I.inf. pass. volvier, Lucr. 5, 714), v. a. Sanscr. varas, circumference; Gr. ἐλύω, to wrap; root ϝελ-, to roll, turn about, turn round, tumble any thing.
I. Lit.
A. In gen.: “(amnis) volvit sub undis Grandia saxa,” Lucr. 1, 288; Verg. A. 11, 529; Ov. Ib. 173: “flumen lapides volvens,” Hor. C. 3, 29, 38: “beluas cum fluctibus (procellae),” Plin. 9, 3, 2, § 5: “vortices (flumen),” Hor. C. 2, 9, 22: “fumum caligine (ventus),” Lucr. 6, 691: “oculos huc illuc,” Verg. A. 4, 363: “oculos per singula,” id. ib. 8, 618: “filum,” Varr. L. L. 5, § 114 Müll. volvendi sunt libri, to unroll, i. e. open, Cic. Brut. 87, 298: “Tyrrhena carmina retro,” Lucr. 6, 381 (hence, volumen, in the signif. of roll, book, volume, v. h. v. I.): “semineces volvit multos,” rolls in the dust, fells to the ground, Verg. A. 12, 329 et saep.—
B. In partic.
1. To roll up or together, form by rolling: “pilas,” Plin. 30, 11, 30, § 99; cf.: “qui terga dederant, conversi in hostem volventesque orbem, etc.,” forming a circle, Liv. 22, 29, 5: “jam orbem volventes suos increpans,” id. 4, 28, 3.—
2. To breathe, exhale, etc. (poet.): “vitalis aëris auras Volvere in ore,” Lucr. 6, 1225: “(equus) Collectumque fremens volvit sub naribus ignem,” Verg. G. 3, 85.—
3. Mid., to turn or roll itself round about, to turn or roll along: “nobis caenum teterrima quom sit Spurcities, eadem subus haec jucunda videtur, Insatiabiliter toti ut volvantur ibidem,” Lucr. 6, 978: “ille (anguis) inter vestes et levia pectora lapsus Volvitur,” Verg. A. 7, 349: “cylindrum volvi et versari turbinem putant,” Cic. Fat. 18, 42: “illi qui volvuntur stellarum cursus sempiterni,” id. Rep. 6, 17, 17: “excussus curru moribundus volvitur arvis,” rolls, Verg. A. 10, 590: “volvi humi,” id. ib. 11, 640: “volvitur Euryalus leto,” id. ib. 9, 433: “lacrimae volvuntur inanes,” roll, flow, id. ib. 4, 449.— Part.: “volventia plaustra,” Verg. G. 1, 163.—
II. Trop., to roll, roll along, roll off or onwards, etc.
A. In gen.: “volvere curarum tristes in pectore fluctus,” Lucr. 6, 34: “magnos fluctus irarum,” id. 6, 74: “ingentes iras in pectore,” Liv. 35, 18, 6: “tot volvere casus Insignem pietate virum,” i. e. to undergo so many misfortunes, Verg. A. 1, 9; cf.: “satis diu saxum hoc volvo,” Ter. Eun. 5, 9 (8), 55: “(lunam) celerem pronos Volvere menses,” in rolling on, Hor. C. 4, 6, 40; cf.: “volvendis mensibus,” Verg. A. 1, 269: “has omnis (animas) ubi mille rotam volvere per annos,” i. e. completed the cycle, id. ib. 6, 748; and neutr.: “volventibus annis,” with revolving years, after the lapse of years, id. ib. 1, 234; cf.: “volventia lustra,” Lucr. 5, 928: “volvens annus,” Ov. M. 5, 565: “sic fata deum rex Sortitur volvitque vices,” fixes the series of revolving events, Verg. A. 3, 376; cf.: “sic volvere Parcas,” id. ib. 1, 22: “M. Pontidius celeriter sane verba volvens,” rolling off, Cic. Brut. 70, 246: “sententias facile verbis,” id. ib. 81, 280 longissima est complexio verborum, quae volvi uno spiritu potest, id. de Or. 3, 47, 182: “ne verba traic amus aperte, quo melius aut cadat aut volvatur oratio,” be rounded, form periods, id. Or. 69, 229.—
B. In partic., to turn over or revolve in the mind; to ponder, meditate, or reflect upon, consider (cf. verso): “multa cum animo suo volvebat,” Sall. J. 6, 2; 108, 3: “multa secum,” id. C. 32, 1; id. J. 113, 1; Liv. 26, 7, 3: “immensa omnia animo,” id. 2, 49, 5; Tac. H. 1, 30; Suet. Vesp. 5: “bellum in animo,” Liv. 42, 5, 1: “in pectore,” id. 35, 18, 6: “has inanium rerum inanes ipsas volventes cogitationes,” id. 6, 28, 7; 34, 60, 2; 32, 20, 2; Curt. 10, 5, 15: “incerta consilia,” id. 10, 8, 7; 5, 9, 3: “bellum adversus nos,” Tac. A. 3, 38: “Fauni sub pectore sortem,” Verg. A. 7, 254: haec illis volventibus tandem vicit fortuna reipublicae, Sall. C. 41, 3: “subinde hoc in animo volve,” Sen. Ep. 13, 13: “secretas cogitationes intra se,” Curt. 10, 8, 9: “adeo ut plerumque intra me ipsum volvam,” Tac. A. 14, 53: “regna tecum volvis,” Val. Max. 7, 2, ext. 1: “mente aliquid,” Lact. Epit. 60, 13.