[409α]
τῷ Δωρικῷ τις ὀνόματι χρῷτο— ‘ἅλιον’ γὰρ καλοῦσιν οἱ Δωριῆς— ‘ἅλιος’ οὖν εἴη μὲν ἂν κατὰ τὸ ἁλίζειν εἰς ταὐτὸν τοὺς ἀνθρώπους ἐπειδὰν ἀνατείλῃ, εἴη δ᾽ ἂν καὶ τῷ περὶ τὴν γῆν ἀεὶ εἱλεῖν ἰών, ἐοίκοι δ᾽ ἂν καὶ ὅτι ποικίλλει ἰὼν τὰ γιγνόμενα ἐκ τῆς γῆς: τὸ δὲ ποικίλλειν καὶ αἰολεῖν ταὐτόν.Ἑρμογένης
τί δὲ ἡ ‘σελήνη’;Σωκράτης
τοῦτο δὲ τὸ ὄνομα φαίνεται τὸν Ἀναξαγόραν πιέζειν.Ἑρμογένης
τί δή;Σωκράτης
ἔοικε δηλοῦντι παλαιότερον ὃ ἐκεῖνος νεωστὶ ἔλεγεν, [409β] ὅτι ἡ σελήνη ἀπὸ τοῦ ἡλίου ἔχει τὸ φῶς.Ἑρμογένης
πῶς δή;Σωκράτης
τὸ μέν που ‘σέλας’ καὶ τὸ ‘φῶς’ ταὐτόν.Ἑρμογένης
ναί.Σωκράτης
νέον δέ που καὶ ἕνον ἀεί ἐστι περὶ τὴν σελήνην τοῦτο τὸ φῶς, εἴπερ ἀληθῆ οἱ Ἀναξαγόρειοι λέγουσιν: κύκλῳ γάρ που ἀεὶ αὐτὴν περιιὼν νέον ἀεὶ ἐπιβάλλει, ἕνον δὲ ὑπάρχει τὸ τοῦ προτέρου μηνός.Ἑρμογένης
πάνυ γε.Σωκράτης
‘Σελαναίαν’ δέ γε καλοῦσιν αὐτὴν πολλοί.Ἑρμογένης
πάνυ γε.Σωκράτης
ὅτι δὲ σέλας νέον καὶ ἕνον ἔχει ἀεί, ‘Σελαενονεοάεια’ [409ξ] μὲν δικαιότατ᾽ ἂν τῶν ὀνομάτων καλοῖτο, συγκεκροτημένον δὲ ‘Σελαναία’ κέκληται.Ἑρμογένης
διθυραμβῶδές γε τοῦτο τοὔνομα, ὦ Σώκρατες. ἀλλὰ τὸν μῆνα καὶ τὰ ἄστρα πῶς λέγεις;Σωκράτης
ὁ μὲν ‘μεὶς’ ἀπὸ τοῦ μειοῦσθαι εἴη ἂν ‘μείης’ ὀρθῶς κεκλημένος, τὰ δ᾽ ‘ἄστρα’ ἔοικε τῆς ἀστραπῆς ἐπωνυμίαν ἔχειν. ἡ δὲ ‘ἀστραπή,’ ὅτι τὰ ὦπα ἀναστρέφει, ‘ἀναστρωπὴ’ ἂν εἴη, νῦν δὲ ‘ἀστραπὴ’ καλλωπισθεῖσα κέκληται.Ἑρμογένης
τί δὲ τὸ πῦρ καὶ τὸ ὕδωρ; [409δ] Σωκράτης
τὸ ‘πῦρ’ ἀπορῶ: καὶ κινδυνεύει ἤτοι ἡ τοῦ Εὐθύφρονός με μοῦσα ἐπιλελοιπέναι, ἢ τοῦτό τι παγχάλεπον εἶναι. σκέψαι οὖν ἣν εἰσάγω μηχανὴν ἐπὶ πάντα τὰ τοιαῦτα ἃ ἂν ἀπορῶ.Ἑρμογένης
τίνα δή;Σωκράτης
ἐγώ σοι ἐρῶ. ἀπόκριναι γάρ μοι: ἔχοις ἂν εἰπεῖν πῦρ κατὰ τίνα τρόπον καλεῖται;Ἑρμογένης
μὰ Δί᾽ οὐκ ἔγωγε.Σωκράτης
σκέψαι δὴ ὃ ἐγὼ ὑποπτεύω περὶ αὐτοῦ. ἐννοῶ γὰρ [409ε] ὅτι πολλὰ οἱ Ἕλληνες ὀνόματα ἄλλως τε καὶ οἱ ὑπὸ τοῖς βαρβάροις οἰκοῦντες παρὰ τῶν βαρβάρων εἰλήφασιν.Ἑρμογένης
τί οὖν δή;Σωκράτης
εἴ τις ζητοῖ ταῦτα κατὰ τὴν Ἑλληνικὴν φωνὴν ὡς εἰκότως κεῖται, ἀλλὰ μὴ κατ᾽ ἐκείνην ἐξ ἧς τὸ ὄνομα τυγχάνει ὄν, οἶσθα ὅτι ἀποροῖ ἄν.Ἑρμογένης
εἰκότως γε.
τί δὲ ἡ ‘σελήνη’;Σωκράτης
τοῦτο δὲ τὸ ὄνομα φαίνεται τὸν Ἀναξαγόραν πιέζειν.Ἑρμογένης
τί δή;Σωκράτης
ἔοικε δηλοῦντι παλαιότερον ὃ ἐκεῖνος νεωστὶ ἔλεγεν, [409β] ὅτι ἡ σελήνη ἀπὸ τοῦ ἡλίου ἔχει τὸ φῶς.Ἑρμογένης
πῶς δή;Σωκράτης
τὸ μέν που ‘σέλας’ καὶ τὸ ‘φῶς’ ταὐτόν.Ἑρμογένης
ναί.Σωκράτης
νέον δέ που καὶ ἕνον ἀεί ἐστι περὶ τὴν σελήνην τοῦτο τὸ φῶς, εἴπερ ἀληθῆ οἱ Ἀναξαγόρειοι λέγουσιν: κύκλῳ γάρ που ἀεὶ αὐτὴν περιιὼν νέον ἀεὶ ἐπιβάλλει, ἕνον δὲ ὑπάρχει τὸ τοῦ προτέρου μηνός.Ἑρμογένης
πάνυ γε.Σωκράτης
‘Σελαναίαν’ δέ γε καλοῦσιν αὐτὴν πολλοί.Ἑρμογένης
πάνυ γε.Σωκράτης
ὅτι δὲ σέλας νέον καὶ ἕνον ἔχει ἀεί, ‘Σελαενονεοάεια’ [409ξ] μὲν δικαιότατ᾽ ἂν τῶν ὀνομάτων καλοῖτο, συγκεκροτημένον δὲ ‘Σελαναία’ κέκληται.Ἑρμογένης
διθυραμβῶδές γε τοῦτο τοὔνομα, ὦ Σώκρατες. ἀλλὰ τὸν μῆνα καὶ τὰ ἄστρα πῶς λέγεις;Σωκράτης
ὁ μὲν ‘μεὶς’ ἀπὸ τοῦ μειοῦσθαι εἴη ἂν ‘μείης’ ὀρθῶς κεκλημένος, τὰ δ᾽ ‘ἄστρα’ ἔοικε τῆς ἀστραπῆς ἐπωνυμίαν ἔχειν. ἡ δὲ ‘ἀστραπή,’ ὅτι τὰ ὦπα ἀναστρέφει, ‘ἀναστρωπὴ’ ἂν εἴη, νῦν δὲ ‘ἀστραπὴ’ καλλωπισθεῖσα κέκληται.Ἑρμογένης
τί δὲ τὸ πῦρ καὶ τὸ ὕδωρ; [409δ] Σωκράτης
τὸ ‘πῦρ’ ἀπορῶ: καὶ κινδυνεύει ἤτοι ἡ τοῦ Εὐθύφρονός με μοῦσα ἐπιλελοιπέναι, ἢ τοῦτό τι παγχάλεπον εἶναι. σκέψαι οὖν ἣν εἰσάγω μηχανὴν ἐπὶ πάντα τὰ τοιαῦτα ἃ ἂν ἀπορῶ.Ἑρμογένης
τίνα δή;Σωκράτης
ἐγώ σοι ἐρῶ. ἀπόκριναι γάρ μοι: ἔχοις ἂν εἰπεῖν πῦρ κατὰ τίνα τρόπον καλεῖται;Ἑρμογένης
μὰ Δί᾽ οὐκ ἔγωγε.Σωκράτης
σκέψαι δὴ ὃ ἐγὼ ὑποπτεύω περὶ αὐτοῦ. ἐννοῶ γὰρ [409ε] ὅτι πολλὰ οἱ Ἕλληνες ὀνόματα ἄλλως τε καὶ οἱ ὑπὸ τοῖς βαρβάροις οἰκοῦντες παρὰ τῶν βαρβάρων εἰλήφασιν.Ἑρμογένης
τί οὖν δή;Σωκράτης
εἴ τις ζητοῖ ταῦτα κατὰ τὴν Ἑλληνικὴν φωνὴν ὡς εἰκότως κεῖται, ἀλλὰ μὴ κατ᾽ ἐκείνην ἐξ ἧς τὸ ὄνομα τυγχάνει ὄν, οἶσθα ὅτι ἀποροῖ ἄν.Ἑρμογένης
εἰκότως γε.