previous next
occŭpo , āvi, ātum, 1 (occupassis for occupaveris, Plaut. Most. 5, 1, 48:
I.occupassit for occupaverit,id. As. 4, 2, 9), v. a. obcapio; lit., to lay hold of; hence, to take possession of, seize, occupy any thing (esp. a place; class.; cf.: expugno, obsideo).
I. Lit.: “totam Italiam suis praesidiis obsidere atque occupare cogitat,Cic. Agr. 2, 28, 75: “locum,id. Fin. 3, 20, 67: “possessiones,id. Phil. 13, 5, 12: “urbes,Liv. 33, 31: “montem,Tac. A. 4, 47: “portum,Hor. C. 1, 14, 2: “aditum,to go in, enter, Verg. A. 6, 424: “regnum,Cic. Lael. 12, 40: “tyrannidem,id. Off. 3, 23, 90: “familiam optimam occupavit,has got hold of, has got into, Plaut. Trin. 5, 2, 11: “occupando adquirere aliquid,Gai. Inst. 2, 66 sqq.; cf. id. ib. 2, 215: “vindemia occupabit sementem,shall reach to, Vulg. Lev. 26, 5.—Poet.: “aliquem amplexu,to clasp in one's arms, to embrace, Ov. F. 3, 509.—
B. Transf.
1. To occupy, i. e. to take up, fill with any thing: “atrā nube polum,Hor. C. 3, 29, 44: “urbem (sc. aedificiis),Liv. 5, 55: “caementis Tyrrhenum mare,Hor. C. 3, 24, 3.—
2. To fall upon, attack one with any thing (syn. invado): “Latagum saxo ... Occupat os faciemque adversam,Verg. A. 10, 699: “aliquem gladio,id. ib. 9, 770: “aliquem morsu,Ov. M. 3, 48: “canes ense,Prop. 4, 4, 82 (5, 4, 84): “ne occupet te pluvia,Vulg. 3 Reg. 18. 44: caligo, id. Job, 3, 5.—Poet., in a friendly sense, to surprise: “Volteium Philippus Vilia vendentem Occupat,Hor. Ep. 1, 7, 64.—
3. To get the start of, to be beforehand with, to anticipate, to do a thing first, to outstrip: “occupat egressas quamlibet ante rates,Ov. Tr. 1, 10, 6: “volo, tu prior ut occupes adire,that you should present yourself the first, Plaut. Ps. 4, 1, 15: “praeloqui,id. Rud. 1, 4, 18: “bellum facere,to begin the war first, Liv. 1, 14: “rapere oscula,Hor. C. 2, 12, 28.—
II. Trop.
A. To seize, take possession of, fill, invade, engross: “tantus timor omnem exercitum occupavit,Caes. B. G. 1, 39: “tremor occupat artus,Ov. M. 3, 40: “sopor occupat artus,Verg. G. 4, 190: “animos magnitudine rei,Cic. Font. 5, 20: “pallor ora,Verg. A. 4, 499.—
B. To take up, occupy, employ: haec causa primos menses occupabit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3: “cum in mentem venit tres et sexaginta annos aeque multa volumina occupasse mihi,Liv. 31, 1, 3: “in funambulo Animum,Ter. Hec. prol. 1, 4: “contio, quae homines occupatos occupat,Plaut. Men. 2, 1, 7: “tanta superstitio mentis Siculorum occupavit,Cic. Verr. 2, 4, 51, § 113: pecuniam, to put out or lay out money: “pecuniam adulescentulo grandi fenore occupavisti,have loaned it at a high rate, id. Fl. 21, 51: “pecunias apud populos,Cic. Verr. 2, 1, 36, § 91: “pecuniam animalibus,to lay out, invest in cattle, Col. 1, 8, 13: “pecuniam in pecore,id. 11, 1: “argentum,Plaut. Ep. 2, 2, 13.—Pass.: “ante occupatur animus ab iracundiā,Cic. Q. Fr. 1, 1, 13, § 38; Liv. 22, 15, 6.—Hence, oc-cŭpātus , a, um, P. a., taken up, occupied, employed, busy, engaged (class.): “ut si occupati profuimus aliquid civibus nostris, prosimus etiam otiosi,Cic. Tusc. 1, 3, 5: “in eo, ut,Nep. Alc. 8, 1: “tempora,Cic. Planc. 27, 66: “qui in patriā delendā occupati et sunt et fuerunt,id. Off. 1, 17, 57: “hostibus opere occupatis,Liv. 21, 45, 2: Nep. Hann. 7, 1.—Hence, married, occupatae (opp. to vacuae), Quint. Decl. 376.—Comp.: comitiorum dilationes occupatiorem me habebant, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 3.—Sup.: “non dubito, quin occupatissimus fueris,very much occupied, Cic. Att. 12, 38, 1; Plin. Ep. 9, 21, 2.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (45 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (45):
    • Cicero, Letters to his Friends, 8.10.3
    • Cicero, Letters to his Friends, 8.4.3
    • Cicero, Letters to Atticus, 12.38.1
    • Cicero, Letters to his brother Quintus, 1.1.13
    • Old Testament, 1 Kings, 18.44
    • Old Testament, Leviticus, 26.5
    • Caesar, Gallic War, 1.39
    • Cicero, Philippics, 13.5.12
    • Cicero, Against Verres, 2.4.113
    • Cicero, On the Agrarian Law, 2.28.75
    • Cicero, For Plancius, 27.66
    • Cicero, Against Verres, 2.1.91
    • Cicero, For Marcus Fonteius, 5.20
    • Ovid, Metamorphoses, 3.48
    • Plautus, Mostellaria, 5.1
    • Plautus, Pseudolus, 4.1
    • Plautus, Rudens, 1.4
    • Plautus, Trinummus, 5.2
    • Vergil, Aeneid, 6.424
    • Vergil, Aeneid, 10.699
    • Vergil, Aeneid, 4.499
    • Vergil, Georgics, 4.190
    • Ovid, Metamorphoses, 3.40
    • Tacitus, Annales, 4.47
    • Plautus, Asinaria, 4.2
    • Plautus, Epidicus, 2.2
    • Plautus, Menaechmi, 2.1
    • Cornelius Nepos, Alcibiades, 8.1
    • Cornelius Nepos, Hannibal, 7.1
    • Pliny the Younger, Epistulae, 9.21.2
    • Livy, The History of Rome, Book 22, 15
    • Livy, The History of Rome, Book 5, 55
    • Livy, The History of Rome, Book 31, 1
    • Livy, The History of Rome, Book 33, 31
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 14
    • Livy, The History of Rome, Book 21, 45
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 3.20
    • Cicero, De Amicitia, 12
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 1.3
    • Cicero, De Officiis, 1.17
    • Cicero, De Officiis, 3.23
    • Ovid, Tristia, 1.10
    • Sextus Propertius, Elegies, 4.4
    • Columella, Res Rustica, 1.8.13
    • Ovid, Fasti, 3
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: