Militie sublime decus, spes certa labantis
Et columen patrie, belloque insignis et armis,
Cui pater omnipotens validas in pectore vires
Prebuit, et rerum ingentes concessit habenas,
5Ut foret exuvias ageret qui victor opimas
Turchorum de gente fera, quique inclytus armis
Militibus gravidam premeret belloque ferocem
Pannoniam, ac totum compleret laudibus orbem.
Quum tibi primevo vernaret flore genarum
10Molle decus, teneraque nitens lanugine vultus
Lilia purpureis confunderet alba rosetis,
Non fractus, non segnis eras, non mollia luxu
Tempora ducebas, discincta nec ocia noras,
Sed galea calcare comas, sed tendere nervo
15Spicula, velocesque agitare in pulvere currus,
Suetus et insani tentare periculi Martis.
Flectere equum celerem et uncta nudare palestra
Corpora ludus erat, cursuque lacessere ventos.
Nulla dies ferro immunis: nunc oppida bello
20Tentabas, nunc Massylii furibunda leonis
Ora fatigabas saxis teloque premebas.
Tale rudimentum tenero puer inclytus evo
Sortitus cunctos potis es tolerare labores
Militie, et latas demittere sub iuga gentes.
25O mundi lux alma, quibus tua laudibus equem
Facta equanda polo? Rerum primordia querens
Distrahor, atque humeri tanto sub pondere nutant.
Ingeniine prius vires, belline labores
Commemorem, partosve secundo Marte triumphos?
30Quanta trophea geras, Turchorumque agmina letho
Det tua dextra, ferum sive urges cominus hostem,
Seu valido torques ingens hastile lacerto,
Undantes norunt inimico sanguine rupes
Danubii, clypeosque et strata cadavera volvens
35Hister, aquisque tumens hostili cede cruentis.
Quis tantas memoret clades, quisve oppida narret
Capta manu, aut possit verbis equare triumphos?
Nemo impune tuis unquam sese obtulit armis,
Sive pedes dubii pugnas mavortis iniret
40Seu luctantis equi contunderet ora lupatis.
At veluti rapidi quum forte in prelia tauri
Descendunt, flexis acuentes cornibus iras,
Tunc si frugiferis Penorum missus ab antris
Magnanimus paret arma leo, tollensque coruscas
45Erecta cervice iubas fremat ore minanti,
Qui modo conversis pugnabant cornibus, omnem
Deponunt ultro rabiem, et parere fatentur.
Haud secus adversus siquando lapsus in hostes
Agmen agis, dant terga omnes, fractusque recedit
50Impetus, atque fuga querit sibi quisque salutem.
Nemo audet iusto tecum se opponere campo
Aut conferre manus. Toto sic pectore surgis
In clypeum, forti sic vibras spicula dextra.
Testis Arabs Parthusque celer victique Sicambri.
55Testis et infelix Germania, cuius apertum
Vulnus adhuc spirat. Nec Teucris agmen equorum
Alipedum prodest, nec tela armata veneno.
His etiam immittis duram per vulnera mortem,
Aut domitos bello sub ferrea vincula ducis.
60Mars tibi bellipotens mentem viresque fecundas
Suggerit, et claro superum dignatur honore.
O merito dilecte deis, o publica mundi
Gloria, qui nomen certas extendere rebus
Eximium. Te nulla dies, te nulla tacebunt
65Secula, nec memori quisquam te subtrahet evo.
Nec vero Eacides (quanquam considere in ignes
Menia Neptuni quondam fundata tridente
Cogerit, et circum patrios licet Hectora muros
Traxerit exanimum) tanto florescit honore,
70Nec qui pampineis currum moderatur habenis
Bacchus thyrsigera committens prelia turma,
Ille licet fuscos sub leges miserit Indos,
Primus et Odrysio tulerit de Marte triumphos.
Quid memorem eximias bello ut disieceris urbes,
75Ut grave Martis opus, virtutum ut mille labores
Pertuleris, variosque malorum viceris estus?
Per mare, per scopulos, per inhospita saxa, per ignes
Ardua tantarum deposcis premia laudum.
Iamque erit illa dies (si vera modo auguro), quum tu
80Gadibus imperium extendes, quum victor utrumque
Occeanum vertes, et qua vada salsa cadentem
Suscipiunt Phebum, et qua clara lampade terras
Lustrat purpureis Aurora evecta quadrigis.
Vive diu, seroque poli convexa revise,
85Et validas urbes, populos belloque frementes
Viribus infringens referas spolia ampla triumphis
Parta novis, aciesque regens insignis ovantes;
Semper vincta geras ftorenti tempora lauro.
This text is part of:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
de laudibus bellicis (G. Tournoy, 1978).
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.