Hercules Epitrapezios novi vindicis
Forte remittentem curas Phoeboque levatum
pectora, cum patulis tererem vagus otia Saeptis
iam moriente die, rapuit me cena benigni
Vindicis, haec imos animi perlapsa recessus
5inconsumpta manet, neque enim ludibria ventris
hausimus aut epulas diverso a sole petitas
vinaque perpetuis aevo certantia fastis,
a miseri, quos nosse iuvat quid Phasidis ales
distet ab hiberna Rhodopes grue, quis magis anser
10exta ferat, cur Tuscus aper generosior Umbro,
lubrica qua recubent conchylia mollius alga:
nobis verus amor medioque Helicone petitus 1 [p. 244]
sermo hilaresque ioci brumalem absumere noctem
suaserunt mollemque oculis expellere somnum,
15donec ab Elysiis prospexit sedibus alter
Castor et hesternas risit Tithonia mensas.
o bona nox iunctaque utinam Tirynthia luna!
nox et Erythraeis Thetidis signanda lapidis
et memoranda diu geniumque habitura perennem!
20mille ibi tunc species aerisque eborisque vetusti
atque locuturas mentito corpore ceras
edidici. quis namque oculis certaverit usquam
Vindicis, artificum veteres agnoscere ductus
et non inscriptis auctorem reddere signis?
25hic tibi quae docto multum vigilata Myroni
aera, laboriferi vivant quae marmora caelo
Praxitelis, quod ebur Pisaeo pollice rasum,
quid Polyeliteis iussum spirare caminis,
linea quae veterem longe fateatur Apellen,
30monstrabit: namque haec, quotiens chelyn exuit, illi
desidia est, hic Aoniis amor avocat antris.
Haec inter castae genius tutelaque mensae
Amphitryoniades multo mea cepit amore
pectora nec longo satiavit lumina visu:
35tantus honos operi finesque inclusa per artos 2
maiestas! deus ille, deus! seseque videndum
indulsit, Lysippe, tibi parvusque videri
sentirique ingens! et eum mirabilis intra 3 [p. 246]
stet mensura pedem, tamen exclamare libebit,
40si visus per membra feres: ‘hoc pectore pressus
vastator Nemees, haec exitiale ferebant
robur et Argoos frangebant brachia remos.’
a! spatio 4 tam magna brevi mendacia formae!
quis modus in dextra, quanta experientia docti
45artificis curis, pariter gestamina mensae
fingere et ingentes animo versare colossos!
tale nec Idaeis quicquam Telchines in antris
nee stolidus Brontes nec, qui polit arma deorum,
Lemnius exigua potuisset ludere massa.
50nec torva effigies epulisque aliena remissis,
sed qualem parci domus admirata Molorchi
aut Aleae lucis vidit Tegeaea sacerdos;
qualis et Oetaeis emissus in astra favillis
nectar adhuc torva laetus Iunone bibebat:
55sic mitis vultus, veluti de pectore gaudens,
hortatur mensas, tenet haec marcentia fratris
pocula, at haec clavae 5 meminit manus; aspera sedis 6
sustinet et cultum Nemeaeo tegmine saxum.
Digna operi fortuna sacro. Pellaeus habebat
60regnator laetis numen venerabile mensis
et comitem occasus secum portabat et ortus,
praestabatque 7 libens modo qua diademata dextra 8 9 10 11 [p. 248]
abstulerat dederatque et magnas verterat urbes,
semper ab hoc animos in crastina bella petebat,
65huic acies semper victor narrabat opimas,
sive catenatos Bromio detraxerat Indos
seu elusam magna Babylona refregerat hasta
seu Pelopis terras libertatemque Pelasgam
obruerat bello; magnoque ex agmine laudum
70fertur Thebanos tantum excusasse triumphos.
ille etiam, magnos Fatis rumpentibus actus,
cum trahere! letale merum, iam mortis opaca
nube gravis vultus alios in numine caro
aeraque supremis timuit sudantia mensis.
75Mox Nasamoniaeo decus admirabile regi
possessum; fortique deo libavit honores
semper atrox dextra periuroque ense superbus
Hannibal. Italicae perfusum sanguine gentis
diraque Romuleis portantem incendia tectis
80oderat, et cum epulas, et eum Lenaea dicaret
dona. deus castris maerens comes ire nefandis,
praecipue cum sacrilega face miscuit arces
ipsius immeritaeque domos ac templa Sagunti
polluit et populis furias immisit honestas.
85Nee post Sidonii letum ducis aere potita
egregio plebeia domus, convivia Syllae 12
ornabat semper claros intrare penates
adsuetum et felix dominorum stemmate signum.
Nunc quoque, si mores humanaque pectora curae
90nosse deis: non aula quidem, Tirynthie, nee te 13 [p. 250]
regius ambit honos, sed casta ignaraque culpae
mens domini, cui prisca fides coeptaeque perenne
foedus amicitiae, scit adhuc florente sub aevo
par magnis Vestinus avis, quem nocte dieque
95spirat et in carae vivit complexibus umbrae.
hic igitur tibi laeta quies, fortissime divum,
Alcide, nee bella vides pugnasque feroces,
sed chelyn et vittas et amantes carmina laurus.
hic tibi solemni memorabit carmine, quantus
100Iliacas Geticasque domos quantusque nivalem
Stymphalon quantusque iugis Erymanthon aquosis
terrueris quem te pecoris possessor Hiberi,
quem tulerit saevae Mareoticus arbiter arae.
hic penetrata tibi spoliataque limina mortis
105concinet et flentes Libyae Scythiaeque puellas.
nec te regnator Macetum nee barbarus umquam
Hannibal aut saevi posset vox horrida Syllae
his celebrare modis, certe tu, muneris auctor,
non aliis malles oculis, Lysippe. probari.
