T. Maccius Plautus, Trinummus
F. Leo, Ed.

Lysiteles

Multás res simítu in meó corde vórso,

multum ín cogitándo dolórem indipíscor:

egomét me coquo ét macero ét defetígo,

magíster mihi éxercitór animus núnc est.

5sed hóc non liquét neque satís cogitátumst,

utrám potius hárum mihi ártem expetéssam,

utram aétati agúndae arbitrér firmiórem:

amórin med án rei opsequí potius pár sit,

utra ín parte plús sit volúptatis vítae

10ad aetatem agundam.

de hac ré mihi satis haú liquet; nisi hóc sic faciam, opínor,

ut utrámque rem simul éxputem, iudéx sim reusque ad eám rem.

ita fáciam, ita placet; omniúm primum

Amóris artis eloquar quem ad modum expediant.

15numquam Ámor quemquam nisi cúpidum hominem

postulát se in plagas conícere:

eos cúpit, eos consectátur;

súbdole blanditur ab re cónsulit,

blandíloquentulus, harpagó, mendax,

20cuppés, avarus, élegans, despoliator,

latebrícolarum hominum córruptor,

blandus inops célatum indagátor.

nam quí amat quod amat quom éxtemplo

saviís sagittatis pérculsust,

25ílico rés foras lábitur, líquitur.

‘dá mihi hoc, mél meum, sí me amas, si aúdes’.

ibi ille cuculus: “ocelle mi, fiat:

ét istuc et si ámplius vís dari, dábitur.”

ibi ílla pendentém ferit: iam amplius orat;

30nón satis id ést mali, ni ámplius étiam,

quód ecbibit, quód comest, quód facit súmpti.

nóx datur: dúcitur fámilia tóta,

véstiplica, unctor, auri custos, flabelliferae, sandaligerulae,

cantrices, cistellatrices, nuntii, renuntii,

35raptóres panis et peni;

fit ípse, dum illis comis est, inóps amator.

haec égo quom ago cúm meo animo ét recolo,

ubi quí eget, quam preti sít parvi:

apagé te, Amor, nón places níl te utor;

40quamquam íllud est dúlce, esse ét bibere,

Amór amara dát tamen, satis quod aegre sit:

fugit fórum, fugitat suos cógnatos,

fugat ípsus se ab suo cóntutu,

neque eúm sibi amicum vólunt dici.

45millé modis, Amor, ignórandu's,

procul abhibendu's atque abstandu's,

nam qui ín amorem praecípitavit,

peiús perit quasi saxó saliat:

apagé te, Amor, tuas res tíbi habeto,

50Amor, míhi amicus ne fúas umquam;

sunt támen quos miseros máleque habeas,

quos tíbi obnoxios fecísti.

certúmst ad frugem adplicáre animum,

quamquam íbi labos grandis cápitur.

55boni síbi haec expetúnt, rem, fídem, honorem,

gloriam ét gratiam: hoc probis prétiumst.

eo míhi magis lubet cum próbis potius

quam cum ímprobis vivere vánidicis.