11.
[27]
O C. Caesar—adulescentem appello—quam tu
salutem rei publicae attulisti, quam improvisam, quam repentinam!
qui enim haec fugiens fecit, quid faceret1
insequens? etenim in contione dixerat se custodem fore2
urbis, seque usque3 ad Kalendas Maias ad urbem exercitum
habiturum. O praeclarum custodem ovium, ut aiunt,
lupum! custosne urbis an direptor et vexator esset Antonius?
et quidem se introiturum in urbem dixit4 exiturumque
cum vellet. quid illud? nonne audiente populo
sedens pro aede Castoris dixit, nisi qui vicisset, victurum
neminem?
[28]
hodierno5 die primum, patres conscripti6, longo intervallo7
in possessionem libertatis pedem ponimus: cuius quidem ego
quoad potui non modo defensor sed etiam conservator fui.
cum autem id facere non possem, quievi8, nec abiecte nec
sine aliqua dignitate casum illum temporum et dolorem tuli.
hanc vero taeterrimam beluam quis ferre potest9 aut quo
modo? quid est in Antonio praeter libidinem, crudelitatem,
petulantiam, audaciam? ex his totus vitiis10 conglutinatus
est. nihil apparet in eo ingenuum, nihil moderatum, nihil
pudens, nihil pudicum.
[29]
quapropter, quoniam res in id discrimen
adducta est utrum ille poenas rei publicae luat an
nos serviamus, aliquando, per deos immortalis, patres conscripti,
patrium animum virtutemque capiamus, ut11 aut libertatem
propriam Romani et generis12 et nominis recuperemus
aut mortem servituti anteponamus. multa quae in libera
civitate ferenda non essent tulimus et perpessi sumus, alii
spe forsitan13 recuperandae libertatis, alii vivendi nimia cupiditate:
sed, si illa tulimus quae nos necessitas ferre coegit,
quae vis quaedam paene fatalis—quae tamen ipsa non
tulimus—etiamne huius impuri latronis feremus taeterrimum
crudelissimumque dominatum?
This text is part of:
Search the Perseus Catalog for:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 fecerit D
2 fore Vb: futurum cett.
3 seque usque Muretus: sequasq. V: usque D
4 dixit V: om. D
5 In codd Halmii abt ante Hodierno spatium vacuum relictum est: in g legitur Explicit liber tercius.
6 Incipit quartus: in meis cns nulla est lacuna
7 P. C. D: om. V
8 quievi Victorius: vi V1: qui V2: qui fui D
9 potest V, Cus.: posset D
10 totus vitiis (tot c) Vc, Cus.: totus nst
11 ut om. D
12 et generis V: generis D
13 forsitan om. D
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit breviqve adnotatione critica instrvxit Albertus Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxford. e Typographeo Clarendoniano. 1918. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.