previous next
firmus , a, um, adj. Sanscr. dhar-, dharā-mi, hold, support; Gr. θρᾶ-, θρή-σασθαι, to sit down, θρῆνυς, θρόνος; cf.: frētus, frēnum,
I.firm (in opp. to frail, destructible), steadfast, stable, strong, powerful (freq. and class.; esp. in the trop. sense; syn.: constans, stabilis, solidus).
II. Trop., firm in strength or durability, also in opinion, affection, etc., fast, constant, steadfast, immovable, powerful, strong, true, faithful: “quae enim domus tam stabilis, quae tam firma civitas est, quae non odiis et discidiis funditus possit everti?Cic. Lael. 7, 23: “res publica firma atque robusta,id. Rep. 2, 1 fin.; cf.: “civitas imprimis firma,Caes. B. G. 5, 54, 2: “Trinobantes prope firmissima earum regionum civitas,id. ib. 5, 20, 1; cf. “also: Mutina firmissima et splendidissima colonia,Cic. Phil. 5, 9, 24: “tres potentissimi ac firmissimi populi,id. ib. 1, 3 fin.; and: “evocatorum firma manus,id. Fam. 15, 4, 3: Antonius ab equitatu firmus esse dicebatur, strong in cavalry, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 15, 2.— With ad and acc.: satis firmus ad castra facienda, Pomp. ap. Cic. Att. 8, 12, A, 1: “Chrysippi consolatio ad veritatem firmissima est,Cic. Tusc. 3, 33, 79: “exercitus satis firmus ad tantum bellum,Liv. 23, 25, 6; cf.: “cohortes minime firmae ad dimicandum,Caes. B. G. 7, 60, 2; Sall. H. 4, 62, 16.— With contra: Jugurtha nihil satis firmum contra Metellum putat, Sall. J. 80, 1.—With adversus: “firmus adversus militarem largitionem,Tac. H. 2, 82: “firmior adversus fortuita,id. ib. 4, 51: “adversus convicia malosque rumores,Suet. Tib. 28.—Absol.: “cum neque magnas copias neque firmas haberet,Nep. Eum. 3, 3; Caes. B. G. 1, 3, 8; Sall. J. 56, 2: “concordi populo nihil esse immutabilius, nihil firmius,Cic. Rep. 1, 32: “praesidia firmissima,id. Fin. 1, 10, 35: “fundamenta defensionis firmissima,id. Cael. 2, 7: “firmior fortuna,id. Rep. 1, 17: “constitutio Romuli,id. ib. 2, 31 (ap. Non. 526, 10): “illud ratum, firmum, fixum fuisse vis,Cic. Ac. 2, 46, 141: “officii praecepta firma, stabilia,id. Off. 1, 2, 6; cf.: “opinio, firma et stabilis,id. Brut. 30, 114: “firma et constans assensio,id. Ac. 1, 11, 42: “ne in maximis quidem rebus quicquam adhuc inveni firmius,id. Or. 71, 237: “spem firmissimam habere,id. Fam. 6, 5, 4; cf.“, transf.: firmior candidatus,” i. e. who has stronger, greater hopes of being elected, id. Att. 1, 1, 2: “litterae,” i. e. containing news that may be relied upon, id. ib. 7, 25; cf. id. ib. 16, 5: “senatum sua sponte bene firmum firmiorem vestra auctoritate fecistis,id. Phil. 6, 7, 18; cf.: “vir in suscepta causa firmissimus,id. Mil. 33, 91: “accusator firmus verusque,id. Div. in Caecil. 9, 29; “with this cf.: vir pro veritate firmissimus,Plin. Ep. 2, 11, 19: “sunt fortasse in sententia firmiores,id. Balb. 27, 61: “firmus in hoc,Tib. 3, 2, 5: “non firmus rectum defendis et haeres,Hor. S. 2, 7, 26: “firmus proposito,Vell. 2, 63 fin.; so, “firmissimus irā,Ov. M. 7, 457: firmo id constantique animo facias licet, Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 2: “nunc opus pectore firmo,Verg. A. 6, 261: “firmi amici sunt (opp.: amici collabascunt),Plaut. Stich. 4, 1, 16: “firmi et stabiles et constantes (amici),Cic. Lael. 17, 62: “ex infidelissimis sociis firmissimos reddere,id. Fam. 15, 4, 14: “non brevis et suffragatoria, sed firma et perpetua amicitia,Q. Cic. Petit. Cons. 7, 26: “firmissimae amicitiae,Quint. 1, 2, 20: “fides firma nobis,Plaut. Capt. 5, 1, 6.—*
(β). Poet. with inf.: “fundus nec vendibilis nec pascere firmus,able, capable, Hor. Ep. 1, 17, 47. —Hence, adv., firmly, steadily, lastingly, powerfully; in two (equally common) forms: firme and firmĭter .
(β). Form firmiter: firmiter hoc tuo sit pectore fixum, Lucil. ap. Non. 512, 20: “nisi suffulcis firmiter,Plaut. Ep. 1, 1, 77: “insistere,Caes. B. G. 4, 26, 1: “in suo gradu collocari,Cic. Rep. 1, 45 fin.: stabilita matrimonia, Cic. Fragm. ap. Non. 512, 23 (Rep. 6, 2 ed. Mos.): “promisisse,Plaut. Ps. 3, 2 111: “meminisse,Gell. 13, 8, 2.—
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: