Hyperides, Against Athenogenes

κατ᾽ Ἀθηνογένους

¹ αὐτήν.² εἰπόντος δέ μου πρὸς αὐτὴν τά τε πραχθέντα,³ καὶ ὅτι μοι Ἀθηνογένης χαλεπὸς εἴη καὶ οὐδὲν ἐθέλοι τῶν μετρίων συγχωρεῖν, τοῦτον μὲν ἔφη ἀεὶ τοιοῦτον εἶναι, ἐμὲ δ᾽ ἐκέλευε θαρρεῖν: αὐτὴ γάρ μοι πάντα συναγωνιεῖσθαι. [2] καὶ ταῦτ᾽ ἔλεγεν σπουδάζουσά τε τῷ ἤθει ὡς ἔνι μάλιστα καὶ ὀμνύουσα τοὺς μεγίστους ὅρκους, ἦ μὴν μετ᾽ εὐνοίας τῆς ἐμῆς λέγειν καὶ ἐπὶ πάσης ἀληθείας: ὥστ᾽ ἐμέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, ῥηθήσεται⁴ γὰρ πρὸς ὑμᾶς τἀληθές, ταῦτα πεπεῖσθαι. οὕτως, ὡς ἔοικεν, ἐξίστησιν ἀνθρώπου⁵ φύσιν ἔρως, προσλαβὼν γυναικὸς συνεργίαν.⁶ ἐκείνη γοῦν φενακίζουσα ἅπαντα⁷ ταῦτα προσπεριέκοψεν αὑτῇ ὡς δὴ⁸ εἰς παιδίσκην τριακοσίας δραχμὰς εὐνοίας ἕνεκα. [3] ἴσως μὲν οὖν, ὦ ἄνδρες δικασταί, οὐδὲν ὑπερθαύμαστόν⁹ με ὑπὸ Ἀντιγόνας τὸν τρόπον τουτονὶ παιδαγωγηθῆναι, γυναικὸς ἣ δεινοτάτη μὲν τῶν ἑταιρῶν, ὥς φασιν, ἐφ᾽ ἡλικίας ἐγένετο, διατετέλεκε¹⁰ δὲ πορνοβοσκοῦσα ... εν ... οἶκον τοῦ Χολλίδου οὐδενὸς ἐλάττω¹¹ ὄντα ἀνῄρηκεν. καίτοι ὅπου καθ᾽¹² ἑαυτὴν οὖσα τοιαῦτα διεπράττετο, τί οἴεσθ᾽¹³ αὐτὴν νῦν ἐννοεῖν,¹⁴ προσλαβοῦσαν¹⁵ συναγωνιστὴν Ἀθηνογένην, ¹⁶ ἄνθρωπον λογογράφον τε καὶ ἀγοραῖον, τὸ δὲ μέγιστον, Αἰγύπτιον; [4] τέλος δ᾽ οὖν, ἵνα μὴ μακρολογῶ, μεταπεμψαμένη γάρ¹⁷ με πάλιν ὕστερον εἶπεν ὅτι πολλοὺς λόγους ἀναλώσασα πρὸς τὸν Ἀθηνογένην μόλις εἴη συμπεπεικυῖα αὐτὸν ἀπολῦσαί μοι τόν τε Μίδαν καὶ τοὺς υἱεῖς ἀμφοτέρους τετταράκοντα μνῶν, καὶ ἐκέλευέ με τὴν ταχίστην πορίζειν τὸ ἀργύριον, πρὶν μεταδόξαι τι Ἀθηνογένει. [5] συναγαγὼν δ᾽ ἐγὼ πανταχόθεν καὶ τοὺς φίλους ἐνοχλήσας καὶ θεὶς ἐπὶ τὴν τράπεζαν τὰς τετταράκοντα μνᾶς ἧκον ὡς τὴν Ἀντιγόναν. κἀκείνη συνήγαγεν¹⁸ ἡμᾶς εἰς τὸ αὐτό, ἐμέ τε καὶ Ἀθηνογένην, καὶ διήλλαξε, καὶ παρεκελεύσατο τοῦ λοιποῦ εὖ ποιεῖν ἀλλήλους. καὶ ἔγωγ᾽ ἔφην ταῦτα ποιήσειν, καὶ Ἀθηνογένης οὑτοσὶ ὑπολαβὼν εἶπεν ὅτι τῶν πεπραγμένων δεῖ με χάριν ἔχειν Ἀντιγόνᾳ: καὶ νῦν, ἔφη, ταύτης ἕνεκα ἤδη σοι ἐνδείξομαι ὅσα σε ἀγαθὰ ποιήσω. σὺ μὲν γάρ,¹⁹ ἔφη, τὸ²⁰ ἀργύριον ἐπ᾽ ἐλευθερίᾳ καταβαλεῖς²¹ τοῦ²² Μίδου²³ καὶ τῶν παίδων, ἐγὼ δέ σοι ἀποδώσομαι αὐτοὺς ὠνῇ καὶ πράσει, ἵνα πρῶτον μὲν μηδεὶς παρενοχλῇ²⁴ μηδὲ διαφθείρῃ τὸν παῖδα, ἔπειτ᾽²⁵ αὐτοὶ μὴ²⁶ ἐγχειρῶσι πονηρεύεσθαι²⁷ μηδὲν διὰ τὸν φόβον.²⁸ [6] τὸ δὲ ²⁹ μέγιστον, νῦν μὲν ἂν δόξειαν δι᾽ ἐμὲ γεγονέναι ἐλεύθεροι: ἐὰν δὲ πριάμενος σὺ ὠνῇ καὶ πράσει εἶθ᾽ ὕστερον, ὅτε ἄν σοι δοκῇ, ἀφῇς αὐτοὺς ἐλευθέρους, διπλασίαν ἕξουσίν σοι τὴν χάριν. ὅσον μέντοι ὀφείλουσιν ἀργύριον, μύρου τέ τινος τιμὴν Παγκάλῳ καὶ Προκλεῖ καὶ εἴ τι ἄλλο κατέθετό τις ἐπὶ τὸ μυροπώλιον τῶν προσφοιτώντων, οἷα γίγνεται, ταῦτα, ἔφη, σὺ ἀναδέξῃ: ἔστιν δὲ μικρὰ κομιδῇ καὶ πολλῷ πλείω φορτία ἐστὶν τούτων ἐν τῷ ἐργαστηρίῳ, μύρον καὶ ἀλάβαστροι καὶ σμύρνα, καὶ ἄλλ᾽ ἄττα ὀνόματα λέγων, ὅθεν πάντα ταῦτα διαλυθήσεται³⁰ ῥᾳδίως. [7] ἦν δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, ὡς ἔοικεν, ἐνταῦθα ἡ ἐπιβουλὴ καὶ τὸ πλάσμα τὸ μέγα. εἰ μὲν γὰρ ἐπ᾽ ἐλευθερίᾳ καταβάλλοιμι αὐτῶν τὸ ἀργύριον, τοῦτο μόνον ἀπώλλυον ὃ δοίην αὐτῷ, ἀλλ᾽ οὐδὲν δεινὸν ἔπασχον: εἰ δὲ πριαίμην ὠνῇ καὶ πράσει, ὁμολογήσας αὐτῷ τὰ χρέα ἀναδέξεσθαι,³¹ ὡς οὐθενὸς ἄξια ὄντα, διὰ τὸ μὴ προειδέναι, καὶ τοὺς πληρωτὰς τῶν ἐράνων ἐν ὁμολογίᾳ λαβών: ὅπερ ἐποίησεν. [8] ὡς γὰρ εἰπόντος αὐτοῦ ταῦτα ἐγὼ προσωμολόγησα, εὐθὺς ἐκ τῶν γονάτων λαβὼν τῶν αὑτοῦ γραμματεῖόν τι τὸ ἐγγεγραμμένον³² ἀνεγίγνωσκεν. ³³ ἦσαν δὲ αὗται συνθῆκαι πρὸς ἐμέ: ὧν ἐγὼ ἀναγιγνωσκομένων μὲν ἤκουον, ἔσπευδον μέντοι ἐφ᾽ ὃ ἧκον τοῦτο διοικήσασθαι, καὶ σημαίνεται τὰς συνθήκας εὐθὺς ἐν τῇ αὐτῇ οἰκίᾳ ἵνα μηδεὶς τῶν εὖ φρονούντων ἀκούσαι τὰ ἐγγεγραμμένα, προσεγγράψας μετ᾽ ἐμοῦ Νίκωνα τὸν Κηφισιέα. [9] ἐλθόντες δ᾽ ἐπὶ τὸ μυροπώλιον τὸ μὲν γραμματεῖον τιθέμεθα παρὰ Λυσικλεῖ Λευκονοιεῖ,³⁴ τὰς δὲ τετταράκοντα μνᾶς ἐγὼ καταβαλὼν τὴν ὠνὴν ἐποιησάμην. τούτου δὲ γενομένου προσῄεσάν μοι οἱ χρῆσται οἷς ὠφείλετο παρὰ τῷ Μίδᾳ καὶ οἱ πληρωταὶ τῶν ἐράνων καὶ διελέγοντό μοι: καὶ ἐν τρισὶν μησὶν ἅπαντα τὰ χρέα φανερὰ ἐγεγόνει, ὥστ᾽ εἶναί μοι σὺν τοῖς ἐράνοις, ὅπερ καὶ ἀρτίως εἶπον, περὶ πέντε τάλαντα. [10] ὡς δ᾽ ᾐσθόμην οὗ ἦν κακοῦ, τότ᾽ ἤδη τοὺς φίλους καὶ τοὺς οἰκείους συνήγαγον καὶ τὰ ἀντίγραφα τῶν συνθηκῶν ἀνεγιγνώσκομεν: ἐν αἷς ἐγέγραπτο μὲν τὸ τοῦ Παγκάλου καὶ τοῦ Πολυκλέους ὄνομα διαρρήδην, καὶ ὅτι μύρων τιμαὶ ὠφείλοντο, ἃ ἦν βραχέα τε καὶ ἐξῆν αὐτοῖς εἰπεῖν ὅτι τὸ μύρον ἄξιον εἴη τοῦ ἀργυρίου τὸ ἐν τῷ ἐργαστηρίῳ, τὰ δὲ πολλὰ τῶν χρεῶν καὶ τὰ μέγιστα οὐκ ἐνεγέγραπτο ἐπ᾽ ³⁵ ὀνομάτων, ἀλλ᾽ ἐν προσθήκης μέρει ὡς οὐδὲν ὄντα, ‘καὶ εἴ τῳ ἄλλῳ ὀφείλει τι Μίδας.’ [11] καὶ τῶν ἐράνων εἷς μὲν οὖν, ⟦Δικαιοκράτης⟧,³⁶ ἐνεγέγραπτο, οὗ ἦσαν λοιπαὶ τρεῖς φοραί: οὗτος μὲν ἐπὶ τοῦ Δικαιοκράτους ὀνόματος ἦν γεγραμμένος, οἱ δ᾽ ἄλλοι, ἐφ᾽ οἷς εἰλήφει³⁷ πάντα ὁ Μίδας, νεοσύλλογοι δ᾽ ἦσαν, τούτους δ᾽ οὐκ ἐνέγραψεν ἐν ταῖς συνθήκαις, ἀλλ᾽ ἀπεκρύψατο. [12] βουλευομένοις δ᾽ ἡμῖν ἔδοξεν πορεύεσθαι πρὸς τοῦτον καὶ διαλέγεσθαι. καὶ καταλαβόντες αὐτὸν πρὸς τοῖς μυροπωλίοις ἠρωτῶμεν εἰ οὐκ αἰσχύνοιτο ψευδόμενος καὶ ἐνεδρεύσας ἡμᾶς ταῖς συνθήκαις, οὐ προειπὼν τὰ χρέα. ὁ δ᾽ ἀπεκρίνατο ἡμῖν ὡς οὔτε τὰ χρέα γιγνώσκοι ἃ λέγομεν, οὔτε προσέχοι ἡμῖν τὸν νοῦν, γραμματεῖόν τ᾽ εἴη αὐτῷ κείμενον πρὸς ἐμὲ περὶ τούτων. πολλῶν δ᾽ ἀνθρώπων συλλεγομένων καὶ ἐπακουόντων τοῦ πράγματος, διὰ τὸ ἐν τῇ ἀγορᾷ τοὺς λόγους γίγνεσθαι, καὶ κατατεμνόντων αὐτόν, κελευόντων τε ἀπάγειν³⁸ ὡς ἀνδραποδιστήν, τοῦτο μὲν οὐκ ᾠόμεθα³⁹ δεῖν ποιεῖν, προσεκαλεσάμεθα δὲ αὐτὸν εἰς ὑμᾶς κατὰ τὸν νόμον. πρῶτον μὲν οὖν ὑμῖν τὰς συνθήκας ἀναγνώσεται: ἐξ αὐτῶν⁴⁰ γὰρ τῶν⁴¹ γεγραμμένων μαθήσεσθε τὴν ἐπιβουλὴν αὐτοῦ τούτου. λέγε τὰς συνθήκας.“ Συνθήκη ” [13] τὰ μὲν τοίνυν πεπραγμένα, ὦ ἄνδρες δικασταί, καθ᾽ ἓν ἕκαστον ἀκηκόατε. ἐρεῖ δὲ πρὸς ὑμᾶς αὐτίκα μάλα Ἀθηνογένης ὡς ὁ νόμος λέγει, ὅσα ἂν ἕτερος ἑτέρῳ ὁμολογήσῃ κύρια εἶναι. τά γε δίκαια, ὦ βέλτιστε: τὰ δὲ μὴ τοὐναντίον ἀπαγορεύει μὴ κύρια εἶναι. ἐξ αὐτῶν δέ σοι τῶν νόμων ἐγὼ φανερώτερον ποιήσω. καὶ γὰρ οὕτω με διατέθεικας καὶ περίφοβον πεποίηκας μὴ ἀπόλωμαι ὑπὸ σοῦ καὶ τῆς δεινότητος τῆς σῆς, ὥστε τούς τε νόμους ἐξετάζειν καὶ μελετᾶν νύκτα καὶ ἡμέραν, πάρεργα τἄλλα πάντα ποιησάμενον. [14] ὁ μὲν τοίνυν εἷς νόμος κελεύει ἀψευδεῖν ἐν τῇ ἀγορᾷ,⁴² πάντων, οἶμαι, παράγγελμα κάλλιστον παραγγέλλων: σὺ δὲ ψευσάμενος ἐν μέσῃ τῇ ἀγορᾷ συνθήκας κατ᾽ ἐμοῦ ἔθου. ἐπεὶ ἐὰν δείξῃς⁴³ προειπὼν⁴⁴ ἐμοὶ τοὺς ἐράνους καὶ τὰ χρέα, ἢ γράψας ἐν ταῖς συνθήκαις ὅσους ἐπυθόμην, οὐδὲν⁴⁵ ἀντιλέγω σοι ἀλλ᾽ ὁμολογῶ ὀφείλειν. [15] μετὰ δὲ ταῦτα ἕτερος νόμος ἐστὶ περὶ ὧν ⁴⁶ ὁμολογοῦντες⁴⁷ ἀλλήλοις συμβάλλουσιν, ὅταν τις πωλῇ ἀνδράποδον προλέγειν ἐάν τι ἔχῃ ἀρρώστημα, εἰ δὲ μή, ἀναγωγὴ τούτου ἐστίν. καίτοι ὅπου τὰ παρὰ τῆς τύχης νοσήματα ἂν μὴ δηλώσῃ τις πωλῶν οἰκέτην ἀνάγειν ἔξεστι, πῶς τά γε παρὰ σοῦ ἀδικήματα συσκευασθέντα οὐκ ἀναδεκτέον σοί ἐστιν; ἀλλὰ μὴν τὸ μὲν ἐπίληπτον ἀνδράποδον οὐ προσαπολλύει τοῦ πριαμένου τὴν οὐσίαν, ὁ δὲ Μίδας, ὃν σύ μοι ἀπέδου, καὶ τὴν τῶν φίλων τῶν ἐμῶν ἀπολώλεκε. [16] σκέψαι δέ, ὦ Ἀθηνόγενες, μὴ μόνον περὶ τῶν οἰκετῶν, ἀλλὰ καὶ περὶ τῶν ἐλευθέρων σωμάτων ὃν τρόπον οἱ νόμοι ἔχουσιν. οἶσθα γὰρ δήπου καὶ σὺ καὶ οἱ⁴⁸ ἄλλοι πάντες ὅτι οἱ ἐκ τῶν ἐγγυητῶν γυναικῶν παῖδες οὗτοι γνήσιοί εἰσιν. ἀλλὰ μὴν⁴⁹ οὐκ ἀπέχρησε τῷ νομοθέτῃ τὸ ἐγγυηθῆναι τὴν γυναῖκα ὑπὸ τοῦ πατρὸς ἢ τοῦ ἀδελφοῦ, ἀλλ᾽ ἔγραψε διαρρήδην ἐν τῷ νόμῳ, ἣν ἂν ἐγγυήσῃ τις ἐπὶ δικαίοις δάμαρτα ἐκ ταύτης εἶναι παῖδας γνησίους,⁵⁰ καὶ οὐκ⁵¹ ἐάν τις ψευσάμενος ὡς θυγατέρα ἐγγυήσῃ ἄλλην τινά. ἀλλὰ τὰς μὲν δικαίας⁵² ἐγγύας κυρίας, τὰς δὲ μὴ δικαίας ἀκύρους καθίστησιν.⁵³ [17] ἔτι δὲ καὶ ὁ περὶ τῶν ⁵⁴ διαθηκῶν νόμος παραπλήσιος τούτοις ἐστίν: κελεύει γὰρ ἐξεῖναι⁵⁵ τὰ ἑαυτοῦ διατίθεσθαι ὅπως ἄν⁵⁶ τις βούληται πλὴν ἢ γήρως ἕνεκεν ἢ νόσου ἢ μανιῶν ἢ γυναικὶ πειθόμενον ἢ ὑπὸ δεσμοῦ ἢ ὑπὸ ἀνάγκης καταληφθέντα. ὅπου δὲ οὐδὲ περὶ τῶν αὑτοῦ ἰδίων αἱ μὴ δίκαιαι⁵⁷ διαθῆκαι κύριαί εἰσιν, πῶς Ἀθηνογένει γε κατὰ τῶν⁵⁸ ἐμῶν συνθεμένῳ τοιαῦτα δεῖ κύρια εἶναι; [18] καὶ ἐὰν μέν τις ὡς ἔοικεν τῇ ἑαυτοῦ γυναικὶ πειθόμενος διαθήκας γράψῃ⁵⁹ ἄκυροι ἔσονται, εἰ δ᾽ ἐγὼ τῇ Ἀθηνογένους ἑταίρᾳ ἐπείσθην, προσαπολωλέναι με⁶⁰ δεῖ, ὃς ἔχω μεγίστην⁶¹ βοήθειαν τὴν ἐν τῷ νόμῳ γεγραμμένην, ἀναγκασθεὶς ὑπὸ τούτων ταῦτα συνθέσθαι; εἶτα σὺ ταῖς συνθήκαις ἰσχυρίζῃ ἃς ἐνεδρεύσαντές με σὺ καὶ ἡ ἑταίρα σου⁶² ἐσημήνασθε, καὶ ὑπὲρ ὧν οἱ νόμοι βουλεύσεως ὑμᾶς κελεύουσιν αἰτίους εἶναι, ἐπὶ τούτοις προσλαμβάνειν τι ἀξιοῦτε.⁶³ καὶ οὐχ ἱκανόν σοι ἦν τὰς⁶⁴ τετταράκοντα μνᾶς εἰληφέναι ὑπὲρ τοῦ μυροπωλίου, ἀλλὰ καὶ πέντε τάλαντα προσαφείλου⁶⁵ με ὥσπερ ὑπο⁶⁶ ... κατειλημμένον [19] ς οὐκ ᾔδει ... Μίδαν αδ ... σθέντα αλ ... ⁶⁷ ς ... εἰς τὰ ἐν ἀγορᾷ, ἀτρέμα⁶⁸ δ᾽ ἔχων ἐν τρισὶ⁶⁹ μησὶν ἅπαντα τὰ χρέα καὶ τοὺς ἐράνους ἐπυθόμην, οὗτος δέ, ὁ ἐκ τριγονίας ὢν μυροπώλης, καθήμενος δ᾽ ἐν τῇ ἀγορᾷ ὅσαι ἡμέραι, τρία δὲ μυροπώλια κεκτημένος, λόγους δὲ κατὰ μῆνα λαμβάνων, οὐκ ᾔδει τὰ χρέα. ἀλλ᾽ ἐν μὲν τοῖς ἄλλοις οὐκ ἰδιώτης ἐστίν, πρὸς δὲ τὸν οἰκέτην οὕτως εὐήθης ἐγένετο, καί τινα μὲν τῶν χρεῶν, ὡς ἔοικεν, ᾔδει, τὰ δέ φησιν οὐκ εἰδέναι, ὅσα μὴ βούλεται. [20] ὁ δὲ τοιοῦτος αὐτοῦ⁷⁰ λόγος, ὦ ἄνδρες δικασταί, οὐκ ἀπολόγημά⁷¹ ἐστιν, ἀλλ᾽ ὁμολόγημα ὡς οὐ δεῖ με τὰ χρέα διαλύειν. ὅταν γὰρ φῇ μὴ εἰδέναι ἅπαντα⁷² τὰ ὀφειλόμενα, οὐκ ἔστιν αὐτῷ δήπου τόδ᾽⁷³ εἰπεῖν ὡς προεῖπέ μοι περὶ τῶν χρεῶν: ὅσα δ᾽ οὐκ⁷⁴ ἤκουσα παρὰ τοῦ πωλοῦντος ταῦτα οὐ δίκαιός εἰμι διαλύειν. ὅτι μὲν οὖν ᾔδεις, ὦ Ἀθηνόγενες, ὀφείλοντα Μίδαν τὰ χρήματα ταῦτα οἶμαι πᾶσιν εἶναι δῆλον ἐξ ἄλλων τε πολλῶν καὶ ἐκ τοῦ αἰτεῖν σε τὸν Νίκωνα ὑπὲρ ἐμοῦ ἐγγυητήν, εἰ ... τὰ χρέα ὄντα ἱκανὸν ... νο. οὐ μὲν δὴ ἐγὼ ... τῷ λόγωι σοῦ τούτῳ [21] ... ος καὶ οὐκ εἰλ ... νος καὶ τω ... τουτονὶ τὸν τρόπον. ⁷⁵ εἰ σὺ μὲν διὰ τὸ μὴ εἰδέναι μὴ προεῖπάς μοι⁷⁶ πάντα τὰ χρέα, ἐγὼ δὲ ὅσα σου ἤκουσα ταῦτα μόνον οἰόμενος εἶναι τὰς συνθήκας ἐθέμην, πότερος δίκαιός ἐστιν ἐκτεῖσαι, ὁ ὕστερος πριάμενος ἢ ὁ πάλαι κεκτημένος ὅτ᾽ ἐδανείζετο; ἐγὼ μὲν γὰρ οἴομαι σέ. εἰ δ᾽ ἄρ᾽ ἀντιλέγομεν περὶ τούτου, διαιτητὴς ἡμῖν γενέσθω ὁ νόμος, ὃν οὐχ οἱ ἐρῶντες οὐδ᾽ οἱ ἐπιβουλεύοντες τοῖς ἀλλοτρίοις ἔθεσαν, ἀλλ᾽ ὁ δημοτικώτατος Σόλων: [22] ὃς εἰδὼς ὅτι πολλαὶ ὠναὶ γίγνονται ἐν τῇ πόλει ἔθηκε νόμον δίκαιον, ὡς παρὰ πάντων ὁμολογεῖται, τὰς ζημίας ἃς ἂν ἐργάσωνται οἱ οἰκέται καὶ τὰ ἀδικήματα⁷⁷ διαλύειν τὸν δεσπότην παρ᾽ ᾧ ἂν ἐργάσωνται⁷⁸ οἱ οἰκέται. εἰκότως: καὶ γὰρ ἐάν τι ἀγαθὸν⁷⁹ πράξῃ ἢ ἐργασίαν εὕρῃ ὁ οἰκέτης τοῦ κεκτημένου αὐτὸν γίγνεται. σὺ δὲ τὸν νόμον ἀφεὶς περὶ συνθηκῶν παραβαινομένων⁸⁰ διαλέγῃ. καὶ ὁ μὲν Σόλων οὐδ᾽ ὃ δικαίως ἔγραφεν ψήφισμά τις τοῦ νόμου⁸¹ οἴεται δεῖν κυριώτερον εἶναι, σὺ δὲ καὶ⁸² τὰς ἀδίκους συνθήκας ἀξιοῖς κρατεῖν⁸³ πάντων⁸⁴ τῶν νόμων. [23] καὶ πρὸς τούτοις, ὦ ἄνδρες δικασταί, τῷ τε πατρὶ τῷ ἐμῷ καὶ τοῖς ἄλλοις ἐπιτηδείοις ἔλεγεν ὡς ... εθελ ... δωρεὰν ⁸⁵ κε ... τὸν δὲ Μίδαν κελεύσας⁸⁶ ἐᾶν αὐτῷ καὶ μὴ ὠνεῖσθαι: ἐμὲ δ᾽ οὐκ ἐθέλειν ἀλλὰ βούλεσθαι πάντας πρίασθαι. καὶ ταῦτα καὶ πρὸς ὑμᾶς αὐτόν, φασίν, μέλλειν λέγειν, ἵνα δὴ δοκοίη μέτριος εἶναι, ὥσπερ πρὸς ἠλιθίους τινὰς διαλεξόμενος καὶ οὐκ αἰσθησομένους τὴν τούτου ἀναίδειαν. [24] τὸ δὲ γενόμενον δεῖ ὑμᾶς ἀκοῦσαι: φανήσεται γὰρ ἀκόλουθον ὂν τῇ ἄλλῃ αὐτῶν ἐπιβουλῇ. τὸν μὲν γὰρ παῖδα, ὅνπερ ἀρτίως εἶπον, ἔπεμπέ μοι λέγοντα ὅτι οὐκ ἂν συνείη μοι, εἰ μὴ λύσομαι⁸⁷ αὐτοῦ τὸν πατέρα καὶ τὸν ἀδελφόν.⁸⁸ ἤδη δ᾽ ἐμοῦ ὡμολογηκότος αὐτῶν καταθήσειν, τριῶν ὄντων, τὸ ἀργύριον,⁸⁹ προσελθὼν ὁ Ἀθηνογένης πρός τινας⁹⁰ τῶν φίλων τῶν ἐμῶν [25] ‘τί βούλεται,’ ἔφη, ‘ἐπικρατὴς⁹¹ πράγματα ἔχειν ᾧ ἔξεστι λαβόντι τὸν παῖδα χρῆσθαι⁹² ... τὴν μὲν συκοφαντίαν ... ἐποιεῖτο τῷ δὲ λ ... ἀδικημάτων κα ... ἐπίστευσα ὡς ε ... τὸν μὲν παῖδα δι ... ν οὐκ ἤθελον ... οὖν τετταράκοντα μνᾶς ... πέντε τάλαντα^{93 94}’ [26] ⁹⁵ οὔτε μυροπώλης⁹⁶ εἰμὶ οὔτ᾽ ἄλλην τέχνην ἐργάζομαι, ἀλλ᾽ ἅπερ ὁ πατήρ μοι ἔδωκεν χωρία ... ταῦτα⁹⁷ γεωργῶ, πρὸς δὲ τούτων εἰς τὴν ὠνὴν ἐνεσείσθην. πότερα γὰρ εἰκός ἐστιν, ὦ Ἀθηνόγενες, ἐμὲ τῆς σῆς τέχνης⁹⁸ ἐπιθυμῆσαι, ἧς οὐκ ἤμην ἔμπειρος, ἤ σε καὶ τὴν⁹⁹ ἑταίραν τοῖς ἐμοῖς ἐπιβουλεῦσαι;¹⁰⁰ ἐγὼ μὲν γὰρ οἴομαι ὑμᾶς. διόπερ, ἄνδρες δικασταί, ἐμοὶ μὲν ἂν εἰκότως συγγνώμην ἔχοιτ᾽ ἀπατηθῆναι¹⁰¹ ... καὶ ἀτυχῆσαι τοιούτῳ ἀνθρώπῳ περιπεσόντα¹⁰² Ἀθηνογένει δὲ ..^{103 104} [27] ¹⁰⁵ ενε ... πάντα¹⁰⁶ ἐμοὶ εἶναι, τὰ δὲ τῆς ἀπάτης κέρδη αὐτῷ¹⁰⁷ : καὶ τὸν μὲν Μίδαν τὸν τολ ... ξαι,¹⁰⁸ ὃν ἄκων φησὶν ἀπολῦσαι, τοῦτον ... λαβεῖν,¹⁰⁹ τοῦ δὲ παιδὸς ὃν τότε προῖκά μοί φησιν¹¹⁰ διδόναι, νῦν αὐτὸν λαβεῖν ἀργύριον πολὺ πλεῖον τῆς ἀξίας, οὐχ ὥστε ἐμὸν εἶναι, ἀλλ᾽ ὥστε ὑφ᾽ ὑμῶν τῇ ψήφῳ ἐλεύθερον ἀφίεσθαι.¹¹¹ [28] αὐτὸς¹¹² μέντοι οὐκ ἀξιῶ πρὸς τοῖς ἄλλοις καὶ ἀτιμωθῆναι¹¹³ ὑπ᾽ Ἀθηνογένους. καὶ γὰρ ἂν¹¹⁴ δεινὸν συμβαίνοι μοι, ὦ ἄνδρες δικασταί,¹¹⁵ εἰ μ ... ος ... εις ... ον ἥμαρτον ... δι ... κ ... μία δὲ κ ... ου ... ιο ... ἠδίκηκεν ... θε ... ἀδικήσαντ ... τιμήματι δ ... π ... ται πολιτ ... νος ἐνίοτε ^{116 117} ώτατοι τῶν μετοίκων ἀφυλάκτως ἔρχεσθαι.¹¹⁸ [29] ἐν δὲ τῷ πολέμῳ τῷ πρὸς Φίλιππον μικρὸν πρὸ τῆς μάχης ἀπέλιπε¹¹⁹ τὴν πόλιν, καὶ μεθ᾽ ὑμῶν μὲν οὐ συνεστρατεύσατο εἰς Χαιρώνειαν, ἐξῴκησε δὲ εἰς Τροιζῆνα, παρὰ τὸν νόμον ὃς κελεύει ἔνδειξιν εἶναι καὶ ἀπαγωγὴν τοῦ ἐξοικήσαντος ἐν τῷ πολέμῳ, ἐὰν πάλιν ἔλθῃ. καὶ ταῦτ᾽ ἐποίει τὴν μὲν ἐκείνων πόλιν, ὡς ἔοικε, περιέσεσθαι¹²⁰ ὑπολαμβάνων, τῆς δὲ ἡμετέρας θάνατον καταγνούς.¹²¹ καὶ τὰς θυγατέρας ἐν¹²² τῇ παρ᾽ ὑμῖν εὐδαιμονίᾳ ἐκθρέψας¹²³ ... ἐξέδωκεν ... ως¹²⁴ πάλιν η ... ἐργασόμενος ἐπεὶ εἰρήνη γέγονεν. [30] ταῦτα¹²⁵ γὰρ ὑμῖν ... ασιν οἱ χρης ... οὗτοι ποι ... τῇ εἰρήνῃ χρ ... πω ... ἐν τοῖς κινδύνοις ... π ... μὲν ἐν Πλαταιαῖς ... δήσαντες ο ... Ἀθηνογένης ... π ... χειν ... νω ... το ... υθ ¹²⁶ [31] ¹²⁷ τὰς κοινὰς τῆς πόλεως συνθήκας παραβὰς ταῖς ἰδίαις πρὸς ἐμὲ ἰσχυρίζεται, ὥσπερ ἄν τινα πεισθέντα ὡς ὁ τῶν πρὸς ὑμᾶς δικαίων καταφρονήσας οὗτος ἂν τῶν πρὸς ἐμὲ¹²⁸ ἐφρόντιζεν: ὃς οὕτω πονηρός ἐστι καὶ πανταχοῦ ὅμοιος ὥστε καὶ εἰς Τροιζῆνα ἐλθὼν καὶ ποιησαμένων αὐτὸν Τροιζηνίων πολίτην, ὑποπεσὼν Μνησίαν τὸν Ἀργεῖον καὶ ὑπ᾽ ἐκείνου κατασταθεὶς ἄρχων, ἐξέβαλεν τοὺς πολίτας ἐκ τῆς πόλεως, ὡς ὑμῖν αὐτοὶ μαρτυρήσουσιν: ἐνθάδε γὰρ φεύγουσιν. [32] καὶ ὑμεῖς μέν, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἐκπεσόντας αὐτοὺς ὑπεδέξασθε καὶ πολίτας ἐποιήσασθε καὶ τῶν ὑμετέρων ἀγαθῶν πάντων μετέδοτε, ἀπομνημονεύσαντες τὴν εὐεργεσίαν τὴν πρὸς τὸν βάρβαρον δι᾽ ἐτῶν πλειόνων ἢ¹²⁹ πεντήκοντα καὶ ἑκατόν, καὶ οἰόμενοι δεῖν τοὺς ἐν τοῖς κινδύνοις ὑμῖν χρησίμους γενομένους τούτους ἀτυχοῦντας περισωθῆναι¹³⁰ ὑφ᾽ ὑμῶν. οὗτος δὲ ὁ μιαρός, ὁ ἀφεὶς ὑμᾶς κἀκεῖ ἐγγραφείς, οὔτε τῆς πολιτείας οὔτε τοῦ ἤθους τῆς πόλεως οὐδὲν ἐπετήδευεν ἄξιον¹³¹ ἀλλ᾽ οὕτως ὠμῶς τοῖς ὑποδεξαμένοις αὐτὸν¹³² ἐχρήσατο ὥστε μετα ... το ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ... κατὰ τοῦτο ... ¹³³ ... ραν δεδιὼς ... ιν κατέφυγεν. [33] καὶ ταῦτα ὅτι ἀληθῆ λέγω, ἀναγνώσεται ὑμῖν πρῶτον μὲν τὸν νόμον ὃς οὐκ ἐᾷ τοὺς μετοίκους ἐξοικεῖν ἐν τῷ πολέμῳ, ἔπειτα τὴν Τροιζηνίων μαρτυρίαν, πρὸς δὲ τούτοις τὸ τῶν Τροιζηνίων¹³⁴ ψήφισμα ὃ ἐψηφίσαντο τῇ πόλει τῇ ὑμετέρᾳ,¹³⁵ δι᾽ ὃ ὑμεῖς αὐτοὺς ὑπεδέξασθε καὶ πολίτας ἐποιήσασθε. ἀνάγνωθι.“ νόμος ”“ Μαρτυρία ”“ ψήφισμα ” [34] λαβὲ δή μοι¹³⁶ καὶ τὴν τοῦ κηδεστοῦ αὐτοῦ μαρτυρίαν¹³⁷ ... μεν ουσια ... ι λατ ... πα ... καταλειφθέντα ... αδ ... ἑξῆς πάλιν ω ... α ... π ... τὴν Ἀντιγόναν ... ε ... μαρτυρ ¹³⁸ [35] ¹³⁹ πραχθέντα¹⁴⁰ καὶ ὃν τρόπον ἐπιβεβούλευκέν¹⁴¹ μοι Ἀθηνογένης, καὶ ὡς ὑμῖν προσενήνεκται.¹⁴² τὸν δὴ καὶ ἰδίᾳ πονηρὸν καὶ τῆς πόλεως¹⁴³ τὴν σωτηρίαν ἀπελπίσαντα καὶ ὑμᾶς¹⁴⁴ ἐγκαταλιπόντα, καὶ παρ᾽ οὓς ἐξῴκησεν ἀναστάτους ποιήσαντα, τοῦτον¹⁴⁵ ὑμεῖς συνειληφότες¹⁴⁶ οὐ κολάσετε; [36] καὶ ἐγώ, ὦ ἄνδρες δικασταί, δέομαι ὑμῶν καὶ ἀντιβολῶ ἐλεῆσαί¹⁴⁷ με, ἐκεῖνο σκεψαμένους, ὅτι προσήκει ἐν ταύτῃ τῇ δίκῃ ... ιν ἐλεεῖν οὐ τὸν φ ... ἐὰν ἁλῷ οὐδὲν πάσχειν ... δε τοτ ... τι παλ ... δ᾽ ἂν ἀποφύγῃ¹⁴⁸ με ... ἀπολοῦμαι.¹⁴⁹ οὐ γὰρ ἂν δυναίμην ... ψ ... ν οὐδὲ πολλοστὸν μέρος ... αν ... αιαχ ... ὦ ἄνδρες δικασταί, ... ς ἐξ ... αὐτῶν τ ¹⁵⁰ In extrema duodecima columnaαντησο ... λεκεν ἄλλοις ... ταῦτα πέπονθεν τ ... ων ἀναλωμάτων λωμάτων ... αλυσιτ ... ὀφείλουσι ... ὅ ποτε ἀπέλυσεν ... ὦ ἄνδρες δικασταί, οὐδεὶς ὑμῶν ... του ... κατα