I.I. Of place,
where
(poet.): Nisus Labitur, caesis ut forte iuvencis Fusus madefecerat herbas,
V.: Utque aër, tellus illic,
O.—
II.II. Of time,
when, as soon as, just as
: ut hinc te intro ire iussi, opportune hic fit mi
obviam, T.: ut peroravit, surrexit Clodius:
ut vero aquam ingressi sunt . . . tum, etc., L.: Ariovistum, ut semel Gallorum copias vicerit, crudeliter
imperare, Cs.: atque ego, ut primum fletu
represso loqui posse coepi, Quaeso inquam, etc.,
as soon as ever
: Siculi, ut primum videre volgari morbos, in suas
quisque urbes dilapsi sunt, L.: deinde
ut nulla vi perculsos sustinere poterat, Quid ultra moror, inquit,
etc., L.: ut hinc forte ea ad obstetricem erat
missa, T.: ut ad mare nostrae cohortes
excubuerant, accessere subito Pompeiani, Cs.: litteras scripsi . . . statim ut tuas legerem (i. e.
litteras nunc scribo, ut tuas legi): neque, ut quaeque res delata ad nos, tum
denique scrutari locos (debemus): traditum esse ut quando aqua Albana abundasset,
tum . . . victoriam de Veientibus dari, L.—
Since, from the time at which
: ut Brundisio profectus es, nullae mihi abs te sunt
redditae litterae.—Of repeated action,
whenever
: ut quisque istius animum offenderat, in lautumias
statim coniciebatur: ut cuique erat locus attributus, ad munitiones
accedunt, Cs.: ut quisque arma ceperat . . .
inordinati in proelium ruunt, L.: ut
enim quisque dixerat, ita postulabatur, etc.—
III.III. Of manner.
A.A. Interrog.,
how, in what way, in what manner
: Ut vales?
T.: ut sese in Samnio res habent?
L.: Ut valet? ut meminit nostri?
H. —Usu. in dependent questions, with subj:
Narratque ut virgo ab se integra etiam tum siet,
T.: credo te audisse ut me circumsteterint:
docebat ut omni tempore totius Galliae principatum Aedui tenuissent,
Cs.: veniat in mentem, ut trepidos quondam maiores
vestros . . . defenderimus, L.: Vides ut
altā stet nive candidum Soracte, H.—
With
indic
. (old or poet.): Illud vide, os ut sibi distorsit carnufex, T.:
Aspice, venturo laetantur ut omnia saeclo! (i. e.
omnia laetantia), V.—After verbs of fearing,
how, in what way, lest . . . not, that . . . not
: rem frumentariam, ut satis commode supportari posset,
timere dicebant, Cs.: verebar ut
redderentur: timeo ut sustineas: o puer, ut sis Vitalis, metuo, et maiorum ne
quis amicus Frigore te feriat, H.: quia
nihil minus, quam ut egredi obsessi moenibus auderent, timeri poterat,
L.: ut ferulā caedas meritum . . . non
vereor, H.—In exclamations: ut falsus animi est!
T.: Gnaeus autem noster . . . ut totus iacet: Ut
vidi, ut perii! ut me malus abstulit error! V.: ut tu Semper eris derisor!
H.—
B.B. Relative,
as
: ut potero, feram, T.: Ciceronem et ut rogas amo, et ut meretur et debeo: Labienus, ut erat
ei praeceptum . . . abstinebat, Cs.: ut
plerumque fit, L.—Introducing an example,
as, for example, for instance
: est quiddam, quod suā vi nos inlectos ducit,
ut amicitia: ceteri morbi, ut gloriae cupiditas, etc.: qui aliis
nocent, in eādem sunt iniustitiā, ut si in suam rem aliena
convertant: ut si quis ei quem urgeat fames venenum ponat, L.: causas, ut honorificentissimis verbis consequi potero, complectar: si
virtus digna est gloriatione, ut est (i. e. sicut est): nemo, ut
opinor, in culpā est,
in my judgment
: qui, ut credo, duxit, etc.,
I believe
.—With correlative
ita, sic
, sometimes
idem, item, as, just as, in the same manner as
: omnīs posthabui mihi res, ita uti par
fuit, T.: ut viro forti dignum fuit, ita
calumniam eius obtrivit: si ut animis sic oculis videre possemus: disputationem
exponimus, eisdem fere verbis, ut disputatumque est: fecisti item ut praedones
solent: haec ut brevissime dici potuerunt, ita a me dicta sunt (i. e.
ita breviter dicta sunt ut dici potuerunt): te semper sic colam ut quem
diligentissime: eruditus autem sic ut nemo Thebanus magis,
N.—In comparative clauses with indefinite subjects, ut quisque
with a sup. or an expression implying a superlative, usu. followed by
ita
with a sup,
the more . . . the more
: ut quisque est vir optimus, ita difficillime alios
improbos suspicatur,
the better man one is, the harder it is for him to
, etc.: ut quisque (morbus) est difficillimus, ita medicus nobilissimus
quaeritur; cf. facillime ad res iniustas impellitur ut quisque altissimo animo est:
ut quisque gradu proximus erat, ita ignominiae obiectus, L.: de captivis, ut quisque liber aut servus esset, suae fortunae a quoque
sumptum supplicium est,
according to each one's station, whether free or bound
, L.—Introducing a general statement for comparison or
confirmation,
as, considering that, in accordance with the fact that, in view of what
: haud scio hercle, ut homost, an mutet animum,
T.: atque ille, ut semper fuit apertissimus, non
se purgavit, sed, etc.: transire pontem non potuit, ut extrema
resoluta crant, etc., L.: Epicharmi, acuti nec insulsi
hominis, ut Siculi,
as was natural for a Sicilian
.—Introducing a limiting circumstance,
as, considering, for
: hic Geta ut captus est servorum, non malus,
i. e.
as far as this can be said of slaves
, T.: civitas florens, ut est captus
Germanorum, Cs.: Caelius Antipater,
scriptor, ut temporibus illis, luculentus,
for those times
: (orationis genus) ut in oratore exile,
for an orator
: gens, ut in eā regione, divitiis
praepollens, L.— With
perinde or pro eo, as, in proportion as, according as, to the extent that,
in the measure that
: in exspectatione civitas erat, perinde ut evenisset
res, ita communicatos honores habitura, L.: pro eo ut
temporis difficultas aratorumque penuria tulit.—With a
relat., as it is natural for persons, like one, since, seeing that
: proficiscuntur, ut quibus esset persuasum, non ab hoste
consilium datum, etc.,
like men convinced that
, etc., Cs.: inde consul, ut qui iam ad
hostīs perventum cerneret, procedebat,
L.—Introducing a motive or assumption,
as if, on the supposition that, in the belief that
: narratio est rerum gestarum aut ut gestarum
expositio: (Galli) laeti, ut exploratā victoriā, ad castra
pergunt, L.—With
ita or sic
, introducing an oath or attestation,
as, as it is true that
: ita me di ament ut ego Laetor, etc.,
T.: ita vivam ut maximos sumptūs
facio.—With correlative
ita or sic
, introducing contrasted clauses,
as . . . so, as on the one hand . . . so on the other, although . . . yet,
while . . . still, both . . . and
: ut errare potuisti, sic decipi te non potuisse, quis
non videt?: consul, ut fortasse vere, sic parum utiliter in praesens certamen,
respondit, etc., L.: uti longe a
luxuriā, ita famae propior,
Ta.—Repeated as indefinite relative,
in whatever manner, howsoever
(only with indic.): Sed ut ut haec sunt, tamen hoc faciam,
T.: sed ut ut est, indulge valetudini
tuae.—Indefinite, in concessive or conditional clauses,
however, in whatever manner, in whatever degree, although, granting
that
: quod ut ita sit—nihil enim pugno
—quid habet ista res aut laetabile aut gloriosum?: nihil est
prudentiā dulcius, quam, ut cetera auferat, adfert certe senectus: ut enim
neminem alium rogasset, scire potuit, etc.: qui, ut non omnis peritissimus sim
belli, cum Romanis certe bellare didici, L.: ac iam ut
omnia contra opinionem acciderent, tamen se plurimum navibus posse,
Cs.: Ut desint vires tamen est laudanda
voluntas, O.
