I.confusion, disorder, disturbance.
II. Trop.
A. In gen., political disturbance, disorder, revolution: “quid est enim aliud tumultus nisi perturbatio tanta, ut major timor oriatur?” Cic. Phil. 8, 1, 3: “quantas perturbationes et quantos aestus habet ratio comitiorum?” id. Mur. 17, 35: “cum enim omnes post interitum Caesaris novarum perturbationum causae quaeri viderentur,” id. Fat. 1, 2: “videtis, quo in motu temporum, quantā in conversione rerum ac perturbatione versemur,” id. Fl. 37, 94: “magna totius exercitūs perturbatio facta est,” Caes. B. G. 3, 28.—
B. Mental or personal disturbance, disquiet, perturbation: “motus atque perturbatio animorum atque rerum,” Cic. Agr. 1, 8, 24: “vitae et magna confusio,” id. N. D. 1, 2, 3: “rationis,” id. Par. 3, 2, 26: “valetudinis,” id. Fam. 9, 3, 9.—
C. In partic., an emotion, passion: quae Graeci πάθη vocant, nobis perturbationes appellari magis placet, quam morbos, Cic. Tusc. 4, 5, 10: “est igitur Zenonis haec definitio, ut perturbatio sit aversa a rectā ratione, contra naturam animi commotio: quidam brevius perturbationem esse appetitum vehementiorem,” id. ib. 4, 6, 11: “ex quā (vitiositate) concitantur perturbationes, quae sunt turbidi animorum concitatique motus, aversi a ratione et inimicissimi mentis vitaeque tranquillae,” id. ib. 4, 15, 34: “perturbationes sunt genere quatuor, partibus plures, aegritudo, formido, libido, laetitia,” id. Fin. 3, 10, 35: “impetu quodam animi et perturbatione magis, quam judicio aut consilio regi,” id. de Or. 2, 42, 178: “perturbationem afferre,” id. Div. 1, 30, 62: “in perturbationes atque exanimationes incidere,” id. Off. 1, 7, 36; “opp. to tranquillitas,” id. ib. 1, 17, 66.
