superata et triumphata,Plin. 5, 5, 5, § 36: “ne triumpharetur (Mithridates),Tac. A. 12, 19: “Roma triumphati caput orbis,Ov. Am. 1, 15, 26: triumphatus bos, i. e. obtained by victory, got or won as booty, id. F. 3, 732; so, “triumphatum aurum,id. P. 2, 1, 41: “Achaeos triumphandos Mummio tradidit,Aur. Vict. Vir. Ill. 61.—Hence, p. a.: trĭ-umphans , antis, = triumphalis, triumphal, belonging to a triumph: “equi,Ov. P. 2, 8, 40.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (29 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (29):
    • Cicero, Letters to Atticus, 9.16.2
    • Cicero, Against Catiline, 2.2.3
    • Cicero, On Pompey's Command, 21.61
    • Cicero, Against Piso, 23.55
    • Cicero, Against Verres, 2.5.121
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 5.14
    • Cicero, For Lucius Murena, 5.11
    • Cicero, For Lucius Murena, 7.15
    • Cicero, For Plancius, 25.61
    • Cicero, Philippics, 11.8.18
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 63.11
    • Plautus, Bacchides, 4.9
    • Vergil, Aeneid, 6.836
    • Vergil, Georgics, 3.33
    • Tacitus, Annales, 12.19
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 5.36
    • Livy, The History of Rome, Book 5, 28.1
    • Livy, The History of Rome, Book 28, 38.4
    • Livy, The History of Rome, Book 45, 38.2
    • Livy, The History of Rome, Book 26, 21.2
    • Livy, The History of Rome, Book 26, 21.4
    • Cicero, De Officiis, 2.8
    • Cicero, De Officiis, 1.22
    • Gellius, Noctes Atticae, 2.11.4
    • Tacitus, Germania, 37
    • Ovid, Ex Ponto, 2.1
    • Ovid, Ex Ponto, 2.8
    • Sextus Propertius, Elegies, 2.8
    • Ovid, Fasti, 3
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: