A.“σπευδέμεν” Od.24.324: fut. “σπεύσω” E.Med.153 (lyr.), Ar.Eq.926, etc.; Cret. “σπευσίω” SIG527.42 (iii B.C.): aor. “ἔσπευσα” E.Supp.161, Pl.Cri.45c, etc.; Ep. “σπεῦσα” Od.9.250; subj. σπεύσομεν, for -ωμεν, Il.17.121: pf. “ἔσπευκα” Annuario 8/9.375 (Perga, ii B.C.), Paus.7.15.11:—Med., A.Ag.151 (lyr.): fut. “σπεύσομαι” Il.15.402:— Pass., pf. “ἔσπευσμαι” Luc.Am.33, Gal.12.895.
I. trans., set going, urge on, hasten, “ταῦτα δ᾽ ἅμα χρὴ σπεύδειν” Il.13.236; “οἱ δὲ γάμον σπεύδουσιν” Od.19.137, cf. Hdt.1.38; παῦσαι σπεύδων τὰ σπεύδεις ib.206; “ς. ἀθλίαν ὁδόν” E.Ion 1226; ς. οἱ μὲν ἴγδιν, οἱ δὲ σίλφιον, οἱ δ᾽ ὄξος procure quickly, get ready, Sol.39; “κλίμακας” E.IT1352; σπευσίω ὅτι κα δύναμαι κακὸν τᾷ πόλει SIGl.c. (in Hdt.8.46, Δημοκρίτου σπεύσαντος, an acc. must be supplied).
b. seek eagerly, strive after, μηδὲν ἄγαν ς. Thgn.335,401; ς. βίον ἀθάνατον, μακροτέραν ἀρετάν, Pi.P.3.62,I.4(3).13(31); “εὐψυχίαν ἀντ᾽ εὐβουλίας” E.Supp.161; “τὴν ἡγεμονίαν” Th.5.16; “χάριν” E.Hec.1175; “πόλεμον τέκνοις” Id.HF1133.
c. promote or further zealously, press or urge on, “τι τῶν φέρει φρήν” A.Supp.599 (lyr.); “τὸ σὸν ς. ἅμα καὶ τοὐμόν” S.El.251; “τὸ σὸν ἀγαθόν” E.Hec.120(lyr.); τὸ ἐφ᾽ ἑαυτὸν ἕκαστος ς. Th.1.141; “ς. ἀσπούδαστ᾽ ἐπὶ σοὶ δαίμων” E.IT201 (lyr.); τὰ ἐναντία τῇ ἑαυτῶν ὠφελείᾳ ς. And.2.2; in arguing, σεαυτῷ τὰ ἐναντία ς. Pl.Prt.361a; ς. τοῦτο, ὅπως . . Id.Lg.687e; “μὴ σπεῦδ᾽ ἃ μὴ δεῖ, μηδ᾽ ἃ δεῖ σπεύδειν μένε” Men.Mon.344: c. dat., οἱ Χαιρέᾳ σπεύδοντες the partisans of Chaereas, Charito 6.1: ἐς τὰ Ἑλλήνων ς. Philostr.VA5.8: folld. by a conj., “εἰς τοὺς πλουσίους σπεύσω σ᾽ ὅπως ἂν ἐγγραφῇς” Ar.Eq.926:—Med., “σπευδομένα θυσίαν” A.Ag.151 (lyr.): —Pass., “ξυνὸν πᾶσι ἀγαθὸν σπεύδεται” Hdt.7.53; ἐσπευσμέναι χρεῖαι pressing needs, Luc.Am.33.
2. c. acc. et inf., σπεύσατε . . Τεῦκρον ἐν τάχει μολεῖν urge him to come quickly, S.Aj.804; σπεῦσον . . κάπετόν τιν᾽ ἰδεῖν hasten to look out for . ., ib.1165 (anap.).
II. more freq. intr., press on, hasten. “διὰ δρυμὰ πυκνὰ καὶ ὕλην σπεύδουσ᾽” Il.11.119, cf. 8.191, 23.414, Hes.Sc.228; ς. ἀπὸ ῥυτῆρος with loose rein, S.OC900; “δρόμῳ” E.Ion1556; “πεζῇ” X.An.3.4.49, etc.; exert oneself, strive eagerly or anxiously, of warriors fighting, Il.4.232, cf.8.293, etc.; of a smith at work, 18.373; of beasts of draught, 17.745; of bees working, Hes. Th.597: prov., “ὅταν σπεύδῃ τις αὐτὸς χὠ θεὸς συνάπτεται” A.Pers.742 (troch.); σπεῦδε βραδέως festina lente, Gell.10.11.5; ς. τινί exert oneself for another, Alex.309:—Construct.,
1. c. part., σπεῦσε πονησάμενος τὰ ἃ ἔργα (for σπουδαίως ἐπονήσατο) Od.9.250, cf. S.El.935, E.Med.761 (anap.), Ar.Ach.179: reversely, σπεύδων in haste, eagerly, “τὼ δὲ σπεύδοντε πετέσθην” Il.23.506; “ἵκετο σπεύδων” Pi. P.4.95; “εἰς ἀρθμὸν ἐμοὶ . . σπεύδων σπεύδοντί ποθ᾽ ἥξει” A.Pr.193 (anap.); “ς. ἐβοήθει” X.HG4.3.1.
2. c. inf., to be eager to . ., Hes Op.22,673, Pi.O.4.11(14), N.9.21, A.Ag.601, Hdt.8.41; “σῴζειν θέλοντας ἄνδρα γ᾽ ὃς σπεύδῃ θανεῖν” S.Aj.812:—Med., “σπευδομένα ἀφελεῖν” A.Eu.360 (lyr.).
3. c. acc. et inf., to be anxious that . ., “εἰρήνην ἑωυτοῖσι γενέσθαι” Hdt.1.74; “ἔσπευδεν εἶναι μὴ μάχας” Ar.Pax672, cf. Pl.Prt.361a; τὸ λεκτικοὺς γίγνεσθαι τοὺς συνόντας οὐκ ἔσπ. X.Mem.4.3.1: also “ἔσπευσεν τοῦ διατηρηθῆναι τὴν εὐφημίαν αὐτοῖς” IG22.1028.83.
4. folld. by ὡς, ὅπως, etc., “ς. ὡς Ζεὺς μήποτ᾽ ἄρξειεν” A.Pr.205; ς. ὅπως μὴ . . Pl.Grg.480b; ἵνα . ., ἵνα μὴ . ., Id.Plt.264a, Isoc.4.164; ὥστε μή, c. inf., Thphr.Od.57.
5. folld. by a Prep., ς. μάχην ἐς show eagerness for . ., Il.4.225 (Med., σπεύσομαι εἰς Ἀχιλῆα, ἵνα . . hasten, 15.402); “εἰς ἄφενος σπεύδειν” Hes.Op.24; “εἰς ἀρετήν” Thgn.403; “ἐς θαλάμους” E. Hipp.182 (anap.); “ἐς τὰ πράγματα” Id.Ion599, etc.; “εἰς τὸ αὐτὸ ἡμῖν” X.Cyr.1.3.4; “δώματος εἴσω” E.Med.100 (anap.); “ἐπί τι” Lycurg.57; περὶ Πατρόκλοιο θανόντος struggle for him, Il.17.121; “ὑπέρ τινος” IG12(9).903 (Chalcis, ii B.C.); “πρός τινα” Ar.V.1026, etc.; also “ς. ὁδόν” IG14.1729.
7. to be troubled in mind, harassed, LXX Ex.15.15, 1 Ki.28.21, al. (Cf. σπουδή, σπούδαξ, Lith. spáudžiu 'press'.)