previous next
clārus , a, um, adj. kindr. with Germ. klar; Engl. clear; cf. clamo,
I.clear, bright (opp. obscurus, caecus; very freq. in all periods, and in all kinds of composition).
I. Lit.
A. Relating to the sight, clear, bright, shining, brilliant, etc.
2. Poet., of the wind (cf.: albus, candidus, and in Gr. λαμπρὸς ἄνεμος; v. Lidd. and Scott under λαμπρός), making clear, i. e. bringing fair weather: “aquilo,Verg. G. 1, 460 Forbig. ad loc.—
II. Trop.
B. Brilliant, celebrated, renowned, illustrious, honorable, famous, glorious, etc. (cf.: illustris, insignis, eximius, egregius, praestans, nobilis; a favorite epithet, esp. in the sup., like fortissimus, designating the highest praise of the honor-loving Roman; hence, a standing title, at all times, of distinguished public characters, as consuls, proconsuls, pontifices, senators, etc.): “nobilitas,Plaut. Rud. 4, 2, 28; “opp. to obscurus,Lucr. 1, 639; so Quint. 5, 10, 26: clari viri atque magni, Cato ap. Cic. Planc. 27, 66; Cic. Sest. 69, 144: “certe non tulit ullos haec civitas aut gloriā clariores, aut auctoritate graviores,Cic. de Or. 2, 37, 154: “vir fortissimus et clarissimus,Cic. Verr. 1, 15, 44; cf. id. ib. 2, 5, 58, § 153; id. de Or. 1, 45, 198; id. Clu. 48, 134: “exempla clara et inlustria,id. Div. 2, 3, 8: “pugna clara et commemorabilis,Plaut. Ps. 1, 5, 111: “pax clarior majorque quam bellum fuerat,Liv. 10, 37, 4: “animus abunde pollens potensque et clarus,Sall. J. 1, 3; so, “facundia clara pollensque,id. ib. 30, 4: “clara et magnifica,id. ib. 4, 8: “clari potentesque fieri,id. C. 38, 1: “familia,Tac. A. 2, 37; 3, 76: “majores,id. ib. 4, 61: pater si in Equestri gradu clarus, clarior vitricus, Plin. Ep. 2, 13, 4: “clarissimi consules,id. ib. 7, 33, 8: “generis clarissimus auctor,Ov. P. 2, 9, 19: “clarissima civitas,Nep. Thras. 2, 1: “apud Germanicos quoque (Titus),Tac. H. 2, 77: “scriptores,id. A. 1, 1.—
(δ). With ex: “ex doctrinā nobilis et clarus,Cic. Rab. Post. 9, 23.—(ε) With ob: “ob obscuram linguam,Lucr. 1, 639: “ob id factum,Hor. Ep. 2, 2, 32; cf.: “urbs clara ob insignem munimento naturali locum,Liv. 24, 39, 8.—(ζ) With ab: “Trojanoque a sanguine clarus Acestes,Verg. A. 1, 550.—(η) With gen.: “artis ejus,Plin. 37, 1, 4, § 8.—
2. As a title: “clarissimus vir,Cic. Att. 15, 20, 2; cf. id. ib. 14, 11, 1: “clarissimi consules,Plin. Ep. 7, 33, 8; cf. Dig. 49, 14, 18; Lampr. Elag. 4; “Alex. Sev. 21 al.: permitto tibi vir clarissime Veiento (a senator), dicere,Plin. Ep. 9, 13, 19; so, “ordo = senatorius,Vop. Aur. 18 fin.; cf. also Isid. Orig. 9, 4, 12.—
b. Meton., of the wives of such distinguished public characters: “clarissimae feminae,Dig. 1, 9, 8.—
c. In a bad sense, notorious: “minus clarum putavit fore quod de armario quam quod de sacrario esset ablatum,Cic. Verr. 2, 4, 12, § 27; 2, 1, 19, § 50; 2, 4, 12, § 29: “ecquid hoc totā Siciliā clarius, ecquid indignius? etc.,id. ib. 2, 5, 7, § “16: populus (sc. Campanus), luxuriā superbiāque clarus,Liv. 7, 31, 6.—Hence, adv.: clārē (freq. and class.).
I. Lit.
1. Of sight (acc. to I. A.), brightly, clearly: “clare oculis video,Plaut. Mil. 3, 1, 35: “clare fulgens caesaries,Cat. 66, 9: “occidere,of a star, Col. 11, 2, 52.—Comp.: “clarius micare,Plin. 10, 20, 22, § 43: “nitere,Stat. S. 4, 1, 4. —Sup.: “clarissime lucere,Vitr. 9, 4.—
2. Of hearing (acc. to I. B.), clearly, distinctly, plainly, aloud: “clare recitare,Plaut. Pers. 4, 3, 30: plaudite, id. Am. fin.; cf. id. Bacch. fin.: “dic,Ter. And. 4, 4, 15 Ruhnk.: “gemere,Cic. Att. 2, 20, 3: “res clare enuntiare,Quint. 8, 3, 62: “sonare,id. 11, 3, 55: “exscreare,id. 11, 3, 160: “maledicere,Suet. Vit. 14 et saep.: “palam et clare,id. Claud. 3; cf. Mart. 7, 92, 5.—Comp.: “clarius fabulari,Suet. Calig. 22.—Sup.: “pisces clarissime audiunt,Plin. 10, 70, 89, § 193; Vitr. 5, 3.—
II. Trop.
1. Mentally (acc. to II. A.), distinctly, intelligibly, clearly: “clare atque evidenter ostendere,Quint. 8, 3, 86; cf. id. 4, 1, 1: “aliquid intellegere,Plin. 37, 2, 6, § 16. —Comp.: eo clarius id periculum apparet, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 2; so, “clarius intellegi,Quint. 2, 5, 7: “clarius elucebit,id. 12, 1, 26: “clarius ostendemus,id. 2, 17, 25 al.Sup., Quint. 9, 1, 19.—
2. Morally (acc. to II. B.), illustriously, honorably (very rare): “clarius exsplendescebat,Nep. Att. 1, 3.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (124 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (124):
    • Cicero, Letters to his Friends, 8.14.2
    • Cicero, Letters to Atticus, 15.20.2
    • Cicero, Letters to Atticus, 2.20.3
    • Caesar, Gallic War, 5.30
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 48.134
    • Cicero, Against Verres, 2.4.27
    • Cicero, For Aulus Caecina, 8.22
    • Cicero, For Rabirius Postumus, 9.23
    • Cicero, For Plancius, 27.66
    • Cicero, Against Verres, 2.1.44
    • Cicero, Against Verres, 2.3.61
    • Cicero, Against Verres, 2.4.62
    • Cicero, Against Catiline, 1.3.6
    • Cicero, For Marcus Caelius, 20.47
    • Cicero, For Sestius, 69.144
    • Ovid, Metamorphoses, 13.704
    • Ovid, Metamorphoses, 13.806
    • Ovid, Metamorphoses, 15.190
    • Ovid, Metamorphoses, 2.625
    • Ovid, Metamorphoses, 3.703
    • Ovid, Metamorphoses, 4.138
    • Ovid, Metamorphoses, 4.355
    • Plautus, Asinaria, 5.2
    • Plautus, Poenulus, 5.3
    • Vergil, Aeneid, 1.550
    • Vergil, Aeneid, 2.569
    • Vergil, Aeneid, 8.673
    • Vergil, Aeneid, 9.582
    • Vergil, Aeneid, 7.141
    • Vergil, Georgics, 1.460
    • Vergil, Georgics, 1.5
    • Vergil, Georgics, 4.93
    • Suetonius, Vitellius, 14
    • Horace, Satires, 2.7.48
    • Horace, Satires, 2.3.194
    • Vitruvius, On Architecture, 5.3
    • Vitruvius, On Architecture, 9.4
    • Tacitus, Annales, 1.1
    • Tacitus, Annales, 1.28
    • Tacitus, Annales, 2.37
    • Tacitus, Annales, 4.11
    • Tacitus, Historiae, 2.77
    • Tacitus, Historiae, 3.44
    • Tacitus, Agricola, 12
    • Tacitus, Agricola, 29
    • Plautus, Amphitruo, 1.3
    • Plautus, Miles Gloriosus, 3.1
    • Plautus, Mostellaria, 3.1
    • Plautus, Persa, 4.3
    • Plautus, Pseudolus, 1.5
    • Plautus, Rudens, 4.2
    • Cicero, On Oratory, 1.45
    • Cicero, On Oratory, 2.37
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 30
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.232
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.163
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.639
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.52
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.830
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.1
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.567
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.711
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.825
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.1258
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.295
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.779
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.84
    • Suetonius, Caligula, 22
    • Suetonius, Divus Claudius, 3
    • Cornelius Nepos, Atticus, 1.3
    • Cornelius Nepos, Thrasybulus, 2.1
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 10.43
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 36.11
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 37.8
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 37.16
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 7.61
    • Pliny the Younger, Epistulae, 7.33.8
    • Pliny the Younger, Epistulae, 9.13.19
    • Livy, The History of Rome, Book 24, 39
    • Livy, The History of Rome, Book 22, 39
    • Livy, The History of Rome, Book 42, 25
    • Livy, The History of Rome, Book 10, 37.4
    • Livy, The History of Rome, Book 7, 31
    • Cicero, De Legibus, 2.15
    • Cicero, De Divinatione, 1.3
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 1.21
    • Cicero, De Divinatione, 2.3
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 1.32
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 1.37
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 5.7
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 1, 6.35
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 2, 5.7
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 3, 6.64
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 3, 8.65
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 2, 17.25
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 2, 3.3
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 4, 1.1
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 10.26
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, 3.62
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, 3.86
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 4.136
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, 3.16
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 1.19
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 1.101
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 1.83
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 1.90
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 5.14
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 1.75
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 3.15
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 3.160
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 3.41
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 3.55
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, 10.15
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, 1.26
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, 10.49
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, 2.7
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, 7.9
    • A. Cornelius Celsus, De Medicina, 1.2
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 38
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 1
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 4
    • Ovid, Ex Ponto, 2.9
    • Statius, Silvae, 4.1
    • Ovid, Fasti, 3
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: