quam adv.
qui.—Relat.,
in what manner, to what degree, how greatly, how, how much
: nescis quam doleam, T.: vide, quam te amarit is: declaravit quam odisset senatum: docebat, quam
veteres quamque iustae causae intercederent, Cs.: ut sentias quam vile sit corpus, L.: Vive memor quam sis aevi brevis, H.: ut nobis tempus quam diu diceremus praestitueres: mire quam illius loci
cogitatio delectat (i. e. mirum est, quam, etc.),
wonderfully.—Interrog., how?
: quam avidum in pecuniis (hunc fuisse censetis)?: quam
multis custodibus opus erit?: quam longe est hinc in saltum
vestrum?—In exclamations,
how! how very!
: quam cupiunt laudari!: quam terribilis aspectu
(incedebat)!: quam nihil praetermittis in consilio dando!: Quam paene regna
Proserpinae vidimus!
H. —Esp., in comparisons,
in what degree, as
: nihil est tam populare quam bonitas: quid est
oratori tam necessarium quam vox?: tam diu requiesco, quam diu ad te scribo: tam esse
clemens tyrannus, quam rex importunus potest: quam quisque pessume fecit, tam maxume
tutus est, S.: tam sum amicus rei p. quam qui maxime: Non
verbis dici potest Tantum quam navigare incommodumst, T.:
maria aspera iuro Non ullum pro me tantum cepisse timorem, Quam
ne, etc., V.: intentis, non ab irā
tantum, quam quod urbs videbatur, etc., L.: dimidium tributi quam quod regibus ferre soliti erant,
half as much tribute as
, etc., L.: nihil aeque eos terruit, quam robur
imperatoris, L.: quam multā
grandine nimbi crepitant, sic ictibus heros Creber pulsat,
V.—With
ellips
. of
tam, as much as, to the extent that, as . . . as
: quam voletis multi dicent,
as many of you as choose
: quam diu vixit,
all his life
: quam diu tu voles,
as long as you will
: non militum fiduciā quam iuventutis,
not so much
, L.: tyrannus, quam qui umquam,
saevissimus,
never surpassed in cruelty
, L.: Huc turba ruebat . . . Quam multa cadunt
folia,
as numerous as
, V. —With sup. and
possum
or (old)
queo
: ut te redimas captum quam queas Minumo,
at the lowest price you can
, T.: quam plurimos potest equites
educit, S.: quam maximis potest itineribus
pervenit, Cs.: quam maxime possem,
contenderem,
to the utmost of my power
.—With sup. and
ellips
. of
possum, in the highest degree, as . . . as possible, extremely, very
: quam minimum spati daretur,
the shortest time possible
, Cs.: quam plurimo vendere,
at the highest price
: ut quam primum accederet,
as soon as possible
: quam primum,
forthwith
, V. —Colloq.: quam familiariter,
very
, T.—Implying difference of degree (after a
comp. or word of comparison),
than
: acrior quam ego sum: omnia sunt citius facta quam dixi: nec
diutius vixit quam locuta est: ut aditus non magis nobilitati quam virtuti pateret:
istas tu partīs potius quam defectionem vocas?: Nec tibi grata minus
pietas . . . Quam fuit illa Iovi, O.: se
temere magis quam satis caute inferre, L.: non locuta est ferocius quam poculum inpavide hausit, L.:
speciem gloriae vehementius quam caute appetebat,
Ta.: maiorem pecuniam polliceri, quam quantam hic
dedisset: ne libentius haec evomere videar quam verius,
with more satisfaction than accuracy
: pestilentia minacior quam perniciosior,
more threatening than destructive
, L.: turbavit ordinem non acrior quam pertinacior
impetus, L.: quid hoc fieri turpius potest,
quam eum . . . labi: ne aliter, quam ego velim, meum laudet ingenium,
otherwise than as I wished
: quis antea, quis esset, quam cuius gener esset,
audivit?
sooner . . . than
: pridie quam a me tu coactus eo profitere,
on the day before
. virtus nihil aliud est quam in se perfecta natura: nil aliud agens quam ut,
etc.,
with no other purpose than
, etc., L.: saepe supra feret, quam fieri
possit,
more than
: ultra quam satis est,
producitur.—Praegn., after verbs implying preference or superiority,
rather than
: praestare omnīs perferre acerbitates, quam non
civibus parentarent, Cs.: si eligere
commodissimum quodque, quam sese uni vellent addicere: esse quam videri bonus
malebat, S.: malae rei se quam nullius duces
esse volunt, L.: statuit congredi quam
refugere, N.—After expressions of time,
later than, after that, after
: die vicensimo quam creatus erat dictaturā se
abdicavit, L.: anno trecentesimo altero quam
condita Roma erat, L.