previous next
appello (adp- , Ritschl), āvi, ātum, 1 (
I.subj. perf. appellāssis = appellaveris, Ter. Phorm. 5, 1, 15), orig. v. n., as a secondary form of the preced. (cf.: jungere, jugare), to drive to or toward, to go to in order to accost, make a request, admonish, etc.; like adire, aggredi; hence like these constr. as v. a. with acc., to accost, address, to speak to, call upon (very freq. and class.).
I. In gen. adgrediar hominem, adpellabo, Plaut. Most. 5, 1, 26: “accedam atque adpellabo,id. Am. 1, 3, 17: “adeamus, adpellemus,id. Mil. 2, 5, 10; cf. id. Poen. 5, 2, 22; 5, 2, 30; 5, 2, 32: “te volo adpellare,id. Aul. 2, 2, 23; id. Bacch. 5, 2, 50: “quo ore appellabo patrem?Ter. Heaut. 4, 3, 22; id. Phorm. 5, 8 (9), 22: Lucil. ap. Non. p. 238, 23 aliquem hilari vultu, Cic. Clu. 26, 72: “hominem verbo graviore,Cic. Verr. 2, 3, 58: “legatos superbius,id. Imp. Pomp. 5: “homines asperius,id. Agr. 2, 24: “ibi a Virdumaro appellatus,accosted, Caes. B. G. 7, 54: “Adherbalis appellandi copia non fuit,Sall. J. 22, 5 milites alius alium laeti appellant, id. ib. 53, 8, Tac. Agr. 40: senatu coram appellato, Suet Ner. 41; id. Tib. 29 al.: “nec audet Appellare virum virgo,Ov. M. 4, 682 al.—Also to address by letter: “crebris nos litteris appellato,Cic. Fam. 15, 20.—
II. Esp
A. 1.. Freq. with the access. idea of entreating, soliciting, to approach with a request, entreaty, etc., to apply to, to entreat, implore, beseech, invoke, etc.: “vos etiam atque etiam imploro et appello,Cic. Verr. 2, 5, 72, § 188 quem enim alium appellem? quem obtester? quem implorem? id. Fl. 2: “quem praeter te appellet, habebat neminem,id. Quint. 31; id. Fam. 12, 28: “quo accedam aut quos appellem?Sall. J. 14, 17: “appellatus est a C. Flavio, ut, etc.,Nep. Att. 8, 3: “appellatis de re publicā Patribus,Suet. Caes. 34.—
2. Aliquem de aliquā re, to address one in order to incite him to something (bad): “aliquem de proditione, Liv 26, 38, 4: de stupro,Quint. 4, 2, 98.—Also without de: “aliquem,Sen. Contr. 2, 15; Dig. 47, 10, 15, § 15.—
3. In judic. language, t. t., to appeal to one, i. e. to call upon him for assistance (in the class. period always with acc.; also in Pandect. Lat. constr. with ad): “procurator a praetore tribunos appellare ausus,Cic. Quint. 20, 64: “tribuni igitur appellabantur,id. ib. 20, 63; so, “praetor appellabatur,Cic. Verr. 2, 4, 65; Liv. 9, 26: “Volero appellat tribunos,id. 2, 55; Plin. 1, praef. 10: mox et ipse appellato demum collegio (after he had appealed to the college of the tribunes), obtinuit, etc., Suet. Caes. 23: “adversarii ad imperatorem appellārunt,Dig. 4, 4, 39 et saep.—
B. To address in order to demand something, esp. the payment of money, to dun: “Tulliola tuum munusculum flagitat et me ut sponsorem appellat,Cic. Att. 1, 8 fin.; id. Quint. 12; “with de pecuniā: appellatus es de pecuniā,id. Phil. 2, 29; and without de: magnā pecuniā appellabaris a creditoribus, Quint. 5, 13, 12; Alphius ap. Col. 1, 7, 2.—Trop.: “cupressus in Cretā gignitur etiam non appellato solo,Plin. 16, 33, 60, § 142.—Later also appellare rem, to demand, claim something: “mercedem appellas?Juv. 7, 158.—
C. To sue, inform against, complain of, accuse, to summon before a court: “ne alii plectantur, alii ne appellentur quidem,Cic. Off. 1, 25, 89; so, “aliquem stupri causā,Val. Max. 6, 1, 11 al.
D. To accost by any appellation (cf.: “centurionibus nominatim appellatis,Caes. B. G. 2, 25); hence, to call by name, or to call, to term, entitle, to declare or announce as something (cf. προσαγορεύω, and in Heb. , to call, and also to name; appellare gives a new predicate to the subject, while nominare only designates it by name, without a qualifying word; cf. Hab. Syn. 958; Herz. ad Caes. B. G. 7, 4): “vir ego tuus sim? ne me adpella falso nomine,Plaut. Am. 2, 2, 181; so id. Mil. 2, 5, 26; Ter. Phorm. 5, 1, 15: “aliquem patrem,id. Hec. 4, 4, 30, pater a gnatis ne dulcibus umquam Appelletur, Lucr. 4, 1235; 1, 60; 5, 10: “O Spartace, quem enim te potius appellem?Cic. Phil. 13, 10: “unum te sapientem appellant et existimant,id. Am. 2, 6: “hos viros bonos, ut habiti sunt, sic appellandos putemus,id. ib. 5, 19: “cum fruges Cererem appellamus, vinum autem Bacchum,id. N D 2, 23, 60 suo quamque rem nomine appellare, id. Fam. 9, 22 al.: “rex ab suis appellatur,Caes. B. G 7, 4: “me subditum et ex pellice genitum appellant,Liv. 40, 9. quem nautae appellant Lichan, Ov. M. 9, 229 victorem appellat Acesten, declares him victor, Verg. A. 5, 540 al.—Hence, to call by name: “quos non appello hoc loco,Cic. Sest 50, 108: multi appellandi laedendique sunt, id Verr 2, 1, 60; id. Caecin. 19; so, “appellare auctores,to declare, name, Plin. 28, 1, 1, § 2.—Trop.: “quos saepe nutu significationeque appello,make known, Cic. Fam. 1, 9 fin.—*
E. Appellare litteras, to pronounce, Cic. Brut. 35, 133 (v. appellatio).
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (49 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (49):
    • Cicero, Letters to his Friends, 12.28
    • Cicero, Letters to his Friends, 15.20
    • Cicero, Letters to his Friends, 1.9
    • Cicero, Letters to his Friends, 9.22
    • Cicero, Letters to Atticus, 1.8
    • Caesar, Gallic War, 7.4
    • Caesar, Gallic War, 2.25
    • Caesar, Gallic War, 7.54
    • Cicero, On Pompey's Command, 5
    • Cicero, Against Verres, 2.4.145
    • Cicero, Against Verres, 2.5.188
    • Cicero, On the Agrarian Law, 2.24
    • Cicero, Against Verres, 2.3.134
    • Cicero, For Aulus Caecina, 19
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 26.72
    • Cicero, Philippics, 13.10
    • Cicero, Philippics, 2.29
    • Livy, The History of Rome, Book 9, 26
    • Ovid, Metamorphoses, 4.682
    • Plautus, Amphitruo, 1.3
    • Plautus, Aulularia, 2.2
    • Plautus, Bacchides, 5.2
    • Plautus, Miles Gloriosus, 2.5
    • Vergil, Aeneid, 5.540
    • Suetonius, Divus Julius, 23
    • Ovid, Metamorphoses, 9.229
    • Tacitus, Agricola, 40
    • Plautus, Amphitruo, 2.2
    • Plautus, Mostellaria, 5.1
    • Plautus, Poenulus, 5.2
    • Terence, Phormio, 5.8
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 22
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.10
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.60
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.1235
    • Suetonius, Divus Julius, 34
    • Cornelius Nepos, Atticus, 8.3
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 1
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 28.2
    • Livy, The History of Rome, Book 40, 9
    • Livy, The History of Rome, Book 2, 55
    • Cicero, De Amicitia, 2
    • Cicero, De Officiis, 1.25
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 4, 2.98
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 13.12
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 14
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 53
    • Columella, Res Rustica, 1.7.2
    • Valerius Maximus, Facta et Dicta Memorabilia, 6.1.11
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: