I. c. acc. rei, loose and take off, detach, “τὰ πηδάλια τῶν νεῶν” Hdt.3.136 (so in Med., παραλυόμενοι τὰ πηδάλια taking off the rudders, X.An.5.1.11 :—Pass., παραλελυμέναι τοὺς ταρσούς with their oars taken off, Plb.8.4.2) ; “τὴν πτέρυγα -λύσασα τοῦ χιτωνίου” Ar.Fr.325 ; “τὸν θώρακα” Plu.Ant.76 :—Med., π. τὴν ῥαφὴν [τοῦ χιτῶνος] Id.Cleom.37 ; “τοὺς στεφάνονς” Id.2.646a :—Pass., Hdt.3.105.
b. hamstring, “ἅρματα” LXX 2 Ki.8.4.
2. undo, put an end to, “πόνους” E.Andr.304 (lyr.); τὴν τοῦ παιδίου ἀμφισβήτησιν relinquish it, Is.4.10 :—Med., get rid of, “τὸν κίνδυνον” D.H.6.28.
II. c. acc. pers. et gen. rei, part from, “πολλοὺς ἤδη παρέλυσεν θάνατος δάμαρτος” E.Alc.932 (lyr., dub.l.) ; μία γάρ σφεων παρελύθη ὑπὸ Ἰώνων one city (Smyrna) was detached from them, Hdt.1.149 ; π. τινὰ τῆς στρατιῆς release from military service, Id.7.38 (and in Pass., to be exempt from it, 5.75), cf. Plb.6.33.10 ; “τοῦ ὅρκου” OGI266.46 (Pergam., iii B.C.) ; π. τινὰ δυσφρονᾶν set free from cares, Pi.O.2.52 ; π. τινὰ τῆς στρατηγίης dismiss from the command, Hdt.6.94, cf. Th.7.16, 8.54 ; “τῆς δυνάμεως τινά” Arist.Pol.1315a12 (so in Pass., “π. τῆς φυλακῆς” Plu. Cleom.37 ; “τῆς ἀρχῆς” Eun.VSp.481 B.) ; also τὴν ἀρχήν τινι π. ib. p.479 B.; τοὺς Ἀθηναίους π. τῆς ἐς αὐτὸν ὀργῆς set them free, release them from . . , Th. 2.65 ; “φαρμάκῳ π. ἑαυτὸν τοῦ ζῆν” Str.8.6.14 ; “παραλελύσθαι τοῦ φόβου” Plb.30.4.7 : c. acc. only, set free, “δυστάνου ψυχάν” E.Alc. 117 (lyr.) :—Med., obtain leave of absence from, “τοὺς παιδονόμους” SIG577.56 (Milet., iii/ii B.C.).
III. loose besides, in addition, π. καὶ ἑτέραν [κύνα] X.Cyn.6.14.
IV. disable, enfeeble, Pl.Ax.367b ; “π. τροφῆς ἀποχῇ τὸ σῶμα” Plu.Demetr.38 :—mostly in Pass., to be paralysed, “δεξιὴ χεὶρ παρελύθη” Hp.Epid.1.26.“ιγ́ ; τὰ παραλελυμένα τοῦ σώματος μόρια” Arist.EN1102b18 : generally, to be exhausted, flag, “ἡ δύναμις . . τῆς πόλεως παρελύθη” Lys.13.46 ; “τῇ σωματικῇ δυνάμει παραλυόμενος ὑπὸ τῶν τραυμάτων” Plb.16.5.7 ; “παραλελυμένοι καὶ τοῖς σώμασι καὶ ταῖς ψυχαῖς” Id.20.10.9 ; “τὴν δύναμιν παρελέλυντο” Id.1.58.9 ; τὰς χεῖρας Telesp.38 H.