um older form umb prep
1.
with acc. and dat.; I. with acc.
2.
around (slá hring um e-n);
3.
about, all over (hárit féll um hana alla); um allar sveitir, all over the country; mikill um herðar, large about the shoulders, broad-shouldered; liggja um akkeri, to ride at anchor;
4.
of proportion ; margir voru um einn, many against one; um einn hest voru tveir menn, two men to each horse;
5.
round, past, beyond, with verbs denoting motion (sigla vestr um Bretland); leggja um skut þessu skipi, to pass by this ship; ríða um tún, to pass by a place;
6.
over, across, along (flytja e-n um haf); kominn um langan veg, come from a long way off; ganga um gólf, to cross the floor (but also to walk up and down the floor); slá, er lá um þvert skipit, a beam that lay athwart the ship ; um kné sér, across the knee; e-t er h�gt um hönd, gives little trouble, is ready to hand;
7.
of time, during, in the course of (um messuna, um þingit, um sumarit); þat var um nótt, by night; um nætr sem um daga, by night as well as day; lengra en fara megi um dag, in the course of one day;
8.
at a point of time (hann kom at höllinni um drykkju) ; um þat, at that time, then; um þat er, when (um þat, er vér erum allir at velli lagðir) ;
9.
of, about, in regard to a thing; bera um e-t, d�ma um e-t, to bear witness, judge about; tala um e-t, to speak of; annast um e-t, to attend to; sviðr um sik, wise of oneself; hvárr um sik, each for himself; var mart vel um hann, he had many good qualities;
10.
e-m er ekki um e-t, one does not like (var honum ekki um Norðmenn); with infin., honum er ekki um at berjast í dag, he has no liking to fight to-day; er þér nökkut um, at vér rannsökum þik ok hús þín, have you any objection that we ... ?; e-m er mikit (lítil) um e-t, one likes it much, little (Guðrúnu var lítil um þat); sá, er mönnum væri meira um, whom people liked better; e-m finnst mikit um e-t, one is much pleased -with, has a high opinion of (konungi fannst mikit um list þá ok kurteisi þá, er þar var á öllu); (10) because of, for; öfunda e-n um e-t, to envy one for a thing; verða útlagt um e-t, to be fined for a transgression; um sakleysi, without cause; (11) beyond, above; margir fengu eigi hlaupit um röst, more than one mile; hafa vetr um þrítugt, to be thirty-one; e-m um afl, um megn,beyond one's strength, more than one can do (þetta mál er nökkut þér um megn); kasta steini um megn sér, to overstrain oneself; um of, too much, excessive (þótti mörgum þetta um of); um alla menn fram or um fram alla menn, above all men (hón unni honum um alla menn fram); e-m er e-t um hug, one has no mind for, dislikes (ef þér er nökkut um hug á kaupum við oss); (12) over, across; detta, falla um e-t, to stumble over (féll bóandinn um hann); (13,) by; draugrinn hafði þokat at �orsteini um þrjár setur, by three seats; (14) about; þeir sögðu honum, hvat um var at vera, what it was about, how matters stood; hvat sem um þat er, however that may be ; eiga e-t um at vera, to be troubled about a thing (lætr sem hann eigi um ekki at vera); var fátt um með þeim, they were not on good terms; (15)ellipt., ef satt skal um tala, if the truth must be told; þannig sem atburðr hefir orðit um, as things have turned out; (16) as adv., gekk um veðrit, veered round, changed; ríða (sigla) um, to ride (sail) by; langt um, far beyond, quite; fljótit var langt um úf�rt (úreitt), quite impassable; um liðinn, passed by, of time; á þeirri viku, er um var liðin, in the past -week; II. with dat.
11.
over, esp. poet.; sitja um borðum =sitja yfir borðum ; sá es um verði glissir, he that gabbles over a meal;
12.
of time, by; um dögum, um nóttum, by day, by night; um sumrum, haustum, vetrum, várum, in the summer, etc.; um vetrum ok sumrum, both winter and summer
