previous next
α?̓νήρ (“ἀνήρ, ἀνδρός, ἀνδρί, ἄνδρα; ἄνδρες, ἀνδρῶν, ἄνδρεσσι, ἀνδράσι”(“ν”): “ἆνέρι, ἆνέρα; ἆνέρες, ἆνέρων”)
1.man
1. man in his prime.
a.παίζομεν φίλαν ἄνδρες ἀμφὶ θαμὰ τράπεζανO. 1.17ἀγῶνα νέμειν ἀνδρῶν τ᾽ ἀρετᾶς πέρι καὶ” — “διφρηλασίαςO. 3.37 ““φύονται δὲ καὶ νέοις ἐν ἀνδράσιν πολιαὶ”” O. 4.26ἀκίνδυνοι δ᾽ ἀρεταὶ οὔτε παῤ ἀνδράσιν οὔτ̓ ἐν ναυσὶ κοίλαις τίμιαιO. 6.10ἀνδράσιν αἰχματαῖσι πλέκων ποικίλον ὕμνον” (“τῷ τε Ἁγησίᾳ καὶ τοῖς τούτου προγόνοις. Σ.”) O. 6.86ἀεθλοφόροις ἀνδράσινO. 7.8τὰν δ᾽ ἔπειτ̓ ἀνδρῶν μάχας ἐκ παγκρατίουO. 8.58Ἄργει τ᾽ ἔσχεθε κῦδος ἀνδρῶν, παῖς δ̓ ἐν ἈθάναιςO. 9.88νέων οὐλίαις αἰχμαῖσιν ἀνδρῶνO. 13.23ἐν ἱπποσόαισιν ἄνδρεσσι μαρνάμενον” (Hermann: “ἀνδράσι” codd.) P. 2.65 ““ἀνδρὸς αἰδοίου”” P. 4.29δέδεξαι τόνδε κῶμον ἀνέρωνP. 5.22δέκονται θυσίαισιν ἄνδρες οἰχνέοντές σφε δωροφόροιP. 5.86τὰν μάλα πολλοὶ ἀριστῆες ἀνδρῶν αἴτεον σύγγονοι, πολλοὶ δὲ καὶ ξείνωνP. 9.107ἁρμόζων κόρᾳ νυμφίον ἄνδρα” (i. e. husband) P. 9.118Ἱπποκλέᾳ θέλοντες ἀγαγεῖν ἐπικωμίαν ἀνδρῶν κλυτὰν ὄπαP. 10.6κοιναὶ γὰρ ἔρχοντ᾽ ἐλπίδες πολυπόνων ἀνδρῶνN. 1.33ἐν παισὶ νέοισι παῖς, ἐν ἀνδράσιν ἀνήρ, τρίτον ἐν παλαιτέροισιN. 3.72ἐπαοιδαῖς δ᾽ ἀνὴρ νώδυνον καί τις κάματον θῆκενN. 8.49νέαισί θ᾽ ἑορταῖς ἰσχύος τ̓ ἀνδρῶν ἁμίλλαιςN. 9.12ἄγαγον στρατὸν ἀνδρῶνN. 9.18ἐντί τοι φίλιπποί τ᾽ αὐτόθιἄνδρεςN. 9.33ποτὶ δυσμενέων ἀνδρῶν στίχαςN. 9.38ἐν Κέῳ ἀμφιρύτᾳ σὺν ποντίοις ἀνδράσινI. 1.9τραχεῖα νιφὰς πολέμοιο τεσσάρων ἀνδρῶν ἐρήμωσεν μάκαιραν ἑστίανI. 4.17ἀναρίθμων ἀνδρῶν χαλαζάεντι φόνῳI. 5.50θάλλοντος ἀνδρῶν ὡς ὅτε συμποσίουI. 6.1περικτίονας ἐνίκασεἄνδραςI. 8.65κεἴ μοί τιν᾽ ἄνδρα τῶν θανόντων” fr. 4. “Σπαρτῶν ἱερὸν γένος ἀνδρῶν” fr. 29. 2. “ἀλκαὶ δὲ τεῖχος ἀνδρῶν [ὕψιστον ἵστατ]αι Pae. 2.37 χρὴ δ᾽ ἄνδρα τοκεῦσιν φέρειν βαθύδοξον αἶσαν Pae. 2.57 ψοφὸν ἀιὼν Κασταλίας ὀρφανὸν ἀνδρῶν χορεύσιος ἦλθον Pae. 6.9 Ἀλαλά θύεται ἄνδρες ὑπὲρ πόλιος” fr. 78. 3. (“ψυχὰς”) “ἐκ τᾶν βασιλῆες ἀγαυοὶ καὶμέγιστοι ἄνδρες αὔξοντ̓” fr. 133. 5. “πέφνε δὲ τρεῖς καὶ” “δέκ᾽ ἄνδρας” fr. 135. “νέων ἀνδρῶν ἀριστεύοισιν αἰχμαί” fr. 199. 2. “ἄγαν φιλοτιμίαν μνώμενοι ἐν πόλεσιν ἄνδρες” (fort. non omnia haec sunt Pindari, nott. Wil.) fr. 210. “νικώμενοι γὰρ ἄνδρες ἀγρυξίᾳ δέδενται” fr. 229. “ Συράκοσαι, — ἀνδρῶν ἵππων τε σιδαροχαρμᾶν δαιμόνιαι τροφοίP. 2.2ἄνδρεσσι καὶ γυναιξὶP. 5.64ἀνδρὸς δ᾽ οὔτε γυναικὸς Παρθ. 2. 36. ἄνδρες θήν τινες ἀκκιζόμενοι νεκρὸν ἵππον στυγέοισι” (oxymoron intell. Schr.) fr. 203. 1.
b. specifically, men or heroes “τὸ καὶ ἀνδρὶ κώμου δεσπότᾳ πάρεστι Συρακοσίῳ” Hagesias O. 6.18ἵκωμαί τε πρὸς ἀνδρῶν καὶ γένος” Iamidai O. 6.24εὐθυμάχανπελώριον ἄνδρα” Diagoras O. 7.15τεθμὸν Ὀλυμπιονίκαν ἄνδρα τε” Diagoras O. 7.89ἀνδρὸς ἀμφὶ παλαίσμασιν” Epharmostos O. 9.13ὑπέρφατον ἄνδρα μορφᾷ τε καὶ ἔργοισι” Opous O. 9.65ἄνδρα δ᾽ ἐγὼ κεῖνον αἰνῆσαι μενοινῶν” Hieron P. 1.42ἀνὴρ ἐξαίρετον ἕλε μόχθον” Ixion P. 2.29ἄιδρις ἀνήρ” (Ixion = “ἥρως” v. 31) P. 2.37σάμερον μὲν χρή σε παρ᾽ ἀνδρὶ φίλῳ στᾶμεν” Arkesilas P. 4.1ἀνὴρ ἔκπαγλος” Jason P. 4.79ἀνὴρ συγγενέσιν παρεκοινᾶθ̓” Jason P. 4.132γόνον ἰδὼν κάλλιστον ἀνδρῶν” Jason P. 4.123δοιοὶ δ᾽ ὑψιχαῖται ἀνέρες” Euphamos and Periklymenos P. 4.173Ζήταν Κάλαίν τεἄνδρας πτεροῖσιν νῶτα πεφρίκονταςP. 4.182βιατὰςἀνὴρ” Jason P. 4.236καρτερὸν ἄνδρα” Jason P. 4.239ἄνδρα κεῖνον ἐπαινέοντι συνετοί” Arkesilas P. 5.107 θεῖος ἀνὴρ” Antilochos P. 6.38Τελεσικράτηγεγωνεῖν ὄλβιον ἄνδρα διωξίππου στεφάνωμα ΚυράναςP. 9.4ἐς ἀνδρῶν μακάρων ὅμιλον” Hyperboreans P. 10.46ἐκ τούτων φίλον ἄνδρα πόνων ἐρρύσατο” Perseus P. 12.18ἔσταν δ᾽ ἐπ̓ αὐλείαις θύραις ἀνδρὸς φιλοξείνου” Chromios N. 1.20καὶ ὅδ᾽ ἀνὴρ καταβολὰν ἱερῶν ἀγώνων νικαφορίας δέδεκται πρῶτον” Timodemos N. 2.3καί τις ἄνδρας ἀλκίμους δαίμων ἀπ᾽ Οἰνώνας ἔλασεν” Peleus and Telamon N. 5.15φίλον ἐς” “ἄνδρ᾽ ἄγων κλέος ἐτήτυμον” Thearion? N. 7.62ἄνδρα δ᾽ ἐγὼ μακαρίζω μὲν πατέῤ Ἀρκεσίλαν” Aristagoras N. 11.11τοῦδ᾽ ἀνδρὸς ἐν τιμαῖσιν” Herodotos I. 1.34εὐάρματον ἄνδρα γεραίρων” Xenokrates I. 2.17ἦλθ᾽ ἀνὴρ τὰν πυροφόρον Λιβύανυἱὸς Ἀλκμήνας” Herakles v. Fraenkel on Agam. 719. I. 4.53λευκωθεὶς κάρα μύρτοῖς ὅδ᾽ ἀνὴρ” Melissos I. 4.70κλυταῖς ἀνδρὸς φίλουἐφετμαῖς” Lampon I. 6.18 ““λίσσομαι παῖδα θρασύν ἐξ Ἐριβοίας ἀνδρὶ τῷδετελέσαι”” Telamon I. 6.46φαίης κέ νιν ἄνδρ᾽ ἐν ἀεθληταῖσιν ἔμμεν Ναξίαν πέτραις ἐν ἄλλαις χαλκοδάμαντ̓ ἀκόναν” Lampon (“ἀνδράσιν ἀεθληταῖσιν” coni. Heyne) I. 6.72 ““ὑπὸ σπλάγχ[νοις] φέροισα τόνδ᾽ ἀνέῤ”” Paris. “Πα.” 8A. 19. ]“τῶνδ᾽ ἀνδρῶν ἕνεκεν μερίμνας σώφρονος” Aioladas and Pagondas. “Παρθ. 2. 63. Πολυμνάστου Κολοφωνίου ἀνδρός” fr. 188.
2. generally = “ἄνθρωπος”.
a.ῥοαὶ δ᾽ ἄλλοτ̓ ἄλλαιἐς ἄνδρας ἔβανO. 2.34αἵ γε μὲν ἀνδρῶνκυλίνδοντ᾽ ἐλπίδεςO. 12.5ὄλβος οὐκ ἐς μακρὸν ἀνδρῶν ἔρχεταιP. 3.105τὰ δὲ καὶ ἀνδράσιν ἐμπρέπειP. 8.28λαμπρὸν φέγγος ἔπεστιν ἀνδρῶν καὶ μείλιχος αἰώνP. 8.97καί τινα σὺν πλαγίῳ ἀνδρῶν κόρῳ στείχοντα τὸν ἐχθρότατον φᾶσέ νιν δώσειν μόρῳ” (“ἀνδρῶν” cum “τινα Σ”: ““ἀνδρῶν γιγάντων” intellego” Schr.: v. Radt, Mnem., 1966, 169f.) N. 1.65 (“ἄρουραι”) “βίον ἀνδράσιν ἐπηετανὸν ἐκ πεδίων ἔδοσαν” (Hermann: “ἄνδρεσσιν” codd.) N. 6.10παροιχομένων γὰρ ἀνέρων ἀοιδαὶ καὶ λόγοι τὰ καλά σφιν ἔργ᾽ ἐκόμισανN. 6.29τυφλὸν δ᾽ ἔχει ἦτορ ὅμιλος ἀνδρῶν πλεῖστοςN. 7.24ἀρετὰἐν σοφοῖς ἀνδρῶν ἀερθεῖσ᾽ ἐν δικαίοις τε πρὸς ὑγρὸν αἰθέραN. 8.41ἀρχαῖαι δ᾽ ἀρεταὶ ἀμφέροντ̓ ἀλλασσόμεναι γενεαῖς ἀνδρῶν σθένοςN. 11.38 ““χρήματα χρήματ᾽ ἀνήρ”” I. 2.11εἴ τις ἀνδρῶνκατέχει φρασὶν αἰανῆ κόρονI. 3.1ἀνδρῶν δ᾽ ἀρετὰν σύμφυτον οὐ κατελέγχει” (i. e. “τῶν προγόνων”) I. 3.13οὔτοι τετύφλωται μακρὸς μόχθος ἀν-” “δρῶνI. 5.57δόλιος γὰρ αἰὼν ἐπ᾽ ἀνδράσι κρέματαιI. 8.14τυφλα[ὶ γὰ]ρ ἀνδρῶν φρένες, ὅστις Πα.” 7B. 18. “ἔθηκας ἀμάχανον ἰσχύν τ᾽ ἀνδράσι καὶ σοφίας ὁδόν Pae. 9.4 ἀνδρῶν νέον ἐξ ἀρχᾶς γένος Pae. 9.20 ἐπιχθόνιον γένος ἀνδρῶν” (v. l. “ἀνθρώπων”) fr. 213. 3. “σφετέραν δ᾽ αἰνεῖ δίκαν ἀνδρῶν ἕκαστος” fr. 215. 3.
b. contrasted with the gods “ἔστι δ᾽ ἀνδρὶ φάμεν ἐοικὸς ἀμφὶ δαιμόνων καλάO. 1.35εἰ δὲ δή τιν᾽ ἄνδρα θνατὸν Ὀλύμπου σκοποὶ ἐτίμασανO. 1.54εἰ δὲ θεὸν ἀνήρ τις ἔλπεταιλαθέμενO. 1.64προῆκαν υἱὸν ἀθάνατοιμετὰ τὸ ταχύποτμον αὖτις ἀνέρων ἔθνοςO. 1.66τίνα θεόν, τίν᾽ ἥρωα, τίνα δ̓ ἄνδρα κελαδήσομεν”; O. 2.2ἄνεται δὲ πρὸς χάριν εὐσεβίας ἀνδρῶν λιταῖςO. 8.8ἀγαθοὶ δὲ καὶ σοφοὶ κατὰ δαίμον᾽ ἄνδρες ἐγένοντ̓O. 9.28τόνδ᾽ ἀνέρα δαιμονίᾳ γεγάμενO. 9.110 cf. O. 10.22, O. 11.10τάμἰ ἀνδράσι πλούτουO. 13.7πολλὰ δ᾽ ἐν καρδίαις ἀνδρῶν ἔβαλον ὧραιO. 13.16οὔτ᾽ ἐν ἀνδράσι γερασφόρον οὔτ̓ ἐν θεῶν νόμοιςP. 2.43 (“Χίρωνα”) “νόον ἔχοντ᾽ ἀνδρῶν φίλονP. 3.5 ““θεῷ ἀνέρι εἰδομένῳ”” P. 4.21μάκαρ μὲν ἀνδρῶν μέτα ἔναιεν, ἥρως δ᾽ ἔπειτα λαοσεβής” sc. Battos P. 5.94Διός τοι νόος μέγας κυβερνᾷ δαίμον᾽ ἀνδρῶν φίλωνP. 5.123τὰ δ᾽ οὐκ ἐπ̓ ἀνδράσι κεῖται: δαίμων δὲ παρίσχειP. 8.76θήσονταί τέ νιν ἀθάνατονἀνδράσι χάρμα φίλοιςP. 9.64θεὸς εἴη ἀπήμων κέαρ: εὐδαίμων δὲ καὶ ὑμνητὸς οὗτος ἀνὴρ γίνεται σοφοῖς, ὃςP. 10.22ἀθάνατων ἀνδρῶν τε σὺν εὐμενίᾳP. 12.4κείνου σὺν ἀνδρὸς δαιμονίαις ἀρεταῖςN. 1.9ἓν ἀνδρῶν, ἓν θεῶν γένοςN. 6.1μάλα μὲν ἀνδρῶν δικαίων περικαδόμενοι” (sc. “Διόσκουροι”). “καὶ μὰν θεῶν πιστὸν γένοςN. 10.54κρίνεται δ᾽ ἀλκὰ διὰ δαίμονας ἀνδρῶνI. 5.11ἴσον μὲν θεὸν ἄνδρα τε φίλον” (<“θεῷ”> supp. Heyne: sc. “ὑποτρέσαι”) fr. 224. “ὁπόταν θεὸς ἀνδρὶ χάρμα πέμψῃ” fr. 225. ]“Ἀπόλλωνι μὲν θ[εῶν] ἀτὰρ ἀνδρῶν Ἐχεκ[ρά]τει” ?fr. 333a. 5.
3. generally, a man, anyone μὰν” “πλοῦτοςἐτυμώτατον ἀνδρὶ φέγγοςO. 2.56αὐδάσομαιτεκεῖν μή τιν᾽πόλινἄνδρα μᾶλλον εὐεργέτανO. 2.93τοῦτο δ᾽ ἀμάχανον εὑρεῖν, ὅτιφέρτατον ἀνδρὶ τυχεῖνO. 7.26κεῖνος ἂν εἴποιτίς τρόπος ἄνδρα προβάσειO. 8.63Ἀίδα τοι λάθεται ἄρμενα πράξαις ἀνήρO. 8.73θάξαις δέ κε φύντ᾽ ἀρετᾷ ποτὶ πελώριον ὁρμάσαι κλέος ἀνὴρ θεοῦ σὺν παλάμᾳO. 10.21ὅτανεἰς Ἀίδα σταθμὸν ἀνὴρ ἵκηταιO. 10.93ἐκ θεοῦ δ᾽ ἀνὴρ σοφαῖς ἀνθεῖ πραπίδεσσιν ὁμοίωςO. 11.10ἀμφοτέροισι δ᾽ ἀνὴρ ὃς ἂν ἐγκύρσῃ καὶ ἕλῃ, στέφανον ὕψιστον δέδεκταιP. 1.99ἄνδρ᾽ ἐκ θανάτου κομίσαι ἤδη ἁλωκόταP. 3.56οὕτω κ᾽ ἀνδρὶ παρμονίμαν θάλλοισαν εὐδαιμονίανP. 7.20οὐδ᾽ ἀλλοτρίων ἔρωτες ἀνδρὶ φέρειν κρέσσονεςN. 3.30φθονερὰ δ᾽ ἄλλος ἀνὴρ βλέπων γνώμαν κενεὰν σκότῳ κυλίνδειN. 4.39ἵνα κρεῶν νιν ὕπερ μάχας ἔλασεν ἀντιτυχόντ᾽ ἀνὴρ μαχαίρᾳN. 7.42εἰ δὲ γεύεται ἀνδρὸς ἀνήρ τιN. 7.87κρέσσων δὲ καππαύει δίκαν τὰν πρόσθεν ἀνήρN. 9.15χρὴ δ᾽ ἀγαθὰν ἐλπίδ̓ ἀνδρὶ μέλεινI. 8.15καὶ συγγένεἰ ἀνδρὶ φ[]στέρξαι Pae. 4.33 τί ἔλπεαι σοφίαν ἔμμεν, ἃν ὀλίγον τοι ἀνὴρ ὑπὲρ ἀνδρὸς ἴσχει”; fr. 61. 2. “παντὶ δ᾽ ἐπὶ φθόνος ἀνδρὶ κεῖται ἀρετᾶς Παρθ. 1. 8. πολύ τοι φέριστον ἀνδρὶ τερπνὸς αἰών” fr. 126. 2.
4. where the accompanying adj. or subs. bears the emphasis.
b. c. adj. “οὐ δίκᾳ συναντόμενος ἀλλὰ μαργῶν ὑπ᾽ ἀνδρῶνO. 2.96Αἰτωλὸς ἀνὴρO. 3.12τίνα κεν φύγοι ὕμνον κεῖνος ἀνήρO. 6.7ἀνδρῶν ἈρκάδωνO. 6.34ἐπὶ προτέρων ἀνδρῶνO. 7.72ναυσιφορήτοις δ᾽ ἀνδράσιP. 1.33πολεμίων ἀνδρῶν καμόντωνP. 1.80ἀποιχομένων ἀνδρῶν δίαιτανP. 1.93εὐθύγλωσσος ἀνὴρ προφέρειP. 2.86ἐσλοῖσιἀνδράσινP. 3.66Λακεδαι-” “μονίωνἀνδρῶνP. 4.257βροτήσιος ἀνὴρP. 5.3ἀλλά νιν εὑροῖσ᾽ ἀνδράσι θνατοῖς ἔχεινP. 12.22ὃς δὲ διδάκτ᾽ ἔχει, ψεφεννὸς ἀνὴρ ἄλλοτ̓ ἄλλα πνέωνN. 3.41Ἀχαιὸς οὐ μέμψεταί μ᾽ ἀνὴρN. 7.64χρεῖαι δὲ παντοῖαι φίλων ἀνδρῶνN. 8.42καὶ Κλεωναίων πρὸς ἀνδρῶνN. 10.42κούφα δόσις ἀνδρὶ σοφῷξυνὸν ὀρθῶσαι καλόνI. 1.45τὸ τεὸν δ᾽ ἀνδρῶν Ἀχαιῶν ἐν Φυλάκᾳ τέμενος συμβάλλομαιI. 1.58εἴ τις εὐδόξων ἐς ἀνδρῶν ἄγοι τιμὰς ἙλικωνιάδωνI. 2.34καὶ κρέσσον᾽ ἀνδρῶν χειρόνων ἔσφαλε τέχνα καταμάρψαις᾿I. 4.34 [“ἀνδ]ρὶ σοφῷ” (supp. Lobel.) “Πα. 18. 3. ἀνδρῶν δικαίων” fr. 159. “κενεοφρόνων ἑταῖρον ἀνδρῶν” fr. 212.
5. frag. ]“φυγον ἄνδρα[ Pae. 12.22 ]ἔτι δ᾽ ἄνδρ[ Pae. 21.21 κἀ]νδρῶν” (supp. Snell.) “Δ.” 4. e. 4. ]“αλαον ἀνδρὸς λ”[ fr. 173. 3.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
How to enter text in Greek:
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: