previous next
cŭpĭo , īvi or ĭi, ītum, 3 (
I.imperf. subj. cŭpīret, Lucr. 1, 72; quoted ap. Non. p. 506 fin., and ap. Prisc. p. 879 P.), v. a. Sanscr kup, to be in active motion, to be angry; cf. recupero, to long for a thing, to desire, wish (designating a natural, involuntary inclination, or an unbridled or passionate desire, while volo indicates an energetic will, and opto a deliberate wish or choice, Cic. Mil. 12, 32; Sen. Ep. 116, 2; cf. Klotz in Jahn's Neues Jahrb. 1834, II. p. 119 sq.; freq. in every per. and species of composition); constr. with acc., inf., acc. and inf., acc. and part., ut, ne, the gen., or absol.
I. In gen.
A. Lit., of persons.
(δ). With acc. and part.: Cu. Quis nominat me? Ph. Qui te conventum cupit. Cu. Hau me magis cupis, quam te ego cupio, Plaut. Curc. 2, 3, 25.—(ε) With ut: “cupio ut impetret,Plaut. Capt. 1, 1, 34: “quin etiam necesse erit cupere et optare, ut peccet, etc.,Cic. Lael. 16, 59: “responsum est mihi cupere quidem universos ut a me rationes coloniae legerentur,Plin. Ep. 10, 47 (56), 1. —(ζ) With ne: “cupio, ne ... habeant,Plin. Ep. 5, 17, 6; cf. Ov. H. 6, 6.—(η) With subj. alone: “cupio te quoque sub idem tempus Campania tua remittat,Plin. Ep. 5, 14 (15), 9.—(θ) Absol.: “ubi nolis, cupiunt ultro,Ter. Eun. 4, 7, 43: “qui cupit aut metuit,Hor. Ep. 1, 2, 51; “so with metuo,id. ib. 1, 6, 12; 1, 16, 65; cf. Cic. de Or. 2, 44, 185; 1, 1, 2: “cohortatus suos, omnibus cupientibus ad hostium castra contendit,Caes. B. G. 3, 24; cf. id. ib. 3, 19 et saep.—(κ) With gen.: “pol quamquam domi cupio, opperiar,Plaut. Trin. 4, 1, 23 Brix ad loc.; cf. P. a. α infra. —With gen. pers.: “quae (puellae) cupiunt tui,Plaut. Mil. 4, 1, 17; cf.: “jam dudum vestri cupiunt Lucrina tacita,Symm. Ep. 1, 8 init.
B. Transf., of things: “asperiora vina rigari utique cupiunt,Plin. 17, 26, 41, § 250.—
II. Pregn., to be well disposed, be favorable or inclined to one, to favor, to wish well, to be interested for, etc.: “favere et cupere Helvetiis propter eam affinitatem,Caes. B. G. 1, 18; cf.: “quid ego Fundanio non cupio?Cic. Q. Fr. 1, 2, 3, § 10: “ipsi Glycerio,Ter. And. 5, 4, 2: cui maxime, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 4: “cujus causā omnia cum cupio, tum mehercule etiam debeo,Cic. Fam. 13, 75, 1; cf.: “causam mihi tradidit, quem suā causā cupere ac debere intellegebat,id. Rosc. Am. 51, 149: “vehementer ejus causā,id. Fam. 13, 64, 1: “qui istius causā cupiunt omnia, qui ab eo benignissime tractati sunt, etc.,Cic. Verr. 2, 2, 73, § 180; cf. id. Div. in Caecil. 6, 21 Halm ad loc.—Hence the phrase cupio omnia quaevis, your wishes are mine; cf. the Engl., I am entirely at your service, Hor. S. 1, 9, 5.—Hence, cŭpĭens , entis, P. a., desiring, desirous, longing, eager for something (mostly ante- class. and post-Aug.; most freq. in Plaut. and Tac.).
(α). With gen.: “corporis,Plaut. Mil. 4, 2, 7: “nuptiarum,id. ib. 4, 4, 29: “tui (tua amica),id. ib. 4, 2, 58: “liberorum,Tac. A. 16, 6: “novarum rerum,id. ib. 15, 46: “bonarum artium,id. ib. 6, 46: “voluptatum,id. ib. 14, 14: “erogandae pecuniae,id. ib. 1, 75.—Comp., Aur. Vict. Caes. 24.—Sup.: cupientissimus legis, Sall. Fragm. ap. Diom. p. 291 P.—
(β). Absol.: “ut quibusque bellum invitis aut cupientibus erat,Tac. A. 1, 59.—Sup.: “Marius cupientissimā plebe consul factus,Sall. J. 84, 1.— Adv.: cŭpĭenter , desirously, earnestly, eagerly, = cupide (only ante-class.): cupienter cupere, Enn. ap. Non. p. 91, 8 (Trag. Rel. v. 337 Vahl.): “discerpere membra,Att. ib. p. 91, 6 (Trag. Rel. v. 543 Rib.): “petere,Plaut. Ps. 2, 3, 17.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (53 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (53):
    • Cicero, Letters to his Friends, 10.4.4
    • Cicero, Letters to his Friends, 13.64.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 13.75.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 1.2.2
    • Cicero, Letters to Atticus, 4.2.4
    • Cicero, Letters to his brother Quintus, 1.2.3
    • Caesar, Gallic War, 1.18
    • Caesar, Gallic War, 2.25
    • Caesar, Gallic War, 3.21
    • Caesar, Gallic War, 3.24
    • Cicero, Divinatio against Q. Caecilius, 6.21
    • Cicero, Against Verres, 2.4.29
    • Cicero, For Sextus Roscius of Ameria, 51.149
    • Cicero, Against Verres, 2.2.180
    • Cicero, For Aulus Caecina, 12.33
    • Cicero, Against Catiline, 1.2.4
    • Cicero, For Milo, 12.32
    • Plautus, Captivi, 1.1
    • Plautus, Poenulus, 5.4
    • Plautus, Pseudolus, 2.3
    • Plautus, Trinummus, 4.1
    • Horace, Satires, 1.9.5
    • Tacitus, Annales, 16.6
    • Tacitus, Annales, 1.59
    • Tacitus, Annales, 4.3
    • Tacitus, Annales, 6.32
    • Plautus, Casina, 2.3
    • Plautus, Curculio, 2.3
    • Plautus, Miles Gloriosus, 4.1
    • Plautus, Miles Gloriosus, 4.2
    • Cicero, On Oratory, 2.44
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 11
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 70
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.72
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.71
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.770
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.170
    • Cornelius Nepos, Pausanias, 2.3
    • Pliny the Younger, Epistulae, 5.14
    • Pliny the Younger, Epistulae, 5.17.6
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 37.7
    • Livy, The History of Rome, Book 26, 7.3
    • Cicero, De Amicitia, 16
    • Cicero, De Divinatione, 1.20
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 4.17
    • Seneca, Epistulae, 116.2
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 3
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 31
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 57
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 84
    • Ovid, Tristia, 4.4
    • Cicero, Brutus, 97.331
    • Ovid, Fasti, 3
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: