10. sed quid ego de eis omnibus qui consulari imperio paruerunt
loquor? de ipsorum consulum fama quid futurum est?
L. Flaccum, hominem cum semper in re publica, tum in
magistratibus gerendis, in sacerdotio caerimoniisque quibus
praeerat diligentissimum, nefarii sceleris ac parricidi
mortuum condemnabimus? adiungemus ad hanc labem
ignominiamque mortis etiam C. Mari nomen? C. Marium,
quem vere patrem patriae, parentem, inquam, vestrae libertatis
atque huiusce rei publicae possumus dicere, sceleris
ac parricidi nefarii mortuum condemnabimus?
[28]
etenim si
C. Rabirio, quod iit ad arma, crucem T. Labienus in campo
Martio defigendam putavit, quod tandem excogitabitur in
eum supplicium qui vocavit? ac si fides Saturnino data
est, quod abs te saepissime dicitur, non eam C. Rabirius
sed C. Marius dedit, idemque violavit, si in fide non stetit.
quae fides, Labiene, qui potuit sine senatus consulto dari?
adeone hospes es huiusce urbis, adeone ignarus disciplinae
consuetudinisque nostrae ut haec nescias, ut peregrinari in
aliena civitate, non in tua magistratum gerere videare?
'quid iam ista C.
[29]
Mario,' inquit, 'nocere possunt, quoniam
sensu et vita caret?' itane vero? tantis in laboribus
C. Marius periculisque vixisset, si nihil longius quam
vitae termini postulabant spe atque animo de se et gloria
sua cogitasset? at, credo, cum innumerabilis hostium
copias in Italia fudisset atque obsidione rem publicam
liberasset, omnia sua secum una moritura arbitrabatur.
non est ita, Quirites; neque quisquam nostrum in rei
publicae periculis cum laude ac virtute versatur quin spe
posteritatis fructuque ducatur. itaque cum multis aliis de
causis virorum bonorum mentes divinae mihi atque aeternae
videntur esse, tum maxime quod optimi et sapientissimi
cuiusque animus ita praesentit in posterum ut nihil nisi
sempiternum spectare videatur.
[30]
quapropter equidem et
C. Mari et ceterorum virorum sapientissimorum ac fortissimorum
civium mentis, quae mihi videntur ex hominum
vita ad deorum religionem et sanctimoniam demigrasse,
testor me pro illorum fama, gloria, memoria non secus ac
pro patriis fanis atque delubris propugnandum putare, ac, si
pro illorum laude mihi arma capienda essent, non minus
strenue caperem, quam illi pro communi salute ceperunt.
etenim, Quirites, exiguum nobis vitae curriculum natura
circumscripsit, immensum gloriae.
This text is part of:
Search the Perseus Catalog for:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.