Hide browse bar
Your current position in the text is marked in blue. Click anywhere in the
line to jump to another position:
Search the Perseus Catalog for:
Table of Contents:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
5. cum in hoc statu ad Capuam res essent,
Hannibalem diversum1 Tarentinae arcis potiundae Capuaeque retinendae trahebant curae.
[
2]
vicit tamen respectus Capuae,
in quam omnium sociorum hostiumque conversos videbat animos,
documento futurae,
qualemcumque eventum defectio ab Romanis habuisset.
[
3]
igitur magna parte impedimentorum relicta in
Bruttiis et omni graviore armatu,
2 cum delectis peditum equitumque quam poterat aptissimus3 ad maturandum iter in Campaniam contendit.
secuti tamen tam raptim euntem tres et triginta elephanti.
[
4]
in valle occulta post Tifata,
montem imminentem
[p. 18]
Capuae,
consedit.
adveniens cum castellum4 Galatiam5 praesidio vi pulso cepisset,
in circumsedentis Capuam se vertit,
[
5?]
praemissisque nuntiis Capuam,
quo tempore castra Romana adgressurus esset,
ut eodem et illi ad eruptionem parati portis omnibus sese effunderent,
[
6?]
ingentem praebuit terrorem.
nam
alia parte ipse adortus est,
alia Campani omnes,
equites peditesque,
et cum iis Punicum praesidium,
cui Bostar et Hanno praeerant,
erupit.
[
7]
Romani ut in re trepida,
ne ad unam concurrendo
partem aliquid indefensi relinquerent,
ita inter sese
copias partiti sunt:
[
8]
Ap.
Claudius Campanis,
Fulvius
Hannibali est oppositus;
C.
Nero propraetor cum
equitibus sex legionum via quae Suessulam fert,
C.
Fulvius Flaccus legatus cum sociali equitatu
constitit e regione Volturni amnis.
[
9]
proelium non
solito modo clamore ac tumultu est coeptum,
sed
ad alium virorum,
equorum armorumque sonum
disposita in muris Campanorum inbellis multitudo
tantum cum aeris crepitu,
qualis in defectu lunae
silenti nocte cieri solet,
edidit clamorem ut averteret6 etiam pugnantium animos.
[
10]
Campanos facile a vallo
Appius arcebat:
maior vis ab altera parte Fulvium
Hannibal et Poeni urgebant.
[
11]
legio ibi sexta loco
cessit,
qua pulsa cohors Hispanorum cum tribus
elephantis usque ad vallum pervasit,
ruperatque
[p. 20]
mediam aciem Romanorum et in ancipiti spe ac7 periculo erat utrum in castra perrumperet an intercluderetur suis.
[
12]
quem pavorem legionis periculumque castrorum Fulvius ubi vidit,
Q.
Navium primoresque
alios centurionum hortatur ut cohortem hostium sub
vallo pugnantem invadant:
[
13]
in summo discrimine
rem verti;
aut viam dandam iis esse—
et minore
conatu quam condensam aciem rupissent8 in castra inrupturos—
aut conficiendos sub vallo esse.
[
14]
nec magni certaminis rem fore;
paucos esse et ab suis interclusos,
et quae,
dum paveat Romanus,
interrupta acies videatur,
eam,
si se utrimque9 in hostem vertat,
ancipiti pugna medios circumventuram.
[
15]
Navius ubi haec imperatoris dicta accepit,
secundi hastati signum ademptum signifero in hostis infert,
iacturum in medios eos minitans,
ni se propere sequantur
milites et partem capessant pugnae.
[
16]
ingens corpus
erat et arma honestabant;
et sublatum alte signum
converterat ad spectaculum cives hostesque.
[
17]
ceterum postquam iam ad signa pervenerat Hispanorum,
tum undique in eum tragulae coniectae et prope tota
in unum acies versa;
sed neque multitudo hostium
neque telorum vis arcere impetum eius viri potuerunt.
10