previous next
ūtĭlĭtas , ātis (
I.gen. plur. utilitatum and utilitatium), f. utilis, use, usefulness, utility, serviceableness, service, expediency, benefit, profit, advantage (used equally in sing. and plur.): “commodis utilitatique servire,Cic. Q. Fr. 1, 1, 8, § 24: “enitendum est, ut ostendas, in re, quam defendas, aut dignitatem inesse aut utilitatem ... nihil ad utilitatem suam referre,id. de Or. 2, 51, 207: “etiamsi nulla sit utilitas ex amicitiā,id. Fin. 1, 20, 69: “si ea (justitia) quae propter utilitatem constituitur, utilitate aliā convellitur,id. Leg. 1, 15, 42: “incidunt multae saepe causae, quae conturbent animos utilitatis specie,id. Off. 3, 10, 40: “nihil tam secundum naturam quam utilitas,id. ib. 3, 8, 35: “utilitas justi prope mater et aequi,Hor. S. 1, 3, 98: “persaepe evenit, ut utilitas cum honestate certet,Cic. Part. Or. 25, 89: “usus est familiā, si utilitate judicandum est, optima, si forma, vix mediocri,Nep. Att. 13, 3: “satin' ego oculis utilitatem obtineo sincere an parum?” i. e. have I the right use of my eyes? do I see aright? Plaut. Ep. 5, 1, 28: “in re utilitatem ego faciam ut cognoscas meam,” i. e. how useful I can be, Ter. Eun. 2, 3, 18: “si et belli utilitatem et pacis dignitatem retinere vultis,what is useful for war, Cic. Imp. Pomp. 6, 14: “neque de fortitudine quid detrahitur neque de utilitate,Dig. 21, 1, 38, § 7.—Plur.: “nihil de utilitatibus, nihil de commodis suis cogitare,Cic. Fin. 1, 10, 34: “natura consultrix et provida utilitatum opportunitatumque omnium,id. N. D. 2, 22, 58: “utilitates ex amicitiā maximae capientur,id. Lael. 9, 32: “(Trio) mirabiles utilitates mihi praebet,id. Att. 7, 5, 2: “teque Alexandrinum bellum gerente utilitatibus tuis paruit,id. Deiot. 5, 13: “utilitatibus tuis possum carere,” i. e. I can do without your services, id. Fam. 16, 3, 2: “utilitates aut in constituendis aut in conservandis civitatibus constitutas,id. de Or. 1, 9, 36; 1, 43, 193.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (17 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (17):
    • Cicero, Letters to his Friends, 16.3.2
    • Cicero, Letters to Atticus, 7.5.2
    • Cicero, Letters to his brother Quintus, 1.1.8
    • Cicero, On Pompey's Command, 6.14
    • Cicero, For King Deiotarius, 5.13
    • Plautus, Epidicus, 5.1
    • Horace, Satires, 1.3.98
    • Cicero, On Oratory, 1.9
    • Cicero, On Oratory, 2.51
    • Cornelius Nepos, Atticus, 13.3
    • Cicero, De Legibus, 1.15
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 1.10
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 1.20
    • Cicero, de Natura Deorum, 2.22
    • Cicero, De Amicitia, 9
    • Cicero, De Officiis, 3.10
    • Cicero, Partitiones Oratoriae, 25.89
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: