previous next
pŭdĕo , ŭi, or pŭdĭtum est, ēre (
I.dep. form pudeatur, Petr. 47, 4), 2, v. a. and n. root pu-, pav-, to strike; Sanscr. paviram, weapon; cf. pavire (puvire), tripudium, etc., to make or be ashamed, to feel shame; to be influenced or restrained by shame or by respect for a person or thing.—In the verb. finit. extremely rare: “ita nunc pudeo,Plaut. Cas. 5, 2, 3: “siquidem te quicquam, quod facis, pudet,id. Mil. 3, 1, 30; Ter. Ad. 1, 2, 4: “idne pudet te, quia, etc.,Plaut. Ep. 1, 2, 4: “pudet, quod prius non puditum umquam est,id. Cas. 5, 2, 4.—In plur.: “non te haec pudent?Ter. Ad. 4, 7, 36: “semper metuet, quem Saeva pudebunt,Luc. 8, 495.—Chiefly used as a verb. impers., pudet, ŭit, or pudĭtum est, one is or feels ashamed, it causes a feeling of shame, etc; constr. aliquem alicujus rei, or with a subj.-clause: “quos, cum nihil refert, pudet: ubi pudendum est, ibi eos deserit pudor, cum usus est, ut pudeat,Plaut. Ep. 2, 1, 1 sq.: “fratris me Pudet,Ter. Ad. 3, 3, 38; id. Heaut. 2, 3, 19: “sunt homines, quos infamiae suae neque pudeat neque taedeat,Cic. Verr. 1, 12, 35: “pudet me non tui quidem, sed Chrysippi, etc.,id. Div. 2, 15, 35: “cujus eos non pudere demiror,id. Phil. 10, 10, 22: “ceteros pudeat, si qui, etc. . . . me autem quid pudeat?id. Arch. 6, 12; Ov. M. 7, 617: “cicatricum et sceleris pudet,Hor. C. 1, 35, 33: “nam pudet tanti mali,id. Epod. 11, 7; Plaut. Bacch. 3, 1, 12: “tum puderet vivos, tamquam puditurum esset exstinctos,Plin. 36, 15, 24, § 108: “deūm me hercle atque hominum pudet,before gods and men, Plaut. Trin. 4, 2, 67; Liv. 3, 19, 7.—With subj.-clause: “pudet Dicere hac praesente verbum turpe: at te id nullo modo Facere puduit,Ter. Heaut. 5, 4, 20: “puderet me dicere non intellegere, si, etc.,Cic. N. D. 1, 39, 109: “servire aeternos non puduisse deos?Tib. 2, 3, 30: nec lusisse pudet sed non incidere ludum, Hor. Ep. 1, 14, 36: “scripta pudet recitare,id. ib. 1, 19, 42: “nonne esset puditum, legatum dici Maeandrium?Cic. Fl. 22, 52.—With supine: “pudet dictu,Tac. Agr. 32.—In the gerund: “non enim pudendo, sed non faciendo id, quod non decet, impudentiae nomen effugere debemus,Cic. de Or. 1, 26, 120: “inducitur ad pudendum,id. Brut. 50, 188.—Hence,
A. pŭdens , entis, P. a., shamefaced, bashful, modest (class.): “muta pudens est,Lucr. 4, 1164: “pudens et probus filius,Cic. Verr. 2, 3, 69, § 161: “cur nescire, pudens prave, quam discere malo?Hor. A. P. 88: “nihil pudens, nihil pudicum in eo apparet,Cic. Phil. 3, 11, 28; Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2: “animus,Ter. Heaut. 1, 1, 68: “pudens et liberalis risus,Auct. Her. 3, 13, 23.—Comp., Cic. Pis. 17.—Sup.: “homo,Cic. Caecin. 35, 102: “vir,id. Fl. 20: “femina,Cic. Verr. 2, 1, 37, § 94.— Adv.: pŭdenter , modestly, bashfully, Afran. ap. Charis. p. 190 P.; Cic. Quint. 11, 39; id. Vatin. 2, 6: “sumere,Hor. Ep. 1, 17, 44; id. A. P. 51.—Comp.: “pudentius accedere,Cic. de Or. 2, 89, 364; Gell. 12, 11, 5. —Sup.: “pudentissime aliquid petere,Cic. Att. 16, 15, 5.—
B. pŭdendus , a, um, P. a., of which one ought to be ashamed, shameful, scandalous, disgraceful, abominable (mostly poet. and in post-Aug. prose): “ut jam pudendum sit honestiora decreta esse legionum quam senatus,Cic. Phil. 5, 2, 4: “vita,Ov. P. 2, 2, 108: “vulnera,Verg. A. 11, 55: “causa,Ov. H. 5, 98: “parentes,Suet. Vit. 2: “negotiationes vel privato pudendas exercere,id. Vesp. 16: “pudenda miserandaque oratio,id. Tib. 65: “pudenda dictu spectantur,Quint. 1, 2, 8; cf.: “pudendumque dictu, si, etc.,id. 6, 4, 7: “luxus,Tac. A. 3, 53: “hoc quoque animal (sc. blatta) inter pudenda est,Plin. 29, 6, 39, § 140: “proh cuncta pudendi!wholly shameful! Sil. 11, 90: “membra,the parts of shame, the privy parts, Ser. Samm. 36, 681.—
2. Subst.: pŭdenda , ōrum, n. (sc. membra).
a. The private parts (post-class.), Aus. Per. Odyss. 6; id. Idyll. 6, 85; Aug. Civ. Dei, 14, 17; Sen. ad Marc. 22, 1; Vulg. Nah. 3, 5.—
b. The breech, fundament, Min. Fel. Oct. 28 med.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (40 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (40):
    • Cicero, Letters to Atticus, 16.15.5
    • Cicero, Philippics, 10.10.22
    • Cicero, Philippics, 3.11.28
    • Cicero, Philippics, 5.2.4
    • Cicero, For Aulus Caecina, 35.102
    • Cicero, Against Vatinius, 2.6
    • Cicero, For Archias, 6.12
    • Cicero, Against Verres, 2.1.2
    • Cicero, Against Verres, 2.1.35
    • Cicero, Against Verres, 2.1.94
    • Cicero, Against Verres, 2.3.161
    • Cicero, Against Piso, 17
    • Ovid, Metamorphoses, 7.617
    • Plautus, Trinummus, 4.2
    • Vergil, Aeneid, 11.55
    • Old Testament, Nahum, 3.5
    • Horace, Ars Poetica, 51
    • Horace, Ars Poetica, 88
    • Tacitus, Annales, 3.53
    • Tacitus, Agricola, 32
    • Plautus, Bacchides, 3.1
    • Plautus, Casina, 5.2
    • Plautus, Epidicus, 1.2
    • Plautus, Epidicus, 2.1
    • Plautus, Miles Gloriosus, 3.1
    • Cicero, On Oratory, 1.26
    • Cicero, On Oratory, 2.89
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.1164
    • Suetonius, Tiberius, 65
    • Suetonius, Divus Vespasianus, 16
    • Suetonius, Vitellius, 2
    • Lucan, Civil War, 8.495
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 19.7
    • Cicero, de Natura Deorum, 1.39
    • Cicero, De Divinatione, 2.15
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 1, 2.8
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 6, 4.7
    • Gellius, Noctes Atticae, 12.11.5
    • Ovid, Ex Ponto, 2.2
    • Cicero, Brutus, 50.188
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: