ratiō ōnis, f
RA-,
a reckoning, numbering, casting up, account, calculation, computation
: ut par sit ratio acceptorum et datorum: quibus in tabulis
ratio confecta erat, qui numerus domo exisset, etc., Cs.:
auri ratio constat,
the account tallies
: rationem argenti ducere,
reckoning
: pecuniae habere rationem,
to take an account
: ratione initā,
on casting up the account
, Cs.: mihimet ineunda ratio est:
(pecuniam) in rationem inducere,
bring into their accounts
: aeraria,
the rate of exchange
(the value of money of one standard in that of another): rationes ad aerarium
continuo detuli,
rendered accounts
: rationes cum publicanis putare: rationes a colono accepit:
longis rationibus assem in partīs diducere,
calculations
, H.—
A list, manifest, protocol, report, statement
: cedo rationem carceris, quae diligentissime conficitur.—
A transaction, business, matter, affair, concern, circumstance
: re ac ratione cum aliquo coniunctus: in publicis
privatisque rationibus, Cs.: nummaria:
popularis: comitiorum: ad omnem rationem humanitatis:
meam.—Plur., with pron
poss., account, interest, advantage
: alquis in meis rationibus tibi adiungendus: alienum suis
rationibus existimans, etc.,
inconsistent with his interests
, S.—Fig.,
a reckoning, account, settlement, computation, explanation
: rationem reddere earum rerum: secum has rationes
putare, T.: initā
subductāque ratione scelera meditantes, i. e.
after full deliberation
: quod posteaquam iste cognovit, hanc rationem habere
coepit,
reflection
: totius rei consilium his rationibus explicabat, ut
si, etc.,
upon the following calculation
, Cs.: ut habere rationem possis, quo loco me
convenias, etc., i. e.
means of determining
: semper ita vivamus, ut rationem reddendam nobis
arbitremur,
must account to ourselves
: si gravius quid acciderit, abs te rationem
reposcent,
will hold you responsible
, Cs.—
Relation, reference, respect, connection, community
: (agricolae) habent rationem cum terrā,
quae, etc.,
have to do
: cum omnibus Musis rationem habere: omnes, quibuscum ratio
huic est.—
A respect, regard, concern, consideration, care
: utriusque (sc. naturae et fortunae) omnino habenda
ratio est in deligendo genere vitae: (deos) piorum et impiorum habere
rationem: sauciorum et aegrorum habitā ratione, Cs.: propter rationem brevitatis,
out of regard for
: habeo rationem, quid a populo
R. acceperim,
consider
: neque illud rationis habuisti, provinciam ad summam
stultitiam venisse?
did you not consider?—Course, conduct, procedure, mode, manner,
method, fashion, plan, principle
: tua ratio est, ut . . . mea, ut, etc.:
defensionis ratio viaque: itaque in praesentiā Pompei sequendi rationem
omittit, Cs.: in philosophiā disserendi: ut, quo
primum curreretur, vix ratio iniri possit, Cs.: hoc aditu laudis vitae meae rationes prohibuerunt,
plan of life.—Arrangement, relation, condition, kind, fashion, way,
manner, style
: ratio atque usus belli,
the art and practice of war
, Cs.: novae bellandi rationes,
Cs.: quorum operum haec erat ratio, etc.,
Cs.: rationem pontis hanc instituit; tigna
bina, etc., Cs.: iuris: haec eadem
ratio est in summā totius Galliae, Cs.: eādem ratione, quā pridie, ab nostris resistitur, Cs:
quid refert, quā me ratione cogatis?: nullā ratione,
Cs.: tota ratio talium largitionum genere vitiosa
est,
principle.—The faculty of computing, judgment, understanding, reason,
reasoning, reflection
: Ita fit, ut ratio praesit, appetitus obtemperet: homo, quod
rationis est particeps, causas rerum videt: lex est ratio summa: ut, quos
ratio non posset, eos ad officium religio duceret: si ratio et prudentia curas aufert,
H.: mulier abundat audaciā,
consilio et ratione deficitur: Arma amens capio, nec sat rationis in armis,
V.: ratione fecisti,
sensibly.—Ground, motive, reason
: quid tandem habuit argumenti aut rationis res, quam ob
rem, etc.: nostra confirmare argumentis ac rationibus: noverit orator
argumentorum et rationum locos: ad eam sententiam haec ratio eos deduxit, quod, etc.,
Cs.: rationibus conquisitis de voluptate disputandum
putant: Num parva causa aut prava ratiost?
reason, excuse
, T.—
Reasonableness, reason, propriety, law, rule, order
: omnia, quae ratione docentur et viā,
reasonably and regularly
: ut ratione et viā procedat oratio: quae res
ratione modoque Tractari non volt, H.: intervallis pro ratā parte ratione distinctis,
divided proportionally by rule
: vincit ipsa rerum p. natura saepe rationem,
system.—A theory, doctrine, system, science
: haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere
deficere: Epicuri,
doctrine
: Stoicorum: ratio vivendi . . . ratio civilis,
the art of living . . . statesmanship.—Knowledge, science
. si qua (est in me) huiusce rei ratio aliqua.—
A view, opinion, conviction
: Mea sic est ratio, T.: cum in eam rationem pro suo quisque sensu loqueretur: cuius
ratio etsi non valuit, N.