Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

I.a slave to whom liberty is granted under a certain condition or from a certain time, generally by testament: “statuliber est qui statutam et destinatam in tempus vel condicionem libertatem habet,” Dig. 40, 7, 1: “qui sub condicione testamento liber esse jussus est, statu liber appellatur,” Ulp. Fragm. 2, 1; cf. Titin. 2 passim: “statuliber est qui testamento certā condicione propositā jubetur esse liber, Fest. s. v. statuliber, p. 249 L.: statuliberi, id est ejus servi quo testamento sub aliquā condicione liber esse jussus est, quem constat interea heredis servum esse,” Gai. Inst. 2, 200: cum statuliber sub condicione legatus est, et pendente condicione legati condicio statutae libertatis deficit, legatum utile fit; “nam, sicut statuta libertas tunc perimit legatum cum vires accipit, ita, etc.,” Dig. 30, 1, 81, § 9; cf. ib. 33, 5, 9; 30, 1, 44, § 8; and the whole title of the Dig. 40, 7, De statuliberis.—The word perhaps occurred in the XII. Tables: “sub hac condicione liber esse jussus ... ad libertatem perveniet: idque lex duodecim tabularum jubet,” Ulp. Fragm. 2, 4.