Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
54. “quid tandem? si fraude, si casu Veiis incendium ortum sit, ventoque, ut fieri potest, diffusa
flamma magnam partem urbis absumat, Fidenas inde
aut Gabios aliamve quam urbem quaesituri sumus
quo transmigremus?
[2]
adeo nihil tenet solum patriae
nec haec terra quam matrem appellamus, sed in
superficie tignisque caritas nobis patriae pendet? et
quidem—fatebor vobis,
[3?]
etsi minus iniuriae vestrae1 meminisse iuvat—cum abessem, quotienscumque
patria in mentem veniret, haec omnia occurrebant,
colles campique et Tiberis et adsueta oculis regio et
hoc caelum sub quo natus educatusque essem; quae
vos, Quirites, nunc moveant potius caritate sua ut
maneatis in sede vestra, quam postea, cum reliqueritis eam, macerent desiderio.
[4]
non sine causa di
[p. 184]
hominesque hunc urbi condendae locum elegerunt,2 saluberrimos colles, flumen opportunum, quo ex mediterraneis locis fruges devehantur, quo maritimi commeatus accipiantur, mare vicinum ad commoditates nec expositum nimia propinquitate ad pericula classium externarum, regionem Italiae mediam,3 ad incrementum urbis natum unice locum.
[5]
argumento est ipsa magnitudo tam novae urbis. trecentensimus sexagesimus quintus annus urbis, Quirites, agitur; inter tot veterrimos populos tam diu bella
geritis, cum interea, ne singulas loquar urbes, non
coniuncti cum Aequis Volsci, tot tam valida oppida,
non universa Etruria tantum terra marique pollens
atque inter duo maria latitudinem obtinens Italiae
bello vobis par est.
[6]
quod cum ita sit, quae, malum,
ratio est haec expertis alia4 experiri, cum, iam ut virtus vestra transire alio possit, fortuna certe loci huius transferri non possit?
[7]
hic Capitolium est, ubi quondam capite humano invento responsum est eo
loco caput rerum summamque imperii fore; hic cum
augurato liberaretur Capitolium, Iuventas Terminusque maximo gaudio patrum vestrorum moveri se non
passi; hic Vestae ignes, hic ancilia caelo demissa,
hic omnes propitii manentibus vobis di.”
1 iniuriae vestrae Conway and Walters: iniuriae vestrae quam meae calamitatis (quam calamitatis meae HDLA) ω.
2 A.U.C. 364
3 regionem Italiae mediam Madvig: regionum (geonum E regionum E1 or E2) Italiae medium ω.
4 haec expertis alia Walters: expertis alia MOHDLA: expertis latos alia PFUE: expertis latos aia B.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.