previous next
con-sto , stĭti, stātum (constātūrus, Sen. Clem. 1, 19, 3; Plin. 18, 5, 6, § 30; Luc. 2, 17; Mart. 10, 41, 5; Lact. Opif. Dei, 7, 11), 1, v. n.
I. To stand together, stand with some person or thing.
B. Trop., to stand with, to agree with, be in accord or agreement, to correspond, fit.
1. With cum and abl. (cf. consisto, II. B. 3.): “considerabit, constetne oratio aut cum re aut ipsa secum,Cic. Inv. 2, 14, 45: “sententiā non constare cum superioribus et inferioribus sententiis, etc.,Auct. Her. 2, 10, 14.—
3. With dat.: “si humanitati tuae constare voles,Cic. Att. 1, 11, 1.—And esp. with sibi, to agree, accord with itself, to remain like one's self, be consistent: “in Oppianico sibi constare et superioribus consentire judiciis debuerunt,Cic. Clu. 22, 60; so, “with consentire,id. Univ. 3 init.; id. Fin. 2, 11, 35: “ut constare in vitae perpetuitate possimus nobismetipsis nec in ullo officio claudicare,id. Off. 1, 33, 119; so, “sibi (opp. titubare),Quint. 5, 7, 11: “sibi et rei judicatae,Cic. Clu. 38, 106: “sibi,Hor. Ep. 1, 14, 16; id. A. P. 127; cf.: “constat idem omnibus sermo,Liv. 9, 2, 3.—
4. In the phrase ratio constat, mercantile t. t., the account agrees or is correct, is or proves right: “auri ratio constat: aurum in aerario est,Cic. Fl. 28, 69: “quibus ratio impensarum constaret,was correct, accurately kept, Suet. Ner. 30.—
(β). In postAug. prose, esp. in the younger Pliny, transf. from the sphere of business: “mirum est, quam singulis diebus in urbe ratio aut constet aut constare videatur,Plin. Ep. 1, 9, 1; cf. id. ib. 1, 5, 16; 3, 18, 10; 2, 4, 4; 7, 6, 4; id. Pan. 38, 4; Just. praef. § 5: eam condicionem esse imperandi, ut non aliter ratio constet, quam si uni reddatur, Tac. A. 1, 6 fin.
II. With the access. idea of firmness, to stand firm, to remain immovable, unchanging, steadfast, to abide, last, endure, persevere, etc. (very freq. in all perr. and styles).
B. In partic.
1. Milit. t. t., to stop, halt: multitudinem procul hostium constare videtur, Sisenn. ap. Non. p. 273, 4.—
3. Of a resolve.
(α). Impers.: mihi (ei) constat, = certum est, it is my (his) fixed determination, I am determined, I am fully resolved (rare): mihi quidem constat, nec meam contumeliam, nec meorum ferre, Anton. ap. Cic. Phil. 13, 19, 42: “neque satis Bruto neque tribunis militum constabat, quid agerent,were undecided, Caes. B. G. 3, 14: “ut nihil ei constet quod agat,Cic. Tusc. 4, 15, 35.—
(β). With the resolve as subject: “animo constat sententia,Verg. A. 5, 748: “cum constitit consilium,when my mind was fully made up, Cic. Att. 8, 11, 1.—
4. In gen., as opp. to that which has no existence, to exist, be, abide (esp. in Lucr.): “(corpora) quoniam fragili naturā praedita constant,Lucr. 1, 582; 1, 246; 1, 510 et saep.: “antiquissimi fere sunt, quorum quidem scripta constent,Cic. de Or. 2, 22, 93; Cic. Verr. 2, 2, 76, § 187: qui sine manibus et pedibus constare deum posse decreverunt, id. N. D. 1, 33, 92: “si ipsa mens constare potest vacans corpore,id. ib. 1, 10, 25.—
5. With ex, in, de, or the abl. (in Cic. only with ex; cf. Madv. ad Cic. Fin. 4, 8, 19), to consist in or of, to be composed of, to rest upon something, etc.
(β). With in and abl. (very rare): “victoriam in earum cohortium virtute constare,Caes. B. C. 3, 89 fin.; Nep. Att. 14 fin. —*
(γ). With de: “partus duplici de semine,Lucr. 4, 1229.—
(δ). With abl. (freq. in Lucr. and Quint.): “aeterno quia constant semine quaeque,Lucr. 1, 221; 1, 484; 1, 518 et saep.: “agri campis, vineis, etc.,Plin. Ep. 3, 19, 5: “constat tota oratio longioribus membris, brevioribus periodis,Quint. 9, 4, 134; 5, 10, 63 et saep.: “causa constat aut unius rei controversiā aut plurium,id. 3, 10, 1. omnis disciplina memoriā, id. 11, 2, 1. omne jus aut scripto aut moribus, id. 12, 3, 6 et saep.—
6. Mercantile t. t., like our phrase, to stand at, i. e. to cost; constr. with abl.. gen., etc., of price (cf. Zumpt, Gr. § 444).
a. Lit.
(α). With abl.: “ut unae quadrigae Romae constiterint quadringentis milibus,Varr. R. R. 2, 1, 14; Suet. Vit. 19: “filius auro,Plaut. Truc. 2, 6, 57: “navis gratis,Cic. Verr. 2, 5, 19, § 48 (al. stare): “HS. sex milibus tibi constant,id. ib. 2, 4, 12, § “28: tanto nobis deliciae,Plin. 12, 18, 41, § 84: “magno tibi,Plin. Ep. 2, 6, 4: “parvo,Pall. Febr. 9, 12; cf. “gratis,Sen. Ep. 104, 34; Aug. Serm. 385, 6.—
(γ). With adv.: quod mihi constat carius, Lucil. ap. Non. p. 272, 25; so, “vilissime,Col. 9, 1. 6.—
(δ). With sup.: “cujus area super HS. millies constitit,Suet. Caes. 26.—
b. Trop.: “edocet, quanto detrimento et quot virorum fortium morte necesse sit constare victoriam,Caes. B. G. 7, 19: “odia constantia magno,Ov. H. 7, 47: “imperia pretio quolibet constant bene,Sen. Phoen. 664.—Hence, constans , antis, P. a. (acc. to II. 1.), standing firm, firm, unchangeable, constant, immovable, uniform, fixed, stable, invariable (freq. and class.).
B. Trop., intellectually or morally certain, sure, steadfast, constant, faithful, steady, unchanging: “firmi et stabiles et constantes amici,Cic. Lael. 17, 62; cf. Nep. Lys. 2, 2: “quem hominem? Levem? imo gravissimum. Mobilem? imo constantissimum,Cic. Rosc. Com. 16, 49; cf. opp. varium, id. Fragm. ap. Quint. 6, 3, 48 Spald.: “pater amens at is quidem fuit omnium constantissimus,a very constant, steadfast man, Cic. Rosc. Am. 14, 41; cf.: “prudens et constans (testis),Quint. 5, 7, 26; and under adv.: “(Helvidius Priscus) recti pervicax, constans adversus metus,Tac. H. 4, 5 fin.: “constans Fortuna tantum in levitate suā,Ov. Tr. 5, 8, 18; cf.: neque fidei constans, neque strenuus in perfidiā, Tac. H. 3, 57: “constantior In vitiis, etc.,Hor. S. 2, 7, 18.—Adv.: constanter .
1. (Acc. to A.) Firmly, immovably, steadily, constantly: “manere in suo statu,Cic. Univ. 13: constanter ac perpetuo placet consilium, Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 16, 9: “vitiis gaudere constanter,Hor. S. 2, 7, 6.—Comp.: “ut maneamus in perspicuis firmius et constantius,Cic. Ac. 2, 14, 45.—Sup.: “impetus caeli constantissime conficiens vicissitudinis anniversarias,Cic. N. D. 2, 38, 97.—
b. Harmoniously, evenly, uniformly, consistently: “constanter et aequaliter ingrediens oratio,Cic. Or. 58, 198: “sibi constanter convenienterque dicere,id. Tusc. 5, 9, 26; cf. id. ib. 5, 9, 24; in comp., id. ib. 5, 9, 25; in sup., id. ib. 5, 8, 23; id. Ac. 2, 3, 9; so, “hi constanter omnes nuntiaverunt,with one voice, unanimously, Caes. B. G. 2, 2: “aequabilius atque constantius sese res humanae haberent,Sall. C. 2, 3: “aequabilius atque constantius regere provincias,Tac. A. 15, 21 fin.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (142 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (142):
    • Cicero, Letters to his Friends, 12.9.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 13.1.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 1.9.14
    • Cicero, Letters to Atticus, 13.10.3
    • Cicero, Letters to Atticus, 13.29.2
    • Cicero, Letters to Atticus, 1.11.1
    • Cicero, Letters to Atticus, 8.11.1
    • Caesar, Gallic War, 3.6
    • Caesar, Gallic War, 5.36
    • Caesar, Gallic War, 7.44
    • Caesar, Gallic War, 7.47
    • Caesar, Gallic War, 2.2
    • Caesar, Gallic War, 3.14
    • Caesar, Gallic War, 3.25
    • Caesar, Gallic War, 4.29
    • Caesar, Gallic War, 7.19
    • Caesar, Gallic War, 7.5
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 13.38
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 38.106
    • Cicero, For Milo, 6.15
    • Cicero, Philippics, 13.19.42
    • Cicero, Philippics, 2.41.106
    • Cicero, Against Verres, 2.2.187
    • Cicero, Against Verres, 2.3.54
    • Cicero, For Quintus Roscius the Actor, 16.49
    • Cicero, For Sextus Roscius of Ameria, 14.41
    • Cicero, Against Verres, 2.5.48
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 22.60
    • Cicero, For Milo, 6.14
    • Livy, The History of Rome, Book 10, 37.13
    • Ovid, Metamorphoses, 7.533
    • Ovid, Metamorphoses, 15.258
    • Plautus, Curculio, 2.3
    • Vergil, Aeneid, 3.518
    • Vergil, Aeneid, 5.748
    • Suetonius, Divus Augustus, 10
    • Suetonius, Divus Augustus, 66
    • Suetonius, Nero, 27
    • Suetonius, Divus Vespasianus, 19
    • Horace, Satires, 2.4.64
    • Horace, Satires, 2.7.18
    • Horace, Satires, 2.7.6
    • Horace, Ars Poetica, 127
    • Caesar, Civil War, 3.89
    • Tacitus, Annales, 1.6
    • Tacitus, Annales, 15.21
    • Tacitus, Historiae, 2.96
    • Tacitus, Historiae, 4.5
    • Tacitus, Historiae, 3.1
    • Plautus, Truculentus, 2.6
    • Cicero, On Oratory, 2.22
    • Cicero, On Oratory, 3.1
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.221
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.385
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.246
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.484
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.510
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.518
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.582
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.192
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.1229
    • Suetonius, Caligula, 50
    • Suetonius, Galba, 4
    • Suetonius, Divus Julius, 6
    • Suetonius, Nero, 30
    • Suetonius, Tiberius, 19
    • Suetonius, Tiberius, 39
    • Suetonius, Tiberius, 45
    • Suetonius, Divus Vespasianus, 4
    • Lucan, Civil War, 2.17
    • Cornelius Nepos, Alcibiades, 1.1
    • Cornelius Nepos, Atticus, 14
    • Cornelius Nepos, Lysander, 2.2
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 14.27
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 18.30
    • Pliny the Younger, Epistulae, 1.5.16
    • Pliny the Younger, Epistulae, 1.9.1
    • Pliny the Younger, Epistulae, 2.6.4
    • Pliny the Younger, Epistulae, 3.19.5
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 60.9
    • Livy, The History of Rome, Book 5, 46.3
    • Livy, The History of Rome, Book 9, 2
    • Livy, The History of Rome, Book 2, 13.9
    • Livy, The History of Rome, Book 8, 19
    • Livy, The History of Rome, Book 30, 28.1
    • Livy, The History of Rome, Book 5, 42.3
    • Livy, The History of Rome, Book 37, 32.13
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 30.10
    • Livy, The History of Rome, Book 44, 20
    • Livy, The History of Rome, Book 6, 25.6
    • Livy, The History of Rome, Book 39, 34
    • Seneca, Phoenissae, 664
    • Seneca, de Clementia, 1.19.3
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 2.11
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 4.8
    • Cicero, de Natura Deorum, 1.33
    • Cicero, de Natura Deorum, 1.35
    • Cicero, de Natura Deorum, 2.38
    • Cicero, de Natura Deorum, 3.9
    • Cicero, De Senectute, 10
    • Cicero, De Amicitia, 17
    • Cicero, De Divinatione, 2.6
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 1.17
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 2.20
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 4.15
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 4.17
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 4.6
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 5.9
    • Cicero, De Officiis, 1.15
    • Cicero, De Officiis, 1.33
    • Cicero, De Officiis, 1.40
    • Cicero, De Officiis, 1.44
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 3, 10.1
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 3, 8.25
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 3, 9.8
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 4, 2.5
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 4, 2.90
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 10.63
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 7.11
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 6, 1.8
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 6, 3.48
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 4.2
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 7.26
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 7, 2.11
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 7, 2.7
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 7, 2.8
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 4.134
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 2.1
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, 3.6
    • Seneca, Epistulae, 104.34
    • Seneca, Epistulae, 83.27
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 2
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 53
    • Ovid, Tristia, 5.8
    • Columella, Res Rustica, 9.1
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 4.6.14
    • Cicero, Partitiones Oratoriae, 12.42
    • Cicero, Orator, 58.198
    • Cicero, Timaeus, 13
    • Cicero, Timaeus, 3
    • Cicero, De Inventione, 1.36
    • Cicero, De Inventione, 2.14
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: