I. Hospitality (class.): “quos ego universos adhiberi liberaliter, optimum quemque hospitio amicitiaque conjungi dico oportere,” Cic. Q. Fr. 1, 1, 5, § 16; cf.: “quocum mihi amicitiam res publica conciliavit, hospitium voluntas utriusque conjunxit, etc.,” id. Deiot. 14, 39: “gratia atque hospitiis florens hominum nobilissimorum ... cum Metellis, erat ei hospitium,” id. Rosc. Am. 6, 15: “pro hospitio quod sibi cum eo esset,” Cic. Verr. 2, 2, 8, § 23: “vetus hospitium renovare,” id. Deiot. 3, 8: “ego hic hospitium habeo,” Plaut. Poen. 5, 2, 82: “qui hospitio Ariovisti usus erat,” Caes. B. G. 1, 47, 4: “jungimus hospitio dextras,” Verg. A. 3, 83: “indulge hospitio,” id. ib. 4, 51: “ut artum solveret hospitiis animum,” Hor. S. 2, 6, 83: “renuntiare,” Liv. 25, 18, 9: “huic paternum hospitium cum Pompeio intercedebat,” Caes. B. C. 2, 25, 4: “decernunt, ut cum L. fratre hospitium publice fieret,” Cic. Verr. 2, 4, 65, § 145; cf.: “Gaditani hospitium cum L. Cornelio publice fecerunt,” id. Balb. 18, 41; Liv. 37, 54, 5: “publice privatimque hospitia jungere,” id. 1, 45, 2: “clientelae hospitiaque provincialia,” Cic. Cat. 4, 11, 23; cf. Auct. Her. 1, 5, 8.—
II. A hospitable reception, entertainment: “te in Arpinati videbimus et hospitio agresti accipiemus,” Cic. Att. 2, 16, 4: “cum ab eo magnificentissimo hospitio acceptus esset,” id. Div. 2, 37, 79: “hospitio invitabit,” id. Phil. 12, 9, 23: “hic apud me hospitium tibi praebebitur,” Plaut. Poen. 5, 2, 93: “alibi te meliust quaerere hospitium,” id. Curc. 3, 47: “me excepit Aricia hospitio modico,” Hor. S. 1, 5, 2: “gens hospitio deorum inmortalium sancta,” Liv. 9, 34, 19; 29, 11, 6.—
B. Concr., a place of entertainment for strangers, a lodging, inn, guest-chamber (cf. diversorium): “ex vita ita discedo tamquam ex hospitio, non tamquam ex domo,” Cic. de Sen. 23, 84; cf. id. de Or. 2, 58, 234: “Piliae paratum est hospitium,” id. Att. 14, 2, 3: “deductus a magistratibus in nemorosum hospitium,” Plin. 35, 11, 38, § 121: “publicum,” Liv. 5, 28, 4: “ibi (milites) benigne excepti divisique in hospitia,” id. 2, 14, 8: “ad hospitium imperatoris venire,” id. 33, 1, 6: “hospitia singulorum adire,” Suet. Ner. 47: “praetorianae cohortes per hospitia dispersae,” the townquarters, id. Tib. 37: “Romae ... magno hospitium miserabile,” Juv. 3, 166: “tolerabile,” id. 7, 69: “hospitio aliquem juvare,” id. 3, 211: hospitio prohibemur harenae, of the shore (i. e. from landing), Verg. A. 1, 540.— Transf., of animals: “itque pecus longa in deserta sine ullis Hospitiis,” Verg. G. 3, 343; 4, 24; Plin. 10, 23, 33, § 66.—Comically: “quid faciam nunc, si tresviri me in carcerem compegerint? ... ita Peregre adveniens hospitio publicitus accipiar,” Plaut. Am. 1, 1, 8: “certe advenientem hic me hospitio pugneo accepturus est,” id. ib. 1, 1, 140: nec confidentiae usquam hospitium est, nec de verticulum dolis, id. Capt. 3, 3, 8.—Trop.: ut universi intellegant, sacrosanctum cunctis esse debere hospitium virilis animae, i. e. virile corpus, Mos. et Rom. Leg. Coll. 5, 3, 2.