previous next
mŏnŭmentum (mŏnĭm- ), i, n. [moneo),
I.that which preserves the remembrance of any thing, a memorial, a monument; esp. of buildings, statues, galleries, tombs erected to perpetuate the remembrance of a person or thing; cf. Paul. ex Fest. p. 139 Müll.
I. Lit. (class.): “statuam dare auream Solidam faciundam, quae siet factis monumentum suis,Plaut. Curc. 3, 72: “monimenti causā,Cic. Rosc. Am. 50, 146: “monumento ut esset,Liv. 8, 11, 16: “vitiorum,Cic. Verr. 1, 4, 12: “Marcelli et Africani,id. ib. 2, 1, 4, § “11: in Mamertino solo foederato atque pacato monumentum istius, crudelitatis constitutum est,id. ib. 2, 4, 11, § 26: ego, quae monumenti ratio sit, nomine ipso admoneor, ad memoriam magis spectare debet posteritatis, quam ad praesentis temporis gratiam, Cic. Fragm. ap. Non. 32, 18: “placet mihi, legionis Martiae militibus monumentum fieri quam amplissimum,id. Phil. 14, 12, 41; plur. excellent: “quod in monumentis majorum suorum sit interfectus (Clodius),” i. e. on the Via Appia, Cic. Mil. 7, 17; Tac. A. 4, 7: “pecunias monumentaque, quae ex fano Herculis collata erant,memorials, votive offerings, images, Caes. B. C. 2, 21: “monimenta, quae in sepulcris: et ideo secundum viam, quo praetereuntes admoneant, et se fuisse, et illos esse mortales,Varr. L. L. 6, § 45 Müll.: “regis,Hor. C. 1, 2, 15: “Marii,the temple built by him, Cic. Div. 1, 28, 59; “of the temple of Castor,Cic. Verr. 1, 50, 13: “senatūs,the house of Cicero, built by order of the Senate, id. Fam. 1, 9, 15.—
B. In partic.
1. A sepulchral monument, a sepulchre, tomb (syn.: sepulcrum, tumulus; class.): marmoreum, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12: “sepulcri,Nep. Dion. 10; “and without sepulcri: sepultus est in monumento avunculi sui,family tomb, sepulchre, Nep. Att. 22, 4.—
2. Of written works, monuments, or records: “exegi monumentum aere perennius,Hor. C. 3, 30, 1: monumenta rerum gestarum, books of history, chronicles, Cic. de Or. 1, 46, 201: “annalium,the monuments of history, id. Rab. Post. 16, 43: “commendare aliquid monumentis,memoirs, id. Fam. 5, 12, 1: “liber monumenti,Vulg. Mal. 3, 16.—
C. Transf., a remembrancer, a mark, token, or means of recognition, Ter. Eun. 4, 6, 16: “vos monimentis commonefaciam bubulis,Plaut. Stich. 1, 2, 6.—
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: