previous next
ultrō^ , adv.,
I.to the farther side, beyond, on the other side.
I. Lit., so most usually in the connection ultro citroque, Cic. Rep. 6, 9, 9; id. Ac. 1, 7, 28; Caes. B. G. 1, 42; Liv. 3, 5, 11; “Auct. B. Hisp. 21: ultro et citro,Cic. Off. 1, 17, 56; id. Lael. 22, 85; id. Rosc. Am. 22, 60: “ultro ac citro,Varr. R. R. 3, 5, 16; “or, without a copula, ultro citro,on this side and on that, this way and that, to and fro, on both sides, mutually, Cic. N. D. 2, 33, 84; Sen. Q. N. 4, 2, 29; Suet. Calig. 19; App. M. 8, p. 211; v. citro; and cf. Hand, Turs. II. p. 87 sqq.—
II. Transf.
A. Of distance, afar, away, off (so only in Plautus): Ty. Proin' tu ab istoc procul recedas. He. Ultro istum a me! Plaut. Capt. 3, 4, 19 Brix ad loc.: “ultro istunc, qui exossat homines!id. Am. 1, 1, 164: “ultro te amator apage te a dorso meo,id. Cas. 2, 8, 23.—
B. To denote that which is or is done over and above something else, besides, moreover, too: “et mulier ut sit libera, atque ipse ultro det argentum,Plaut. Pers. 2, 5, 26: “celavit suos cives ultroque eis sumptum intulit,Cic. Fl. 19, 45: “cavendo, ne metuant homines, metuendos ultro se efficiunt,Liv. 3, 65, 11: “Sex. Naevius, qui, cum ipse ultro deberet, cupidissime contenderet, etc.,Cic. Quint. 23, 74; cf.: “non debui tibi pecuniam ... ultro a me mutuatus es,Quint. 5, 10, 107; 12, 8, 7 Spald. N. cr.: “his lacrimis vitam damus et miserescimus ultro,Verg. A. 2, 145: “nunc ultro ad cineres ipsius Adsumus,id. ib. 5, 55 Forbig. ad loc.: “ultro animos tollit dictis atque increpat ultro,id. ib. 9, 127.—
2. Trop., superfluously, gratuitously, wantonly: “qui ita putant, Sibi fieri injuriam ultro si quam fecere ipsi expostules,Ter. Ad. 4, 3, 4: “sibi ultro per contumelias hostem insultare,Liv. 3, 62, 1.—
C. From beyond, from the other side, i. e. without influence or assistance from this side (cf. sponte, whose opposite is external compulsion or aid: ultro facio, non rogatus; sponte facio, non coactus neque adjutus; hence, ultro is esp. freq. with verbs of giving, offering, proposing, approaching, assailing, etc.), on his part, on their part, of himself, of themselves, etc.; of one's own accord, without being asked, spontaneously, voluntarily: Gn. Jam haec tibi aderit supplicans Ultro. Thr. Credin'? Gn. Immo certe. Novi ingenium mulierum: “Nolunt, ubi velis: ubi nolis, cupiunt ultro,Ter. Eun. 4, 7, 42 sq.: “O audaciam! etiam me ultro accusatum advenit?id. Phorm. 2, 3, 13: “monstrum etiam ultro derisum advenit,id. Eun. 5, 2, 21: “qui quoniam Erus quod imperavit neglexisti persequi, nunc venis etiam ultro inrisum dominum,Plaut. Am. 2, 1, 40: “ut homines Galli spem imperii ultro sibi a patriciis hominibus oblatam neglegerent, id non divinitus factum esse putatis?Cic. Cat. 3, 9, 22: ultro aliquid offerre, id. Planc. 10, 26; cf. Quint. 7, 1, 50: “offerendum ultro rati,Liv. 1, 17, 8: “offerentibus ultro sese militibus,id. 27, 46, 3: “cum id, quod antea petenti denegasset, ultro polliceretur,Caes. B. G. 1, 42: omnia ei ultro pollicitus sum, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 1: “nec mihi quicquam tali tempore in mentem venit optare, quod non ultro mihi Caesar detulerit,Cic. Fam. 4, 13, 2: “has (tabulas) donavit his ultro,Quint. 5, 10, 111: “subinvideo tibi, ultro te etiam arcessitum ab eo,of his own motion, Cic. Fam. 7, 10, 1: “ultroque animam sub fasce dedere,Verg. G. 4, 204: “quod divom promittere nemo Auderet, volvenda dies, en, attulit ultro,id. A. 9, 7: “ultro ad terram concidit,id. ib. 5, 446: “ultro ad me venit,Ter. And. 1, 1, 73; id. Eun. 1, 1, 2; Pers. 5, 172: “ad aliquem ultro venire,Cic. Fam. 7, 21; cf. id. Fin. 2, 18, 58: “quod occurrit ultro,Quint. 7, 1, 59: “interrogantibus libenter respondeat, non interrogantes percontetur ultro,id. 2, 2, 6: quemadmodum impetum occupemus facere ultro in regem, Att. ap. Non. 355, 11: “cum rex ab Attalo et Rhodiis ultro se bello lacessitum diceret, num Abydeni quoque, inquit, ultro tibi intulerunt arma?Liv. 31, 18, 2; 21, 1, 3; 1, 17, 8; “2, 13, 2: ne collegae auxilium, quod acciendum ultro fuerit, suā sponte oblatum sperneretur,id. 10, 19, 1 Weissenb. ad loc.: “Cappadocem illum non modo recipiebat (Asia) suis urbibus, verum etiam ultro vocabat,Cic. Fl. 18, 61.—So, ultro tributa (and sometimes written as one word, ultrotributa), expenditures made by the State for public works, Varr. L. L. 6, § 11 Müll.; Liv. 39, 44, 2; 43, 16, 2 and 7.—Trop.: “virtus saepius in ultro tributis est,gives rather than receives, Sen. Ben. 4, 1, 2.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (40 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (40):
    • Cicero, Letters to his Friends, 10.21.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 4.13.2
    • Cicero, Letters to his Friends, 7.10.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 7.21
    • Caesar, Gallic War, 1.42
    • Cicero, Against Catiline, 3.9.22
    • Cicero, For Sextus Roscius of Ameria, 22.60
    • Cicero, For Plancius, 10.26
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 5.11
    • Plautus, Casina, 2.8
    • Plautus, Persa, 2.5
    • Vergil, Aeneid, 2.145
    • Vergil, Aeneid, 9.7
    • Vergil, Georgics, 4.204
    • Suetonius, Caligula, 19
    • Plautus, Amphitruo, 1.1
    • Plautus, Amphitruo, 2.1
    • Plautus, Captivi, 3.4
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 17.8
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 62.1
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 65.11
    • Livy, The History of Rome, Book 10, 19.1
    • Livy, The History of Rome, Book 27, 46.3
    • Livy, The History of Rome, Book 43, 16
    • Livy, The History of Rome, Book 39, 44
    • Livy, The History of Rome, Book 31, 18
    • Livy, The History of Rome, Book 21, 1
    • Seneca, de Beneficiis, 4.1.2
    • Cicero, De Republica, 6.9
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 2.18
    • Cicero, de Natura Deorum, 2.33
    • Cicero, De Amicitia, 22
    • Cicero, De Officiis, 1.17
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 2, 2.6
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 10.107
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 10.111
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 7, 1.50
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 7, 1.59
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, 8.7
    • Persius, Saturae, 5
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: