I.plqpf. sync. ignosset, Sil. 8, 619; part. fut. ignosciturus, Piso Frugi ap. Prisc. p. 887; Ambros. de Noë, 13, 47; also ignoturus, Cic. ap. Prisc. p. 886), v. a. 2. in-gnosco, nosco; lit., not to wish to know, not to search into; hence, with esp. reference to a fault or crime, to pardon, forgive, excuse, overlook (class.; syn.: parco, indulgeo); constr. alicui (aliquid, quod, si, etc.), with simple aliquid or absol.
(α).
Alicui (aliquid, quod, si, etc.): “hoc ignoscant dii immortales, velim, et populo Romano et huic ordini,” Cic. Phil. 1, 6, 13; so, “ut eis delicta ignoscas,” Plaut. Bacch. 5, 2, 68: “velim mihi ignoscas, quod ad te scribo tam multa toties,” Cic. Att. 7, 12, 3: “abs te peto ut mihi hoc ignoscas,” id. ib. 1, 1, 4: “mihi, quaeso, ignoscite, si appello talem virum saepius,” id. Agr. 2, 18, 49: “ne discamus nobis ignoscere,” Quint. 11, 2, 45; 10, 3, 29; cf.: “adeo familiare est hominibus, omnia sibi ignoscere,” Vell. 2, 30, 3: “at vos vobis ignoscitis,” make excuses for, justify, Juv. 8, 181; so, “ipsi populo,” id. 8, 189.— With dat. rei: “ignoscas velim huic festinationi meae,” Cic. Fam. 5, 12, 1: “inscitiae meae et stultitiae,” Plaut. Mil. 2, 6, 62: “delictis,” id. Merc. 5, 4, 37: “vitiis,” Hor. S. 1, 4, 131: “dictis,” Juv. 1, 154: “his (sc. factis),” id. 13, 103 et saep.—Pass. impers.: “ignosci nobis postulabimus,” Auct. Her. 2, 17, 25: “ea jam aetate sum, ut non sit peccato mihi ignosci aequum,” Ter. Hec. 5, 1, 10: “tabellam dedit, quia ignosceretur iis, quos, etc.,” Suet. Aug. 33: “mihi profecto poterit ignosci, si, etc.,” Quint. 4 praef. § 5: “ deprecatores, quibus non erat ignotum,” Cic. Att. 11, 14, 1: “exemplis uti oportebit, quibus in simili excusatione non sit ignotum: et contentione, magis illis ignoscendum fuisse,” id. Inv. 2, 32, 100.—
(β).
With a simple acc. (very rare; “not in Cic.): orant, ignoscamus peccatum suum,” Plaut. Am. 1, 1, 101: “equidem istuc factum ignoscam,” Ter. Heaut. 4, 1, 34: “parvum si Tartara nossent Peccatum ignovisse,” Verg. Cul. 293.—In pass.: “ego esse in hac re culpam meritam non nego, sed eam, quae sit ignoscenda,” Ter. Phorm. 5, 8, 26: “et cognoscendi et ignoscendi dabitur peccati locus,” id. Heaut. 2, 1, 6.—
(γ).
Absol. (rare but class.): “ignosce: orat, confitetur, purgat: quid vis amplius?” Ter. Phorm. 5, 8, 46: “quotiens ignoscimus (in dicendo),” Quint. 6, 2, 14: “ad ejus facti deprecationem ignoscendi petenda venia est,” Cic. Part. Or. 37, 131; cf. id. Pis. 41, 98: “contemnere fulmina pauper creditur atque deos, dis ignoscentibus ipsis,” i. e. conniving, winking, Juv. 3, 146.—Pass. impers.: “ignotum est, tacitum est,” Ter. Ad. 3, 4, 28.—Hence, ignoscens , entis, P. a., forgiving, inclined to forgiveness, placable: “animus ignoscentior,” Ter. Heaut. 4, 1, 32.