previous next
circā , a later access. form for circum; not freq. before the Aug. per., esp. in Livy and Quintilian [acc. to Klotz, circa = circum ea; cf: antea, interea, postea, praeterea, etc.].
I. Adv.
A. ( = circum, I. B.) Around, round about, all around, in the environs or neighborhood: “gramen erat circa,Ov. M. 3, 411: “ripaeque lacusque Responsant circa,Verg. A. 12, 757: “at circa gravibus pensis affixa puella... remittat opus,Tib. 1, 3, 87: “circaque quā tumor est,Cels. 5, 28, 3; 5, 28, 4: fluvius ab tergo; ante circaque velut ripa praeceps oram ejus omnem cingebat, Liv. 27, 18, 5; 28, 33, 2: “circa Padus amnis,id. 21, 43, 4 Weissenb. ad loc.: “caligo, quam circa umidi effuderant montes,Curt. 4, 12, 20: “alibi quam Romao circaque,Plin. 26, 1, 1, § 1; Quint. 12, prooem. § 2; Tac. A. 2, 11.—
C. Strengthened: undique circa and circa omnis ( = circum), round about, all around: frumento undique circa ex agris convecto. Liv. 42, 56, 8; 23, 19, 8; “nam et circa omnia defecerunt,id. 9, 23, 10: “cum tam procul Romani unica spes, circa omnia hostium essent,id. 21, 11, 12; cf. id. 9, 2, 7 Drak.: “exhausto circa omni agro,id. 31, 38, 1; 24, 3, 3; Val. Fl. 8, 2; Flor. 1, 18, 12 Duker; Quint. 9, 2, 45.—
II. Prep. with acc.
A. In space.
3. ( = circum, II. D.) With the prevailing idea of neighborhood, vicinity, in the region of, near to, near by: “Capuam et urbis circa Capuam occupare,Cic. Agr. 1, 7, 22: “circa Liternum posuit castra,in the neighborhood of, Liv. 23, 35, 6: “tabernae erant circa forum,Quint. 6, 3, 38: “circa Armeniae montes,Curt. 5, 1, 13: “Acesinen amnem,Plin. 12, 5, 11, § 23: “domum auream,Suet. Ner. 38: “sacrificantem,id. Claud. 36.—
b. As a less definite designation of place for in: “Orestis liberi sedem cepere circa Lesbum insulam,Vell. 1, 2, 5: “circa Mesopotamiam subsistere,Curt. 4, 9, 1: “quod circa Syriam nascitur,Plin. 19, 3, 16, § 46; “Quint. prooem. § 20: initia statim primi libri,id. 1, 5, 44; cf. “finem,id. 4, 3, 5: “virentes campos,Hor. C. 2, 5, 5: “cum amor saeviet circa jecur,id. ib. 1, 25, 15 (cf. Petr. 17, 8: “dolor saevit in praecordiis). So esp. freq. in medic. lang.: circa faciem, nares, aures, labra,Cels. 5, 28, 2; 5, 2, 8.—So in Livy, with names of places, approaching the more general use of later writers, v. infra, C.: “quadriduum circa rupem consumptum,Liv. 21, 37, 3: “compositis circa Opuntem rebus,id. 28, 7, 9: “iisdem diebus circa Chalcidem Thoas... eandem fortunam habuit,id. 35, 37, 5 Weissenb. ad loc.; cf.: “multos circa unam rem ambitus fecerim,id. 27, 27, 12 Weissenb. ad loc.—
4. ( = circum, II. E.) In respect to persons who surround one (as attendants, friends, adherents, etc.), around, about: “multa sibi opus esse, multa canibus (sarcast. for indagatoribus) suis, quos circa se haberet,Cic. Verr. 2, 1, 48, § 126: “ex iis trecentos juvenes inermes circa se habebat,Liv. 29, 1, 2: “omnes,Suet. Aug. 48; id. Calig. 43: “circa regem erat et Phrygum turba,Curt. 3, 1, 17: “e spadonibus, qui circa reginam erant,id. 4, 10, 25: omne sed officium circa te semper obibat turba tui sexūs, Mart. 1, 91, 3: “quod omnes circa te similes tui effecisti,Plin. Pan. 83, 3.—In the language of the imperial court: “circa latus alicujus agere,to wait on, altend, Dig. 27, 1, 30.—Hence also without a verb: circa aliquem, = οἱ περί τινα, the attendants, companions of a person: “omnibus vero circa eum gratuito aut levi fenore obstrictis,Suet. Caes. 27; id. Dom. 9; cf. Liv. 21, 49, 7 Drak.—
B. (Peculiar to the form circa). In time, designating nearness, proximity to a definite point of time, about (first in Livy; cf. “circiter): postero die circa eandem horam in eundem locum rex copias admovit,Liv. 42, 57, 10: “circa eum mensem,Plin. 9, 18, 33, § 69: “lucis ortum,Curt. 5, 3, 7: “lucem,Suet. Oth. 11: “mediam noctem,id. Claud. 2: “vernum aequinoctium,Col. 5, 6, 19: “Kalendas et Idus Octobr.,id. 5, 10, 8; 5, 10, 12; 5, 12, 2 al.; Plin. Ep. 1, 7, 4; Pall. 2, 4; 2, 7 al.—With definite numbers: “septimum diem,Cels. 2, 6: “undecimam horam,Suet. Caes. 88: “lustra decem,Hor. C. 4, 1, 6; Scrib. 227.—With general designations of time: “tempora illa,Quint. 11, 3, 143: “tempora Peloponnesia,id. 12, 10, 4: “Murenae Cepionisque conjurationis tempus,Vell. 2, 93, 1: “Magni Pompeii aetatem,Plin. 33, 12, 55, § 156: “mortem,id. 11, 37, 73, § 189: “initia imperii,Suet. Claud. 7.—And in the designation of periods of time by persons who belonged to them (cf. ante): “circa Demetrium Phalerea,about the time of Demetrius Phalereus, Quint. 2, 4, 41 Spald.: “Tisiam et Coraca,id. 2, 17, 7: “Philippum,id. 12, 10, 6: “Ciceronem,Sen. Contr. 1 praef.: “Attium,Vell. 1, 17, 1.—
2. In numerical designations, about, nearly, almost (first in Livy for the usual ad or circiter): “ea fuere oppida circa septuaginta,Liv. 45, 34, 6: “quingentos Romanorum,id. 27, 42, 8: “decem milia Persarum,Curt. 4, 6, 30: “sestertium vicies,Suet. Claud. 6: “quartum milliarium,id. Ner. 48: “selibram,Cels. 4, 19: “singulas heminas,id. 7, 15.—
C. (Also peculiar to the form circa, and only in post-Aug. prose; esp. freq. in Quint., occurring more than seventy times.) Trop. for the designation of an object about which, as if it were a centre, any thing moves, is done, etc., around, about, in, in respect to, etc.; depending upon substt., adjj., or verbs.
3. Upon verbs facetum quoque non tantum circa ridicula opinor consistere, Quint. 6, 3, 19: “hoc disputatum est,id. 1, 5, 34: “priores erratur,id. 2, 5, 26: “formas litterarum haerere,id. 1, 1, 21, cf. id. 5, 10, 114; Suet. Aug. 71. res tenues morari, Quint 1, 1, 35: “consilium elegendi successoris in duas factiones scindebantur,Tac. H. 1, 13: “Medeam, Thyestem (tragoedias) tempus consumas,id. Or. 3: “successorem omnia ordinari,Suet. Claud. 45: “ceremonias, item circa omnium ordinum statum quaedam correxit,id. ib. 22.!*? Circa very rarely follows its case: “quem circa,Cic. Verr. 2, 4, 48, § 107; Ov. A. A. 2, 577; id. .3, 668; cf. circum, II. fin.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: