[Querulus]
1
Heu lacere fragmenta domus! Heu sidus agello
Triste meo! Quid votivi nunc stirpibus imbres?
Quid pecori studium? Segeti quid lenior aura,
5Aut soles valuere pii? Sors aspera ruris
Semper, et immenso tenuis fortuna paratu!
Agricola infelix, ubi primum cornua tollens
Floriger annus adest, circum sua gaudia fertur,
Rastra manu versans rigida scabrosque ligones;
10Urget in arva boves, sulcoque annixus inheret.
Inserit hic ramos, herbas hinc ungue nocentes
Vellit, et utilibus lolium secernit avenis.
Hinc fodit et ripam bellis brumalibus armat;
Inde leves prono devertit tramite rivos,
15Nil vel inexpertum linquens, vel segniter idem
Expertus, sed cuncta nimis. Tum nubila ab austro
Suspicit, et secum pluvias incusat inertes,
Tranquillosque dies operi ventosque faventes
Invocat, ac celum precibus votisque fatigat.
20Heu! Misero. Postquam sudore exhaustus anhelo
Spes cernit florere suas iamque horrea laxat,
Ecce, fremens, sata culta truci vertigine nimbus
Obruit, et longos anni brevis hora labores
Una necat, pereuntque seni sua somnia fesso.
25Adde peregrinas volucres populantia campum
Agmina, tectorum lapsus, incendia, fures;
Adde gravem morbos nebulam mortesque pluentem,
Innumerosque gregis casus, hominumque ruinas
Qualia nunc flemus mesti! Et vix flere relictum est,
30Ora metus mortis quoniam trepidantia claudit.
Heu! Heu! Quo me cura tulit? Quo cecus habendi
Traxit amor? Poteram vulgo quot tutius artes,
Quot rerum tentare vias! Cur ultima lecta est?
Paupertate labor mixtus, semperque malignam
35Scalpere tellurem, querulasque optare cicadas?
2
Quid gemis? Aut quenam usque adeo fortuna molesta est?
3
Quid gemis? Heu mea rura vides? Fons ecce laborum
Atque operum! Spes ecce mee! Quid vivere longum
Fert homini? Nec desinimus nocitura precari.
40Que modo dumivagis fuerant angusta capellis
Antra, vacant; rareque procul languentis oberrant
Relliquie armenti, quas mors violenta per orbem
Spargit et insequitur; non equoris obice vasti,
Non celi terreque situ, non denique totis
45Caucaseis arcenda iugis; sic omnia victrix
Proterit et latos depascitur ordine saltus,
Exemplis caritura quidem, tenuemque nepotum
Vix habitura fidem, superant si forte nepotes;
Nec finem modo fata parant imponere rebus.
4
50Nosse mali causas ingens solet esse levamen.
Dissere, si nosti, que tante pestis origo.
5
Multa dei celant hominem; non omnia servus
Clausa videt domini, cum sit mortalis uterque.
Que tamen in silvis crebrescat fabula, dicam:
55Cerne sinus pelagi geminos, quos maxima frangunt
Flumina, et adverso dirimentia gurgite terras:
Hunc hirsuta premit glacies, et bruma perennis
Asperat, horrificoque infestant murmure tigres;
Illum blanda rosis non arescentibus estas
60Temperat, et virides fantur per plana volucres.
Hos, alio prius orta, sinus afflaverat, orbe;
Hinc nostris translata lues iam regnat in arvis.
6
Quo mare tam facili transivit et ethera saltu?
7
Illuc heu! cupidi (stimulat sua quemque libido)
65Pervenit pars una gregis, sucosque veneni
Et diras gustavit aquas. Atque inde revertens,
Mox peritura, cohors late contagia fudit.
Pastorem pastor, pecudem pecus inficit egra;
Spirat enim saniem inclusam pulmonis adusti
70Alitus, infaustis aspirant flatibus euri.
Intereunt iumenta, boves, durique bubulci;
Graminaque et segetes vacuis moribundus aristis
Imminet, et culmum componit messor inanem.
Nec morbi modus ullus adest; velocibus alis
75Mors volat; externos frustra glomeramus odores.
His etiam sua pestis inest. Quid demoror? Omnes
Occidimus, nisi fata minas placata remittunt.
Quanquam quid reliqui est miseris? Iam falce recurva
Ultima rura metunt, graia qua vectus ab ora
80Marmoreoque novam designans limite silvam,
Inclita magnificus posuit confinia pastor.
8
Falleris, ah! demens; nam iusta et sera merentes
Pastores ferit ira Dei, populumque rebellem.
Effugite, o ceci, securaque poscite regna.
9
85Nec mora tuta quidem, nec iam fuga tutior usquam;
Obvia mors prevertit enim, et, quocunque movemur,
Mille parat medio laqueos et retia calle.
10
Accipe consilium propere; cunctatio namque
Lenta fuit semper subitis inimica periclis:
90Huc, huc volve oculos; hec est via recta sine ullis
Insidiis, predura quidem calcataque paucis,
Sed super aerios arcto que tramite colles
Perferat et sistat fessum in regione quieta.
Illic vita habitat; leva sed olentis averni
95Sulphureis stant stagna vadis; ibi lurida mortis
Signa vides, atroque polum nigrescere fumo.
Hos evade lacus; dextrum michi prende cacumen.
11
Enitar; tu me sequere et miserere iuvando.
Quin prior i, tardum attollens, et porrige dextram.
12
100Ultimus ac primus adero, pellamque trahamque;
Tu modo, nec labor officiat, tibi solus adesto.
This text is part of:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
bucolicum carmen (A. Avena, 1906).
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.