I.ui, Varr. ap. Prisc. 872 P.; “adolēsse sync. for adolevisse,” Ov. H. 6, 11), ultum, 3, v. inch. [1. adoleo], to grow up, to grow (of everything capable of increase in magnitude).
I. In gen.
A. Lit., of men, animals, plants; seasons, passions, etc.; “but esp. of age: postquam adolevit ad eam aetatem, uti, etc.,” Plaut. Cas. prol. 47: “ubi robustis adolevit viribus aetas,” Lucr. 3, 450; cf. 4, 1035; “2, 1123: adultum robur,” id. 2, 1131; 5, 798: postquam adoluerit haec juventus, Varr. ap. Prisc. p. 872 P.: “qui adoleverit,” Cic. N. D. 1, 35: “viriditas herbescens, quae sensim adolescit,” id. Sen. 15, 51: “ter senos proles adoleverat annos,” Ov. F. 3, 59: “adolescere ramos cernat,” id. M. 4, 376: “adolēsse segetes,” id. H. 6, 11: “simul atque adoleverit aetas,” Hor. S. 1, 9, 34: “cum matura adoleverit aetas,” Verg. A. 12, 438.—Hence, transf. from age to the person, to grow up, come to maturity, mature: “adulta virgo,” Liv. 26, 50 al.: “arundines non sine imbre adolescunt,” Plin. 9, 16, 23, § 56: “in amplitudinem,” id. 12, 1, 3, § 7: “in crassitudinem,” id. 13, 7, 15, § 58; so 16, 34, 62, § 151; “8, 14, 14, § 36 al.: ac dum prima novis adolescit frondibus aetas,” Verg. G. 2, 362: “quoad capillus adolesceret,” Gell. 17, 9. —
B. Fig., to grow, increase, augment, to become greater: “cupiditas agendi adolescit una cum aetatibus,” Cic. Fin. 5, 20: “ratio cum adolevit,” id. Leg. 1, 7: “ingenium brevi adolevit,” Sall. J. 63, 3: “postquam res publica adolevit,” id. C. 51, 40; id. J. 2: “quantum superbiae socordiaeque Vitellio adoleverit,” Tac. H. 2, 73: “Cremona numero colonorum, adolevit,” id. ib. 3, 34: “ver adolescit,” advances, id. A. 13, 36; 2, 50: “caepe revirescit, decedente luna, inarescit adolescente,” Gell. 20, 8.—
II. Esp., in sacrificial lang., to be kindled, to burn (cf. 1. adoleo): “Panchaeis adolescunt ignibus arae,” Verg. G. 4, 379.—Hence, ădŏlescens , entis, v. adules-.—ădultus , a, um, P. a., grown up, adult.
A. Lit.
1. Of living beings: “Ab his ipsis (virginibus), cum jam essent adultae,” Cic. Tusc. 5, 20, 58; so, “virgo,” id. Brut. 96, 330; Liv. 26, 50; Hor. C. 3, 2, 8 al.; cf.: “adultae aetate virgines,” Suet. Aug. 69: “pueri,” Quint. 2, 2, 3: “liberi,” Suet. Tib. 10: “filius,” id. Claud. 39: “catuli,” Plin. 9, 8, 7, § 22: “locustae,” id. 11, 29, 35, § 105: “fetus (apum),” Verg. G. 4, 162.—Comp.: “(hirundinum) pullorum adultiores,” Plin. 10, 33, 49, § 92.—
2. Of things (concrete and abstract): “vitium propagine,” Hor. Epod. 2, 9: “crinis,” Stat. S. 2, 122: “lanugo,” Amm. 16, 12 al.: “aetas,” Lucr. 2, 1123; Cic. Verr. 2, 3, 68, § 160: “aestas,” advanced, Tac. A. 2, 23: “autumnus,” id. ib. 11. 31: “nox,” id. H. 3, 23.—
B. Fig., grown, matured, adult: “populus adultus jam paene et pubes,” Cic. Rep. 2, 11; so, “qui non nascentibus Athenis, sed jam adultis fuerunt,” id. Brut. 7, 27; cf.: “nascenti adhuc (eloquentiae) nec satis adultae,” Tac. Or. 25: “res nondum adultae,” Liv. 2, 1, 6: “pestis rei publicae (of Catiline),” Cic. Cat. 1, 12, 30: “auctoritas nondum adulta,” Tac. A. 1, 46: “conjuratio,” id. ib. 15, 73; cf.: “incipiens adhuc et necdum adulta seditio,” id. H. 1, 31 al.