previous next
frīgĭdus , a, um, adj. frigeo,
I.cold, cool, chill, chilling (opp. calidus; syn.: gelidus, algidus, glacialis; corresp. in most of its senses to the Gr. ψυχρός).
I. Lit.: “calida et frigida, et amara et dulcia,Cic. Rep. 3, 8 fin.: “fons luce diurnā Frigidus, et calidus nocturno tempore,Lucr. 6, 849: “fons,id. ib. 6, 873; 879; cf.: “frigidior umor,id. 6, 840; 844: “nec ullum hoc frigidius flumen attigi,Cic. Leg. 2, 3, 6: “ut nec frigidior Thracam ambiat Hebrus,Hor. Ep. 1, 16, 13: “loca frigidissima,Caes. B. G. 4, 1 fin.: “rura,Hor. Ep. 1, 15, 9: “Praeneste,id. C. 3, 4, 22: “Tempe,Verg. G. 2, 469: “aquilo,id. ib. 2, 404: “aura,Ov. Am. 2, 16, 36; cf.: “manet sub Jove frigido Venator,Hor. C. 1, 1, 25: “umbra noctis,Verg. E. 8, 14: “caelum est hieme frigidum et gelidum,cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4: “frigidus aëra vesper Temperat,Verg. G. 3, 336: “frigidus latet anguis in herba,id. E. 3, 93: “anguis,id. ib. 8, 71 (cf. ψυχρὸν ὄφιν, Theogn. 602; “Theocr. 15, 58): pellis duraque,Lucr. 6, 1194: “febris,an ague, Plin. 26, 11, 71, § 289; so, “quartana,Hor. S. 2, 3, 290: “fomenta,id. Ep. 1, 3, 26.— Poet.: “ille frigidas Noctes non sine multis Insomnis lacrimis agit,” i. e. without a bedfellow, lonely, Hor. C. 3, 7, 6: “frigidus annus,winter, Verg. A. 6, 311; Tib. 4, 8, 4 Huschke (al. amnis).—Prov.: aquam frigidam suffundere, to pour cold water over for to slander, Plaut. Cist. 1, 1, 37; v. suffundo.—
2. As subst.
a. frīgĭdum , i, n., the cold: obaequalitas ferventis ac frigidi, Apul. Dog. Plat. 1, p. 11, 24.—Plur.: “frigida (opp. calida),Ov. M. 1, 19.—
b. frī-gĭda , ae, f. (sc. aqua), cold water (like calida or calda, ae, warm water): “frigida lavare lubenter,Plaut. Most. 1, 3, 1: “frigidam bibere,Cels. 1, 5: “frigidam aegro dare,Suet. Claud. 40: “frigidā lavari,Plin. Ep. 3, 5, 11: “noxia ut frigidam febri,Quint. 5, 11, 31.—
c. In a contracted form: FRIDVM, i, n.: DA FRIDVM PVSILLVM, i. e. a little ice-water, Inscr. Pompej. in Mus. Borbon. IV. p. 5 (cf.: “solve nives,Mart. 5, 64).—
B. In partic., cold, chilled, of a dead person, or one stiffened with fright (for the latter cf.: “est et frigida multa, comes formidinis aura,Lucr. 3, 290; poet.): “illa (Eurydice) Stygiā nabat jam frigida cymbā,Verg. G. 4, 506; Ov. M. 7, 136; also, “transf.: Eurydicen vox ipsa et frigida lingua, Ah, miseram Eurydicen! anima fugiente vocabat,Verg. G. 4, 525: “membra nati,Ov. M. 14, 743: “mors,Verg. A. 4, 385; Val. Fl. 5, 26; cf.: “pausa vitaï,Lucr. 3, 930: “stricto Aesonides stans frigidus ense,stiffened with fright, Val. Fl. 7, 530: “miles nec frigidus aspicit hostem,” i. e. fearless, Sil. 9, 49; cf.: “formidine turpi Frigida corda tremunt,id. 2, 339: “frigida mens criminibus,Juv. 1, 166: “mihi frigidus horror Membra quatit,Verg. A. 3, 29.
II. Trop.
A. Without ardor or encrgy, cold, frigid, indifferent, inactive, remiss, indolent, feeble: “nimis lentus in dicendo et paene frigidus,Cic. Brut. 48, 178: “accusatoribus frigidissimis utitur,lukewarm, indolent, id. Q. Fr. 3, 3, 3: “non frigida virgo,” i. e. glowing with love, Ov. Am. 2, 1, 5; cf.: “frigidus aevo Laomedontiades,Juv. 6, 325: (equus) Frigidus in Venerem senior, Verg. G. 3, 97: “(Empedocles) ardentem Frigidus Aetnam Insiluit,in cold blood, Hor. A. P. 465: “in re frigidissima cales, in ferventissima friges,Auct. Her. 4, 15, 21: “frigidae litterae,cold, frigid, Cic. Fam. 10, 16, 1: “solacia,Ov. P. 4, 2, 45; cf. “cura,Lucr. 4, 1060 (with which cf.: “curarum frigus,Ov. P. 3, 9, 25): “frigida bello Dextera,feeble, Verg. A. 11, 338: “ensis,inactive, idle, Luc. 5, 245; 7, 502: “(apes) Contemnuntque favos et frigida tecta relinquunt,” i. e. not animated by labor, Verg. G. 4, 104 (cf. opp. fervet opus, id. ib. 169).—
C. With active meaning, causing cold or fright, frightening: “frigidus a rostris manat per compita rumor,Hor. S. 2, 6, 50.—Hence, adv.: frīgĭde (only acc. to II. and very rare; not in Cic.).
1. Inactively, slowly, feebly: quae cupiunt, tamen ita frigide agunt, ut nolle existimentur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3.—
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (64 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (64):
    • Cicero, Letters to his Friends, 10.16.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 8.10.3
    • Cicero, Letters to his brother Quintus, 3.3.3
    • Caesar, Gallic War, 4.1
    • Cicero, For Aulus Caecina, 21.61
    • Ovid, Metamorphoses, 14.743
    • Ovid, Metamorphoses, 1.19
    • Ovid, Metamorphoses, 7.136
    • Plautus, Cistellaria, 1.1
    • Vergil, Aeneid, 4.385
    • Vergil, Aeneid, 11.338
    • Vergil, Aeneid, 3.29
    • Vergil, Aeneid, 6.311
    • Vergil, Georgics, 3.336
    • Vergil, Georgics, 4.104
    • Vergil, Georgics, 4.506
    • Vergil, Georgics, 4.525
    • Vergil, Georgics, 2.469
    • Suetonius, Divus Claudius, 40
    • Horace, Satires, 2.3.290
    • Horace, Satires, 2.6.50
    • Horace, Ars Poetica, 465
    • Plautus, Mostellaria, 1.3
    • Cicero, On Oratory, 2.63
    • Cicero, On Oratory, 2.64
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.873
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.290
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.930
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.1060
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.1194
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.840
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.844
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.849
    • Suetonius, Caligula, 26
    • Suetonius, Divus Claudius, 21
    • Lucan, Civil War, 5.245
    • Lucan, Civil War, 7.502
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 4.17
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 9.2
    • Pliny the Younger, Epistulae, 1.9.3
    • Pliny the Younger, Epistulae, 3.5.11
    • Pliny the Younger, Epistulae, 5.6.4
    • A. Cornelius Celsus, De Medicina, 1.5
    • Cicero, De Legibus, 2.3
    • Cicero, De Republica, 3.8
    • C. Valerius Flaccus, Argonautica, 5.26
    • C. Valerius Flaccus, Argonautica, 7.530
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 10.31
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 11.31
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 6, 1.39
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 6, 3.4
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 4, 1.77
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, 5.30
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 3.69
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 3.133
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 2.17
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, 10.12
    • Gellius, Noctes Atticae, 19.3.1
    • Ovid, Ex Ponto, 3.9
    • Ovid, Ex Ponto, 4.2
    • Martial, Epigrammata, 5.64
    • Cicero, Brutus, 48.178
    • Cicero, Brutus, 67.236
    • Cicero, Orator, 26.89
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: