previous next

Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics



Κεφ. η. περὶ Φθίσιος.

ἢν ἕλκος ἐξ ἀποστάσιος ἐν τῷ πνεύμονι γένηται, ἐκ βηχὸς χρονίης, ἀναγωγῆς αἵματος, καὶ ἀναβήσσῃ πῦον, πύη, 1 καὶ φθίσις κικλήσκεται: ἢν δὲ θώρηξ πλευρὸν ἐμπυήσῃ, ἐπανάγηται [p. 67] δὲ διὰ τοῦ πνεύμονος, ἐμπύη ἥδε τοὔνομα.2 ἢν δὲ ἐπὶ τοῖσι καὶ πνεύμων ἕλκος ἵσχῃ, ἀναβρωθεὶς ὑπὸ τοῦ διενεχθέντος πύου, τοὔνομα οὐκέτι ἐμπύη, ἀλλὰ φθόην μεταλαμβάνει: ξύνεστι δὲ καὶ πῦρ ξυνεχὲς, ὡς μὴ δοκέειν,3 λῆγον μὲν οὔκοτε, λῆθον δὲ δι᾽ ἡμέρης ἱδρῶτι καὶ ψύξι τοῦ σκήνεος. καὶ γὰρ καὶ τὰ ἴδια φθόης ἐστὶ, ἢν θέρμη ζωπυρῇ, καὶ ἐς νύκτα ἐκλάμπῃ, ἡμέρην δὲ αὖθις ἐν τοῖσι σπλάγχνοισι φωλεύει : δηλοῖ δὲ δυσφορίη, καὶ ἀδυναμίη, καὶ αἱ ξυντήξιες. ἢν γὰρ ἀπεδίδρησκε τοῦ σκήνεος δι᾽ ἡμέρης τὸ πῦρ, πῶς οὐκ ἂν ἐσαρκοῦ τό τε καὶ ἠδύνατο, καὶ εὐφόρως εἶχεν ὥνθρωπος; εὖτε γὰρ ἀνάγει, ἐπὶ μᾶλλον τὰ δεινὰ αὐξέεται.4 σφυγμοὶ σμικροὶ καὶ ἀμυδροὶ, ἀγρυπνὴ, ἄχροια, καὶ τἄλλα πάντα ὁκόσα οἱ πυρεταίνοντες: ἰδέαι δὲ ὑγρῶν μυρίαι, πελιδνῶν, μελάνων κατακορέων , ὠχρολεύκων , λευκοχλωρέων: πλατέων, στρογγύλων : σκληρῶν, δυσλύτων, μανῶν, λυομένων: ἀνόσμων, κακωδέων: ἅπαντα δὲ τάδε πύου ἔασι ἰδέαι. ὁκόσοι γὰρ πυρὶ ὕδατι τὰ ὑγρὰ τεκμαίρονται, οὐ κάρτα μοι δοκέουσι φθόην οἵδε γιγνώσκειν : πιστοτέρη γὰρ ὄψις ἁπάσης ἄλλης αἰσθήσιος, οὐ τῶν ἀναγομένων μοῦνον, ἀλλὰ καὶ τοῦ εἴδεος τοῦ νοσέοντος. ἢν γὰρ καὶ δημότης ἴδῃ τὸν ἄνθρωπον ὠχρὸν, ἀδρανῆ, ἀναβήσσοντα, ξυντετηκότα, ἀτρεκέα μαντεύεται φθόην: ἀτὰρ ἠδὲ ὁκόσοισι μὲν ἕλκος μὲν οὐκ ἔστι ἐν πνεύμονι, ξυντετήκασι δὲ πυρετοῖσι χρονίοισι, πυκνὰ δὲ καὶ σκληρὰ καὶ ἀτελέα [p. 68] βήσσουσι, καὶ ἀνάγουσι οὐδὲν, καὶ τούσδε φθισικοὺς κικλήσκουσι, οὐ πάνυ ἀσήμως. ξύνεστι δὲ τοῦ θώρηκος βάρος: πλεύμων γὰρ ἄπονος,5 ἄση, δυσφορίη, ἀποσιτίη, ἑσπέρῃ περίψυξις, καὶ θέρμη ἐς τὴν ἕω: ἱδρὼς ἄχρι θώρηκος τῆς θέρμης δυσφορώτερος: βηχὸς ἀναγωγαὶ ποικίλαι, ὁκοίας ἔλεξα.

φωνὴ βραγχώδης: αὐχὴν ὑποσκόλιος, Ρ῾αδινὸς, οὐκ εὐπαράγωγος: ὁκοῖόν τι ξυντετα μένος: δάκτυλοι ἰσχνοὶ, τὰ δὲ ἄρθρα παχέα: ὀστέων μούνων ἰδέη: σμύχονται γὰρ καὶ σάρκες: ὄνυχες γρυποὶ δακτύλων, αἱ κοιλίαι Ρ῾υσαὶ καὶ πλατέες: 6 ὑπ᾽ ἀσαρκίας γὰρ οὔτε τὴν περιταινίην οὔτε τὸ στρογγύλον ἴσχουσι. διὰ τόδε καὶ ὄνυχες γρυποί: ἥδε γὰρ ἀνακωχὴ, καὶ ὑπόστασις αὐτέων, ἥτις ἐν τῇσι κορυφῇσι πεπλησμένη εἵνεκεν αὐτῶν: ἔστι καὶ τόνος, ὥσπερ καὶ τὰ στερεά:7 Ρ῾ὶς ὀξείη, ἰσχνὴ, μῆλα ὑπερίσχοντα καὶ ἐρυθρὰ, ὀφθαλμοὶ κοῖλοι, στιλπνοὶ, γανόωντες : οἰδαλέοι, καὶ ὠχροὶ, πελιδνοὶ τὰ πρόσωπα. γνάθων τὰ λεπτὰ τοῖσι ὀδοῦσι προσιζάνσει μειδιῶσι ἴκελον, τὰ πάντα νεκρώδεες. ὧδε καὶ τὰ πάντα ἴσχει: ἰσχνοὶ, ἄσαρκοι, βραχιόνων μύες ἄδηλοι, μαζῶν οὐδὲ ἴχνη, ἐκφανέες δὲ μοῦναι θηλαί. πλευρὰς οὐ καταλέξαι μοῦνον εὔσημον, ἀλλὰ καὶ ὅπη κραίνουσι, ἐσιδεῖν Ρ῾ηΐδιον : οὐδὲ γὰρ αἱ πρὸς τοὺς σπονδύλους συναθρώσιες εὐξύγκρυπτοι: δῆλαι δὲ καὶ αἱ εἰς τὸ στέρνον ἐπιβολαί : τὰ [p. 69] μέσα τῶν πλευρέων κοῖλα, Ρ῾ομβοειδέα.8 ὡς ἐς τὴν τῶν ὀστέων περιαγωγὴν ὑποχόνδρια λαγαρὰ, ἀνεσπασμένα, ἐπιγάστριον τῇ Ρ῾άχει προσφυὲς καὶ λαγών. ἄρθρα ἐναργῆ, ἔξαρθρα, ἀσαρκώδεα, καὶ κνήμη, ἰσχίον τε καὶ βραχίων. ὑπερίσχει ἄκανθα τῶν σπονδύλων πρόσθεν κοίλη τῶν ἑκατέρων ἐκτετηκότων μνῶν: ὡμοπλάται ἐκφανέες ὅλαι, ὅκως πτέρυγες ὀρνίθων. τουτέοισι ἢν κοιλίη ἐκταραχθῇ, ἀνέλπιστοι : ἢν δὲ ἐς ὑγείην τρέπηται, τὰ ἐναντία τοῖσι ὀλεθρίοισι ἐπιφοιτῇ.

γηραιοὶ μὲν οὐ ξυνεχέες πάσχειν:9 διαδιδρήσκουσι δὲ ἥκιστα: νέοι δὲ μέχρι ἀκμῆς ἀπὸ αἵματος ἀναγωγῆς φθινώδεες γίγνονται, καὶ ὑγιάζον ται μὲν, οὐ Ρ῾ηϊδίως δέ: παιδία ξυνεχῶς τῇ βηχὶ μέχρι φθόης κοτὲ Ρ῾ηϊδίως ὑγιάζεται: ἕξιες δὲ Ρ῾αδινοὶ, σανιδώδεες , πτερυγώδεες, ἐξεχέβρογχοι, λευκοὶ, ἀραιότεροι τὸν θώρηκα: χῶραι δὲ ψυχραὶ καὶ ὑγραὶ, ὁκόσαι τῷ εἴδεϊ τοῦ πάθεος ἀδελφαί.

1 Ermerins does not appear to me to be warranted in substituting φθόη for πύη, contrary to the authority of all the mss. Moreover, it seems to be excluded from this place by the terms in which our author applies φθόη to a particular state of the diseased parts — ἀλλὰ φθόην μεταλαμβάνει; i.e. “but the disease assumes the peculiar name of Phthoe.” He is right, however, in following the suggestion of Petit, and substituting ἕλκος for ἐντὸς at the commencement.

2 i am not aware that the term ἐμπύη occurs elsewhere. Hippocrates and Galen, I believe, universally use the substantive ἐμπύημα, or the adjective ἔμπυοι- - the latter being their more common practice.

3 at first I was inclined to adopt the alteration of Ermerins, who substitutes μοι for μὴ; but, after reading Cælius Aurelianus's description of Phthisis, I was convinced that μὴ is the preferable reading. The words of Aurelianus are: “Sequitur autem ægrotantes febricula latens,” etc.

4 i am not satisfied with ἀνάγει in this sentence; but have not been able to find a proper substitute for it. The translation of Crassus is most suitable to the context: “ut enim recessit,” etc. Qu. ἀνέθῃ?

5 in all the mss. and editions, except that of Ermerins, we read ἄτονος, which is unsuitable to the place.

6 Ermerins, on his own authority, substitutes πλατέαι; but the other reading is in accordance with a well-known Ionic usage. All the recent translators have fallen into the mistake of applying this passage to the abdomen; whereas a careful examination of the context will show that it is out of the question in this place. Crassus more correctly renders it thus: “Digitorum ventres rugosi et lati.Κοιλίαι in this place evidently applies to the pulps of the fingers.

7 in this passage we are under obligations to Ermerins; in particular for supplying τόνος instead of πόνος. I have not adopted his other alterations.

8 This word is most probably a false reading. See Wigan and Ermerins. The latter reads Ρ῾οιβοειδέα, one of Wigan's conjectural emendations. Ῥοικοειδέα and Ρ῾εβοειδέα have also been suggested. If I thought myself warranted to make any change in the reading, it would be to adopt Ρ῾αιβοειδέα. See Foes, Oec. Hipp.; and Galen, t ... pp. 224, 246, ed. Daremberg.

9 the change of οὖν into οὐ, as made by Ermerins, is indispensable.

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.

An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.

load focus English (Francis Adams LL.D., 1972)
load Vocabulary Tool
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: