Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
14. rhetoricen in Latinum transferentes tum
oratoriam, tum oratricem nominaverunt. quos equidem non fraudaverim debita laude, quod copiam
Romani sermonis augere temptarint. sed non omnia
[p. 298]
nos ducentes ex Graeco sequuntur sicut ne illos
quidem, quotiens utique suis verbis signare nostra
voluerunt.
[2]
et haec interpretatio non minus dura
est quam illa Plauti essentia atque queentia, sed ne
propria quidem; nam oratoria sic effertur ut elocutoria, oratrix ut elocutrix; illa autem de qua loquimur rhetorice talis est qualis eloquentia, nec dubie
apud Graecos quoque duplicem intellectum habet.
[3]
namque uno modo fit appositum ars rhetorica ut
navis piratica, altero nomen rei, qualis est philosophia, amicitia. nos ipsam nunc volumus significare substantiam ut grammatice litteratura est, non
litteratrix quemadmodum oratrix, nec litteratoria
quemadmodum oratoria; verum id in rhetorice non
fit.
[4]
ne pugnemus igitur, cum praesertim plurimis
alioqui Graecis sit utendum. nam certe et philosophos et musicos et geometras dicam, nec vim
adferam nominibus his indecora in Latinum sermonem
mutatione. denique cum M. Tullius etiam in ipsis
librorum, quos hac de re primum scripserat, titulis
Graeco nomine utatur, profecto non est verendum,
ne temere videamur oratori maximo de nomine artis
suae credidisse.
[5]
igitur rhetorice (iam enim sine metu cavillationis
utemur hac appellatione) sic, ut opinor, optime
dividetur, ut de arte, de artifice, de opere dicamus.
Ars erit, quae disciplina percipi debet; ea est bene
[p. 300]
dicendi scientia. artifex est, qui percepit hanc
artem, id est, orator, cuius est summa bene dicere;
opus, quod efficitur ab artifice, id est, bona oratio.
haec omnia rursus diducuntur in species; sed illa
sequentia suo loco, nunc quae de prima parte tractanda sunt, ordiar.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.