This text is part of:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
24.
simul primo concursu concrepuere arma,
hostis dolo, non metu pedem rettulit.
[2]
lenis ab tergo
clivus erat inter aciem et castra; et, quod multitudo
suppeditabat, aliquot validas cohortes in castris armatas instructasque reliquerant, quae inter commissum
iam certamen, ubi vallo adpropinquasset hostis, erumperent.
[3]
Romanus cedentem hostem effuse sequendo
in locum iniquum pertractus opportunus huic eruptioni
fuit. versus itaque in victorem terror et novo hoste
et supina valle Romanam inclinavit aciem.
[4]
instant Volsci recentes, qui e castris impetum fecerant; integrant et illi pugnam, qui simulata cesserant
fuga. iam non recipiebat se Romanus miles, sed inmemor recentis ferociae veterisque decoris terga passim
dabat atque effuso cursu castra repetebat,
[5]
cum Camillus subiectus ab circumstantibus in equum et raptim
[p. 373]
subsidiis oppositis 'haec est' inquit, 'milites, pugna,
quam poposcistis? quis homo, quis deus est, quem
accusare possitis?
[6]
vestra ilia temeritas, vestra ignavia
haec est. secuti alium ducem sequimini nunc Camillum
et, quod ductu meo soletis, vincite. quid vallum et
castra spectatis? neminem vestrum illa nisi victorem
receptura sunt.'
[7]
pudor primo tenuit effusos; inde, ut
circumagi signa obvertique aciem viderunt in hostem,
et dux, praeterquam quod tot insignis triumphis, etiam
aetate venerabilis, inter prima signa, ubi plurimus labor
periculumque erat, se offerebat, increpare singuli se
quisque et alios, et adhortatio in vicem totam alacri
clamore pervasit aciem.
[8]
neque alter tribunus rei defuit, sed missus a collega restituente peditum aciem ad equites, non castigando, ad quam rem leviorem auctorem eum culpae
societas fecerat, sed ab imperio totus ad preces versus
orare singulos universosque, ut se reum fortunae eius
diei crimine eximerent: '
[9]
abnuente ac prohibente collega temeritati me omnium potius socium quam unius
prudentiae dedi. Camillus in utraque vestra fortuna
suam gloriam videt; ego, ni restituitur pugna, quod
miserrimum est, fortunam cum omnibus, infamiam solus
sentiam.'
[10]
optimum visum est in fluctuante acie tradi equos
et pedestri pugna invadere hostem. eunt insignes armis
animisque, qua premi parte maxime peditum copias
vident. nihil neque apud duces neque apud milites
remittitur a summo certamine animi.
[11]
sensit ergo eventus virtutis enixae opem, et Volsci, qua modo simulato
metu cesserant, ea in veram fugam effusi; magna pars
et in ipso certamine et post in fuga caesi, ceteri in
castris, quae capta eodem impetu sunt; plures tamen
capti quam occisi.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.