Nogarola, Isotta Verona 1418 - 1466, elegia de laudibus Cyanei ruris, elegia de laudibus Cyanei ruris eleg. elegia de laudibus Cyanei ruris (A. Appony, E. Abel, 1886)

Salvete, o Cyani fontes dulcesque recessus
In medioque alnis consita silva lacu!
Aonidum salvete choris loca grata sororum
Et quae cum Bromio Phebus adire solet!
5Docta mihi quoties quaerenti carmina Musas
Profuit in vestro comperiisse sinu!
Posthabito quoties Parnasi vertice Apollo
Libetrique undis haec nemora alta colit!
Haec quoque, dum sordent Nisae iuga celsa, feroces
10Liber agens tigres saepe vireta petit.
Quot patuit domus ista viris virtutibus auctis
Insignique ortis hospitibus genere!
Haec quoties Gonsaga et amore et sanguine iunctus,
Mantua quo gaudet praeside, tecta subit!
15Huc quoque Pontanus Musis comitatus amoeni
Non semel accessit captus amore loci,
Qui iam migrantes Latii revocavit ab oris
Pieridas, magnae gloria Parthenopes.
Quis tacitum, quis Naugerum, Verona, relinquat,
20Sceptra tenens nuper qui tibi iura dedit?
Hanc dum urbem regeret paribus moderatus habenis,
Quam praeclare illud, quam bene munus obit!
Hunc sophiae imbutum studiis sub flore iuventae
Cirrhaeis quondam Musae aluere iugis.
25Dum rapidus mediam Veronae dividet urbem
Noster et Adriadas dum petit amnis aquas,
Naugeri nobis nomen laudesque vigebunt,
Haerebitque imo pectore semper honos.
Nunc memini et meminisse iuvat, quo tempore nostras
30Non sprevit tantus praetor adire domos.
Quam fausta illuxit coelo, quam candida nobis
Lux felix, Cressa lux bona digna nota,
Qua periucundo iussum est certamine quaeri,
Patraritne Adam maius an Eva scelus!
35Ille viri partes, ego sum conata tueri
Foemineas, quamquam foemina quid poteram?
Deliciae, o Cyanum, et Nogarolae gentis ocelle,
Alcinoi atque hortis gratior Hesperidum,
Non mirum si iam deserta sede Pelori
40Nympha suburbano constitit hoc Cyane!
Dux Erebi Aetneis quondam ferus abstulit oris
Persephonem Cereris pignora chara deae.
Trinacris ingemuit raptam miserata; tulisset
Persephonae ah miserae, si potuisset, opem.
45Flumina creverunt lacrymis fontesque lacusque;
Flammarum evomuit latius Aetna globos.
Quis credat? Tunc Scylla etiam, tunc Scylla doloris
Latratu horrifico maxima signa dedit.
Te quoque non solitas memorant fudisse querelas
50Miscentem lacrymis saeva Charybdis aquas.
Ipsae etiam nymphae confectae corda dolore
Errabant scissis lata per arva comis
Ac veluti Euantes implebant questibus auras,
Tundentes palmis pectora et ungue genas.
55Quas inter forma egregia castoque pudore
Praeclari Cyane nominis emicuit.
Fida una ante alias Cyane comes atque ministra
Haerebat lateri sedula Persephones.
Alma Ceres, dum maternas inviseret arces:
60Natae, ait, o Cyane, sit tibi cura meae.
Hanc tibi commissam, Cyane, fidissima serves,
Nusquam absit, iussis pareat illa tuis.
Utraque paruerat, cura utebatur eadem,
Utraque sed Stygiis est superata dolis.
65Quid faceret? Quo se raperet perterrita custos?
Non erat et formae vis metuenda suae?
Ipsa amens animi atque ingenti caeca dolore
Torpuit et nuda frigida sedit humo.
Tum patriam fugere atque invisa excedere terra
70Et petere Ausoniae littora certa fuit
Nulla mora. Undisonum Siculas quod dividit oras
Finibus Hesperiae traiicit illa fretum.
Post varios casus, post multa pericla quievit
Sedibus his longae fessa labore viae.
75Rus proprio Cyanum dixit de nomine, fontes
Admirata tuis hic, Arethusa, pares.
Ex illo Cyanum prisci didicere parentes,
Sera hoc gaudebit nomine posteritas.
Nympha decus Siculi quondam formosa Pachyni,
80Nunc Cyani et nostrae gloria magna domus!
Floreat o utinam per saecula longa superstes,
Credita tutelae gens Nogarola tuae.
Aemula sit vitae Nogarolo a sanguine creta
Atque pudicitiae foemina quaeque tuae.
85Hanc oro tutare domum natosque nepotesque;
Incolume hoc serves, candida nympha, genus.
Sic varios nunquam flores mala frigora laedant,
Neve tuos nimius torreat aestus agros.
Sic tibi sint liquidi fontes, vernantia circum
90Prata nec anguinea sordeat unda lue.
Quin ea, quot rutilas Pactolus fundit arenas
Vincat, quotque Tagi iactat Iberus opes.