Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
18. consules agrum Campanum ingressi cum
passim popularentur, eruptione oppidanorum et
Magonis cum equitatu territi et trepidi ad signa
milites palatos passim revocarunt, et vixdum instructa acie fusi supra mille et quingentos milites
amiserunt.
[2]
inde ingens ferocia superbae suopte
ingenio genti crevit, multisque proeliis lacessebant
Romanos; sed intentiores ad cavendum consules
una pugna fecerat incaute atque inconsulte inita.
[3]
restituit tamen his animos et illis minuit audaciam
parva una res; sed in bello nihil tam leve est
quod non magnae interdum rei momentum faciat.
[4]
T. Quinctio Crispino Badius Campanus hospes erat,
perfamiliari hospitio iunctus. creverat consuetudo,
quod aeger Romae apud Crispinum Badius ante defectionem Campanam liberaliter comiterque curatus
fuerat.
[5]
is tum1 Badius, progressus ante stationes quae pro porta stabant, vocari Crispinum iussit.
[p. 412]
quod ubi est Crispino nuntiatum, ratus conloquium2 amicum ac familiare quaeri, manente memoria etiam in discidio publicorum foederum privati iuris, paulum
a ceteris processit.
[6]
postquam in conspectum venere,
“provoco te” inquit “ad pugnam, Crispine,”
Badius; “conscendamus equos summotisque aliis
uter bello melior sit decernamus.”
[7]
ad ea Crispinus
nec sibi nec illi ait hostes deesse in quibus virtutem
ostendant; se, etiamsi in acie occurrerit, declinaturum, ne hospitali caede dextram violet; conversusque abibat.
[8]
enimvero ferocius tum Campanus
increpare mollitiam ignaviamque et se digna probra
in insontem iacere, hospitalem hostem appellans
simulantemque parcere cui sciat parem se non esse.
[9]
si parum publicis foederibus ruptis dirempta simul
et privata iura esse putet, Badium Campanum
T. Quinctio Crispino Romano palam duobus exercitibus audientibus renuntiare hospitium.
[10]
nihil sibi
cum eo consociatum, nihil foederatum, hosti cum
hoste, cuius patriam ac penates publicos privatosque
oppugnatum venisset. si vir esset, congrederetur.
[11]
diu cunctantem Crispinum perpulere turmales ne
impune insultare Campanum pateretur.
[12]
itaque
tantum moratus dum imperatores consuleret permitterentne sibi extra ordinem in provocantem
[p. 414]
hostem pugnare,permissu eorum arma cepit3 equumque conscendit et Badium nomine compellans ad pugnam evocavit.
[13]
nulla mora a Campano facta est;
infestis equis concurrerunt. Crispinus supra scutum
sinistrum umerum Badio hasta transfixit, superque
delapsum cum vulnere ex equo desiluit, ut pedes
iacentem conficeret.
[14]
Badius, priusquam opprimeretur, parma atque equo relicto ad suos aufugit;
[15]
Crispinus equum armaque capta et cruentam cuspidem insignis spoliis ostentans cum magna laude et
gratulatione militum ad consules est deductus
laudatusque ibi magnifice et donis donatus.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.