previous next
mĭnister , tra, trum, adj. (
I.gen. plur. ministrūm, Stat. S. 3, 1, 86) [a double comp. in form, from minus and comp. ending -ter, Gr. τερ-ος; cf.: magister, sinister], that is at hand, that serves, ministers (as an adj. only poet. and later): lumina (i. e. oculi) propositi facta ministra tui, that further, promote; promotive, or in a subst. sense, Ov. H. 21, 114: “minister Grex,Sil. 11, 274: “ardor,Lucr. 5, 297: “ministro baculo,with the aid of a staff, Ov. Ib. 261.—
II. Subst.
A. mĭnister , tri, m., an attendant, waiter, servant; also a priest's attendant or assistant; likewise an inferior officer, underofficial; hence, transf., an aider in a good or bad sense, a furtherer, promoter, helper, an abettor, accomplice: “centum aliae (famulae), totidemque pares aetate ministri,Verg. A. 1, 705: “Phrygius,the cup-bearer Ganymede, Val. Fl. 5, 691; Mart. 12, 15, 7: “Falerni,a cup -bearer, Cat. 27, 1: “ministri publici Martis,Cic. Clu. 15, 43: “hostia Inter cunctantes cecidit moribunda ministros,Verg. G. 3, 488: “ministri imperii tui,inferior officers, under-officials, Cic. Q. Fr 1, 1, 3: “regni,an assistant in the regal government, a minister, Just. 16, 1, 3: “infimi homines ministros se praebent in judiciis oratoribus,” i. e. inform the orators what the law is, Cic. de Or 1, 45, 146: “legum,a minister, administrator, id. Clu. 53, 198: “sermonum,a mediator, negotiator, Tac. H. 2, 99: “consiliorum suorum,Vell. 2, 129, 3: “Tiberius Alexander ... minister bello datus,Tac. A. 15, 28: “ministri ac servi seditionum,Cic. Fam. 1, 9, 13: “ministri ac satellites cupiditatum,id. Verr 2, 3, 8, § 21; so, “furoris alieni,agents, instruments, Lact. 5, 11: “libidinis, Cic Lael. 10, 35: socii scelerum atque ministri,Lucr. 3, 61: “Calchante ministro,with the help of Calchas, Verg. A. 2, 100: “ministrum esse in maleficio,Cic. Clu. 22, 60: “minister fulminis ales,” i. e. the eagle, Hor. C. 4, 4, 1: “calidae gelidaeque (aquae) minister,one who serves, Juv. 5, 63: “me nemo ministro fur erit,by my aid, id. 3, 46.—Esp. (eccl. Lat.), a minister of religion, a preacher of Christ: “ut sim minister Christi,Vulg. Rom. 15, 16; id. Eph. 3, 7: “fidelis,id. ib. 6, 21: “Dei,id. 2 Cor. 6, 4: “optimus,Aug. Conf. 10, 26.—Of inanimate things: “sit anulus tuus non minister alienae voluntatis,Cic. Q. Fr 1, 1, 4: “taedae, ardore ministro, suppeditant novum lumen,Lucr. 5, 297.—
B. mĭnistra , ae, f., a female attendant, maid-servant; a female assistant or minister, at religious worship (class. only in the trop. signif.).
1. Lit.: “una ministrarum,Ov. M. 9, 90; 306; 14, 705: “accipiat missas apta ministra notas,Ov. A. A. 3, 470: “ara deae certe tremuit, pariente ministrā,” i. e. the Vestal Sylvia, id. F. 3, 47.—Also among Christians: “ancillae, quae ministrae dicebantur,” i. e. deaconesses, Plin. Ep. 10, 97, 8.—
2. Trop., a servant, handmaid; in a bad sense, an aider, accessory, abettor: “ministra et famula corporis res familiaris,Cic. Tusc. 1, 31, 75: “voluptatum satellites et ministrae,id. Fin. 2, 12, 37: “Camilla delegit pacisque bonas bellique ministras,Verg. A. 11, 658.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (20 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (20):
    • Cicero, Letters to his Friends, 1.9.13
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 22.60
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 15.43
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 53.198
    • Ovid, Metamorphoses, 9.90
    • Vergil, Aeneid, 1.705
    • Vergil, Aeneid, 2.100
    • Vergil, Aeneid, 11.658
    • Vergil, Georgics, 3.488
    • New Testament, 2 Corinthians, 6.4
    • New Testament, Ephesians, 3.7
    • New Testament, Romans, 15.16
    • Tacitus, Annales, 15.28
    • Tacitus, Historiae, 2.99
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.61
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.297
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 2.12
    • C. Valerius Flaccus, Argonautica, 5.691
    • Statius, Silvae, 3.1
    • Ovid, Fasti, 3
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: