I.pres. redīnunt, Enn. ap. Fest. p. 286 Müll.; cf.: obinunt, ferinunt, nequinunt, solinunt, for obeunt, feriunt, nequeunt, solent; and danit, danunt, for dat, dant; rare fut. redies, App. M. 6, 19, and Sen. Ben. 1, 2, 3; cf. Vulg. Lev. 25, 10; id. Jer. 37, 7), v. n.
I. To go or come back; to turn back, re turn, turn around (freq. and class.; syn revertor).
A. Lit.
1. Of persons.
(α).
Absol.: “bene re gestā salvus redeo,” Plaut. Trin. 5, 2, 58; 4, 3, 82: “velletne me redire,” Cic. Sest. 59, 126: “et non nisi revocaretis, rediturus fuerim,” Liv. 5, 51.—
(β).
With ex and abl.: “erus alter ex Alide rediit,” Plaut. Capt. 5, 4, 9: “e provinciā,” Cic. Verr. 1, 6, 16: “ex illis contionibus domum,” Liv. 3, 68.—
(γ).
With ab and abl.: “a portu,” Plaut. Most. 2, 1, 16: “a portā,” id. Merc. 4, 4, 9: “a foro,” id. Aul. 2, 6, 7; id. Ps. 4, 3, 11; cf.: “a foro do mum,” id. Aul. 2, 3, 6; id. Cas. 3, 4, 1: “ab re divinā,” id. Poen. 1, 2, 193: “a cenā,” Ter. Ad. 1, 1, 1: “a Caesare,” Cic. Q. Fr. 2, 6, 7: “a nobis,” Verg. G. 1, 249: “ab Africā,” Hor. C. 4, 8, 19: “a flumine,” Ov. M. 1, 588 et saep.—
(δ).
With abl. alone: “Thebis,” Plaut. Ep. 3, 3, 35: “Cariā,” id. Curc. 2, 1, 10: “rure,” id. Merc. 3, 3, 25; 4, 3, 6; 4, 5, 5; 8; Ter. Eun. 3, 5, 63: “colle,” Ov. M. 1, 698: “exsilio,” Plaut. Merc. 5, 2, 106: “opsonatu,” id. Cas. 3, 5, 16; id. Men. 2, 2, 5; 14: “suburbanā aede,” Ov. F. 6, 785. — (ε) With adv. of place: “unde,” Plaut. Trin. 4, 2, 91; Caes. B. G. 5, 11: “inde domum,” Ov. F. 5, 455: “hinc, inde, unde, etc.,” Plaut. Men. 2, 1, 23; id. Capt. 3, 1, 30; Caes. B. G. 5, 11, 7 al. — (ζ) With adv. of time or manner: “eum rediturum actutum,” Plaut. Trin. 3, 3, 44; 4, 4, 16: “pascua haud tarde redientia,” Sil. 8, 520: “tardius,” Ov. M. 10, 674: “mature,” Hor. Ep. 1, 7, 97: “retro,” Liv. 8, 11; 23, 28; Verg. A. 9, 794.— (η) With in and acc.: “in patriam,” Plaut. Men. 5, 9, 90; id. Stich. 4, 1, 3; 4, 2, 7: “in urbem,” id. Cas. prol. 65; Liv. 4, 29 fin. Drak. N. cr.: “in castra,” Plaut. Ep. 3, 2, 45: “in senatum rursus,” id. Mil. 2, 6, 109; cf. “joined with retro,” Liv. 23, 28; 24, 20; 44, 27; Ov. M. 15, 249; Verg. A. 9, 794 al.: “veram in viam,” Plaut. Cas. 2, 6, 17; cf.: “in rectam semitam,” id. ib. 2, 8, 33; “and, in the same sense, simply in viam,” Ter. And. 1, 2, 19; Cic. Phil. 12, 2, 7: “in proelium,” to renew, Liv. 22, 15, 9: “serus in caelum redeas,” Hor. C. 1, 2, 45: “in gyrum,” Ov. M. 7, 784 et saep. — (θ) With ad and acc.: “ad navem,” Plaut. Am. 2, 2, 32: “ad parentes denuo,” id. Capt. 2, 3, 51; so, “ad aliquem,” id. Aul. 2, 2, 32; id. Cist. 4, 2, 56; id. Mil. 4, 2, 29; 34; id. Pers. 4, 4, 107: “ad quos,” Caes. B. G. 7, 20: ad castra, Auct. B. Hisp. 25; cf.: “se rediturum ad penates et in patriam,” Curt. 5, 5, 20.— (ι) With acc. alone: “Syracusas,” Plaut. Men. prol. 37: Romam Cic. Quint. 18, 57; Liv. 3, 5: “domum,” Plaut. Am. 2, 1, 37; id. Cas. 5, 3, 14; id. Cist. 1, 1, 92; 104; Hor. S. 2, 5, 6; Ov. F. 5, 455; Liv. 3, 68: “Cirtam,” Sall. J. 104, 1: “Babyloniam,” Just. 12, 10, 7; cf. (poet.): “his laeti rediere duces loca amoena piorum,” Sil. 13, 703.— (κ) With adv. of direction, etc.: “huc, illuc,” Plaut. Capt. 2, 2, 103; id. Most. 1, 1, 75; id. Rud. 3, 6, 41; id. Am. 1, 3, 29; id. Men. 4, 2, 53 sq.: “isto,” id. Pers. 4, 3, 43: “intro,” id. Aul. 2, 2, 31; id. Cas. 3, 5, 61; id. Cist. 4, 2, 37: “quo,” Hor. S. 2, 3, 261.— (λ) With acc. of distance: ite viam, Vet. Form. ap. Cic. Mur. 12, 26: “itque reditque viam,” Verg. A. 6, 122.— (μ) Impers. pass.: “dum stas, reditum oportuit,” Plaut. Pers. 3, 3, 43: “ad arbitrum reditur,” id. Rud. 4, 3, 79: “manerent indutiae, dum ab illo rediri posset,” Caes. B. C. 3, 16: “ut Romam reditum est,” Liv. 3, 5; 8, 11; Nep. Epam. 8.—(ν) With inf.: “saepe redit patrios ascendere perdita muros,” Verg. Cir. 171: hirundo reditura cibos immittere nidis, Montan. ap. Sen. Ep. 122, 12.—
2. Of things: “astra ad idem, unde profecta sunt,” Cic. Rep. 6, 22, 24; cf.: “sol in sua signa,” Ov. F. 3, 161: “totidem redeuntia solis Lumina viderunt,” id. M. 14, 423: “redeuntis cornua lunae,” id. ib. 10, 479: “adverso redierunt carbasa vento,” id. H. 21, 71: “Eurus reditura vela tenebat,” id. M. 7, 664: “flumen in eandem partem, ex quā venerat, redit,” Caes. B. C. 3, 37; cf.: “amnes In fontes suos,” Ov. M. 7, 200: “ille qui in se redit orbis,” Quint. 11, 3, 105: “redeunt jam gramina campis Arboribusque comae,” Hor. C. 4, 7, 1; cf.: “arboribus frondes,” Ov. F. 3, 237.—
B. Trop., to go or come back, to return: “aspersisti aquam, Jam rediit animus,” Plaut. Truc. 2, 4, 16; so, “animus,” id. Merc. 3, 1, 32; Ter. Hec. 3, 2, 12: “mens,” Ov. M. 14, 519: “et mens et rediit verus in ora color,” id. A. A. 3, 730: “spiritus et vita redit bonis ducibus,” Hor. C. 4, 8, 14: “suum redit ingenium,” Liv. 2, 22: “memoria redit,” Quint. 11, 2, 7: “redit animo ille latus clavus, etc.,” Plin. Ep. 8, 23, 6: in pristinum statum, Gaes. B. G. 7, 54: “in statum antiquum rediit res,” Liv. 3, 9; cf.: “reditum in vestram dicionem,” Liv. 29, 17: “cum Alcumenā antiquam in gratiam,” Plaut. Am. 5, 2, 12: “cum suis inimicissimis in gratiam,” Cic. Prov. Cons. 9, 20; id. Fragm. ap. Quint. 9, 3, 41; Caes. B. C. 1, 4; Nep. Alcib. 5, 1; cf.: se numquam cum matre in gratiam redisse, had never been reconciled, i. e. had never been at variance, Cic. Att. 17, 1; “and simply in gratiam,” Plaut. Am. 3, 2, 59; Ter. Phorm. 5, 8, 40; cf.: “in concordiam,” Plaut. Am. 3, 3, 7: “in amicitiam alicujus,” Liv. 25, 16: “in fidem alicujus,” id. 25, 1: “nunc demum in memoriam redeo,” I recollect, call to mind, Plaut. Capt. 5, 4, 25; so, “in memoriam mortuorum,” Cic. Sen. 7, 21; id. Inv. 1, 52, 98; id. Quint. 18, 57; cf.: “in memoriam cum aliquo,” Ter. Phorm. 5, 3, 19: “in corda redeunt tumultus,” Claud. B. Get. 216: “vere calor redit ossibus,” Verg. G. 3, 272: “redit agricolis labor actus in orbem,” id. ib. 2, 401: “rursum ad ingenium redit,” he returns to his natural bent, Ter. Ad. 1, 1, 46; so, “ad ingenium,” id. Hec. 1, 2, 38: “ad se atque ad mores suos,” Cic. Div. in Caecil. 17, 57: “ad se,” id. Att. 7, 3, 8; but redire ad se signifies also, to come to one's self, i. e. to recover one's senses, Ter. Ad. 5, 3, 8; cf. id. And. 3, 5, 16; Liv. 1, 41; Hor. Ep. 2, 2, 138; cf.: “ex somno vix ad se,” Lucr. 4, 1023: “donec discussis redeunt erroribus ad se,” id. 4, 996: “ad sanitatem,” Cic. Fam. 12, 10, 1; cf.: reverto: in veram rediit faciem solitumque nitorem, returned to his true form (of Apollo), Ov. M. 4, 231; cf.: “in annos Quos egit, rediit,” i. e. he resumed his youth, id. ib. 9, 430 (for which: “reformatus primos in annos,” id. ib. 9, 399): “in juvenem,” id. ib. 14, 766: “in fastos,” to go back to them, Hor. Ep. 2, 1, 48: “quamvis redeant in aurum Tempora priscum,” id. C. 4, 2, 39: “in causas malorum,” to appear again as the cause of misfortunes, Tac. H. 4, 50: “maturos iterum est questa redire dies,” Prop. 2, 18 (3, 10), 12; “so of times and events which recur periodically: annus,” Verg. A. 8, 47; Hor. C. 3, 8, 9; id. S. 2, 2, 83: “ne rediret Saeculum Pyrrhae,” id. C. 1, 2, 5: “Nonae Decembres,” id. ib. 3, 18, 10: “iterum sollemnia,” Prop. 2, 33 (3, 31), 1 al.—Impers. pass.: “tum exuto justitio reditum ad munia,” Tac. A. 3, 7.—
2. In partic., in speaking, thinking, or writing.
a. Of the speaker, to go back, return to a former subject, to recur to it: “mitte ista, atque ad rem redi, etc.,” Ter. Ad. 2, 1, 31 sq.: “quid si redeo ad illos,” id. Heaut. 4, 3, 41: “sed de hoc alias: nunc redeo ad augurem,” Cic. Lael. 1, 1; so, “ad Scipionem,” id. ib. 17, 62: “ad me,” id. ib. 25, 96: “ad fabulas,” id. ib. 20, 75: “ad illa prima,” id. ib. 26 fin.: “sed ad illum redeo,” id. Fin. 2, 22, 73: “ad inceptum,” Sall. J. 4, 9: “illuc, unde abii, redeo,” Hor. S. 1, 1, 108; 1, 7, 9; 1, 6, 45: “longius evectus sum, sed redeo ad propositum,” Quint. 9, 3, 87; cf.: “digredi a re et redire ad propositum,” id. 9, 2, 4: “ab illo impetu ad rationem redit,” id. 6, 1, 28 et saep. —Comically: “nunc in Epidamnum pedibus redeundum'st mihi,” Plaut. Men. prol. 49.—
b. Of the subject: “res redit,” comes up again, Cic. post Red. in Sen. 11, 27; cf.: “redit de integro haec oratio,” Ter. Heaut. 5, 3, 8.—
II. (With the idea of ire predominating; cf.: recido, redigo).
1. To come in as revenue, income; to arise, proceed (cf. provenio): “tribus tantis illi minus redit,” Plaut. Trin. 2, 4, 129: “ut ex eodem semine aliubi cum decimo redeat, aliubi cum quintodecimo,” Varr. R. R. 1, 44, 1: “possentne fructus pro impensā ac labore redire,” id. ib. 1, 2, 8: “ex pecore redeunt ter ducena Parmensi,” Mart. 4, 37, 5: “pecunia publica, quae ex metallis redibat,” Nep. Them. 2, 2: “ex quā regione quinquaginta talenta quotannis redibant,” id. ib. 10, 3: “e modio redire sextarios quattuor siliginis,” Plin. 18, 9, 20, § 86; 18, 10, 20, § 89 et saep.—
2. To come to, be brought or reduced to; to arrive at, reach, attain a thing; constr. usually with ad; very rarely with in or an adv. of place: “pilis omissis ad gladios redierunt,” betook themselves to their swords, Caes. B. C. 3, 93; cf.: “ad manus reditur, Auct. B. Afr. 18, 4: Caesar opinione trium legionum dejectus, ad duas redierat,” was brought down, reduced, Caes. B. G. 5, 48 init.: collis leniter fastigatus paulatim ad planitiem redibat, sank or sloped down, descended, id. ib. 2, 8: ejus morte ea ad me lege redierunt bona, have descended to me, Ter. And. 4, 5, 4; so, “ad hos lege hereditas,” id. Hec. 1, 2, 97: “quorum (principum) ad arbitrium judiciumque summa omnium rerum consiliorumque redeat,” Caes. B. G. 6, 11: “summa imperii, rerum ad aliquem,” id. B. C. 1, 4; 3, 18; Ter. Phorm. 2, 2, 3: “regnum ad aliquem,” Plaut. Cas. 2, 5, 28: “res ad interregnum,” Liv. 1, 22: “mihi ad rastros res,” Ter. Heaut. 5, 1, 58 (with redigat ad inopiam): “ut ad pauca redeam,” i. e. to cut the story short, id. Hec. 1, 2, 60; id. Phorm. 4, 3, 43: aut haec bona in tabulas publicas nulla redierunt, aut si redierunt, etc., have not reached, i. e. are not registered upon, Cic. Rosc. Am. 44, 128: “Germania in septentrionem ingenti flexu redit,” trends towards the north, Tac. G. 35: “in eum res rediit jam locum, Ut sit necesse,” Ter. Heaut. 2, 3, 118; id. Ad. 2, 4, 9: “in nubem Ossa redit,” rises to, Val. Fl. 2, 16: “Venus, quam penes amantūm summa summarum redit,” falls to her lot, pertains to her, Plaut. Truc. 1, 1, 4: “quod si eo meae fortunae redeunt, ut, etc.,” come to that, Ter. Phorm. 1, 4, 24; so, “adeo res,” id. Heaut. 1, 1, 61; 5, 2, 27; id. Phorm. 1, 3, 1; 1, 2, 5: “omnia verba huc redeunt,” come to, amount to this, id. Eun. 1, 2, 78; cf.: “incommoditas huc omnis,” id. And. 3, 3, 35.