previous next
in-tendo , di, tum and sum, 3, v. a. (
I.part. intenditus, Fronto, Fer. Als. 3, 11 Mai.), to stretch out or forth, extend.
I. Lit.
C. To aim or direct at a thing: “tela in patriam,Cic. Prov. Cons. 9: “tela intenta jugulis civitatis,id. Pis. 2: “sagittam,Verg. A. 9, 590: “telum in jugulum,Plin. Ep. 3, 9.—
D. To stretch or spread out; to stretch, lay or put upon a thing: “tabernacula carbaseis intenta velis,pitched, Cic. Verr. 2, 5, 12, § 30; 2, 5, 31, § 80: “sella intenta loris,Quint. 6, 3, 25: “stuppea vincula collo Intendunt,Verg. A. 2, 237: “duro intendere bracchia tergo,” i. e. to bind with the cestus, id. ib. 5, 403: “locum sertis,encircled, surrounded, id. ib. 4, 506: “vela secundi Intendunt Zephyri,swell, fill, id. ib. 5, 33: “intendentibus tenebris,spreading, Liv. 1, 57, 8.—
II. Trop.
A. To strain or stretch towards, to extend: “aciem acrem in omnes partes intendit,turns keen looks on every side, Cic. Tusc. 4, 18, 38: “aciem longius,id. Ac. 2, 25, 80: “quo intendisset oculos,whithersoever he turns his eyes, Tac. A. 4, 70: “aures ad verba,Ov. P. 4, 4, 36: cum putaret licere senatui, et mitigare leges et intendere, to stretch, i. e. increase the rigor of, Plin. Ep. 4, 9, 17: “numeros intendere nervis,Verg. A. 9, 776 (per nervos intentos, Forbig.); cf.: “strepitum fidis intendisse Latinae,Pers. 6, 4.—
B. Esp.
1. To direct towards any thing, to turn or bend in any direction: “digna est res ubi tu nervos intendas tuos,Ter. Eun. 2, 3, 20: “intendenda in senem est fallacia,id. Heaut. 3, 2, 2: “ut eo quo intendit, cum exercitu mature perveniat,Cic. Mur. 9: iter, to direct one's course: “ad explorandum quonam hostes iter intendissent,Liv. 31, 33, 6: “a porta ad praetorem iter intendit,id. 36, 21: “coeptum iter in Italiam,id. 21, 29, 6; 27, 46, 9.—Absol.: “quo nunc primum intendam,whither shall I turn? Ter. And. 2, 2, 6.—
2. Intendere animum, to direct one's thoughts or attention to any thing: quaero enim non quibus intendam rebus animum, sed, etc., Cic. Fragm. ap. Non. 329, 6: “parum defigunt animos et intendunt in ea, quae, etc.,id. Ac. 2, 15, 46: “quo animum intendat, facile perspicio,id. Verr. 1, 3; “Liv. praef. 9: intentus animus tuus est ad fortissimum virum liberandum,Cic. Phil. 11, 9: “oculi mentesque ad pugnam intentae,Caes. B. G. 3, 26: “in ea re omnium nostrorum intentis animis,id. ib. 3, 22: “intendere animum in regnum Adherbalis,Sall. J. 20, 1: “ad bellum animum intendit,id. ib. 43, 2: “animum studiis et rebus honestis,Hor. Ep. 1, 2, 36: “considerationem in aliquam rem,Cic. Inv. 2, 33: “omnes cogitationes ad aliquid,Liv. 40, 5: “omnium eo curae sunt intentae,Liv. 9, 31; id. 25, 9: “ad scribendum animum, oculos, manum,Plin. Ep. 7, 27, 7: ubi ingenium intenderis, valet, Sall. J. 51, 3: “eruditionem tuam,Plin. Ep. 7, 27, 14. —
3. Hence, intendere alone, to urge on, incite: “intenderant eum ad cavendi omnia curam tot auditae proditiones,Liv. 24, 37: “aliquem ad custodiae curam,id. 21, 49: “vis omnis intendenda rebus,Quint. 10, 7, 21.—
4. To enlarge, spread, extend, magnify: “intendetur socordia, si nullus ex se metus aut spes,Tac. A. 2, 38: “amici accendendis offensionibus callidi, intendere vera. adgerere falsa,exaggerated, id. ib. 2, 57; “4, 11: gloriam,id. ib. 4, 26; “12, 35: tormentum,Cels. 4, 15 init.
D. Intendere se, to exert one's self, prepare for any thing: “se ad firmitatem,Cic. Tusc. 2, 23: “se in rem,Quint. 4, 1, 39: qui se intenderunt adversarios in ejus tribunatum, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 2.—
E. Intendere animo, to purpose in one's mind, to intend: “si C. Antonius, quod animo intenderat, perficere potuisset,Cic. Phil. 10, 4, 9.—
F. To maintain, assert: “eam sese intendit esse,Ter. Eun. 3, 3, 19.—Esp., as leg. t. t., to aver, maintain, assert as a plaintiff in court: “quo modo nunc intendit,Cic. Quint. 29, 88: si quod intendit adversarius tuus, probationibus implere non possit, Vet. cujusd. Jurec. Consult. 6, 16 Huschke; Dig. 10, 4, 9, § 6. —
G. To threaten with any thing, to seek to bring upon, to afflict with: “alicui actionem perduellionis,Cic. Mil. 14: “alicui litem,id. de Or. 1, 10: “periculum in omnes,id. Rosc. Am. 3: “crimen in aliquem,Liv. 9, 26: “injuriarum formulam,Suet. Vit. 7: “probra et minas alicui,Tac. A. 3, 36: “metum intendere,id. ib. 1, 28.—
H. Intendere in se, to contemplate one's self: quid sit Deus: totus in se intendat, an ad nos aliquando respiciat, Sen. Q. N. praef. 1.—
I. Intendere alicui, to be intended for a person, Stat. S. 3 praef.
K. In rhet., to premise, to state as the proposition of a syllogism, Quint. 5, 14, 10.—
L. In gram., to make long, to use (a syllable) as long: “primam syllabam intendit, tertiam corripuit,Gell. 13, 22. 18. — Hence, P. a. in two forms.
1. inten-tus , a, um.
A. On the stretch, strained, bent: “arcus,Cic. Sen. 10, 37; Plin. 8, 8, 8, § 26.—
B. Attentive to, intent upon, waiting for something.
(β). With abl.: “aliquo negotio intentus,Sall. C. 2; id. ib. 4; 54.—
E. Raised: “intento alimentorum pretio,Tac. H. 1, 89. —
F. Of speech and style, vigorous, nervous: “sermo,Cic. de Or. 1, 60, 255: “pars orationis,id. ib. 2, 52, 211. — Adv.: in-tentē , with earnestness, attentively, intently: “pronuntiare,Plin. Ep. 5, 19: “audire,Quint. 2, 2, 13.— Comp. (cf. intense): “cum delectus intentius haberetur,Liv. 8, 17: “et quo intentius custodiae serventur,id. 25, 30, 5: “apparare proelium,id. 8, 1: “se excusare,Tac. A. 3, 35: “premere obsessos,id. ib. 15, 13: “adesse alicui rei,id. ib. 11, 11.—Sup.: “exspectans intentissime,Lampr. Elag. 14. —
2. intensus , a, um.
A. Stretched, tightened, tight: per intensos funes ire, Sen. de Ira, 2, 13.—
B. Violent: “intensior impetus,Sen. Ira, 2, 35: “virtus in mediocribus modice intensior,Nazar. Pan. ad Const. 23, 2.—
C. Attentive; sup., Aug. Ep. 56 al.Adv.: intensē , violently; comp.: intensius, Fronto de Fer. Als. 3 Mai.; Schol. Juv. 11, 15; sup.: “intensissime,Aug. Mor. Eccl. 19.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: