previous next
com-plĕo (conp- ), ēvi, ētum, 2 (contr. forms: complerunt, complerint, complerat, complesse, etc., for compleverunt, etc., very often), v. a. pleo, whence suppleo, plenus,
I.to fill up, fill full, fill out (class. in prose and poetry).
I. Lit., of material objects.
A. In gen., with acc. of place, vessel, etc., filled.
B. Esp.
1. In milit. lang.
a. To make the army, a legion, etc., of a full number, to complete, fill up: “legiones in itinere,Caes. B. C. 1, 25: “cohortes pro numero militum complet,Sall. C. 56, 1; Nep. Milt. 5, 1: “legione completā per maniplos,Sil. 8, 119.—
2. To fill, impregnate: “alias (mulieres),Lucr. 4, 1249; 4, 1275.—
3. Transf., of light, sound, etc. (freq.).
a. To fill with light, maké full: “ut cuncta suā luce conpleat (sol),Cic. Rep. 6, 17, 17: “mundum suā luce,id. N. D. 2, 46, 119: “terras largā luce,id. ib. 2, 19, 43: “orbem (luna),Tib. 2, 4, 18: “lunae se cornua lumine complent,Verg. A. 3, 645: “quod maria ac terras omnis caelumque rigando Conpleat (sol),Lucr. 5, 595.—
b. To fill with sound, cause to resound, etc., to fill, make full: “omnia clamoribus,Lucr. 4, 1014: “omnia vocibus,id. 5, 1065: “nemus querellis,id. 2, 358; cf.: “nemus timendā voce,Hor. Epod. 6, 9: “aëra tinnitibus et murmure,Ov. M. 14, 537: “atria ululatu,id. ib. 5, 153: “atria fremitu,id. ib. 5, 3 et saep.: “fremitu aequora,Prop. 2, 16 (3, 8), 37: “aures (sonus),Cic. Rep. 6, 18, 18; cf. id. Agr. 3, 1, 3: “caelum clamore,Sen. Herc. Oet. 798: aures sermonibus, Claud. Cons. Prob. et Olyb. 31: clamor omnia variis terrentium ac paventium vocibus complet, Liv. 5, 21, 11.—
c. Of odors, etc.: “omnia primo motu ac spiritu suo, vini, unguenti, corporis odore complesset,Cic. Verr. 2, 3, 12, § 31; cf. Veg. Vet. 1, 17, 3. —
4. Transf., to cover, overwhelm: “Dianam (i. e. simulacrum) coronis et floribus,” i. e. to deck, adorn, Cic. Verr. 2, 4, 35, § 77: “vortentibus Telebois telis conplebantur corpora,Plaut. Am. 1, 1, 95.—
II. Trop.
A. To supply fully, furnish abundantly: “exercitum omni copiā,Caes. B. C. 2, 25 fin.
A. Prop., filled full, full: alveus Tiberis ruderibus, * Suet. Aug. 30.—
B. Trop., complete, perfect: “completus et perfectus verborum ambitus,Cic. Or. 50, 168.—* Comp., Gell. 1, 7, 20.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: