Hjálmþés saga ok Ölvis
Guðni Jónsson and Bjarni Vilhjálmsson, Ed.

Einn dag vill Hjálmþér ríða á skóg ok Ölvir með honum. En sem þeir riðu um skóginn, sáu þeir hind eina stóra ok væna ok ríða þar eptir, en hún leitar undan. Þeir hleypa, þar til þeir sprengja bæði essin. Þá hlaupa þeir báðir eptir dýrinu ok urðu skjótt móðir ok kasta af sér klæðum nema skyrtum ok línbrókum. Síðan dró upp skýflóka mikinn af útnorðri með regni ok krapa. Gekk þat allt til nætr. Gerði þá frost mikit með kulda ok hríð. Váru þeir þá komnir í fjallshlíð eina. Ölvir mælti: "Kalt þykki mér gerast, fóstbróðir." Hjálmþér bað hann eigi æðru mæla. Var þá langt af nótt. Litlu síðar varp af illviðrinu. Váru þeir þá komnir at helli stórum. Ölvir mælti: "Mjök er ek af mér kominn." Hjálmþér segir: "Hér munu vit láta fyrir berast." Þeir gengu inn undir hellisbergit. Þeir sáu einn stóran jötun sitja við elds glór. Reykr var mikill í hellinum. Eitt kvikendi sat við eldinn ok kló jötninum með kömbum, en hann ýtir höfðinu á móti ok skældi sik allan. Hann mælti: "Skinnhúfa, far þú út ok gæt glöggliga at ok gegndu ræðu minni ok vit, hvárt þú sér til nokkurra nýlenda. Þykkir mér þeir menn seint koma, sem systir mín lofaði mér, at koma skyldu í kveld, því at ek vil skjótt fara til náða. Gerist ek heldr kveldsvæfr." Hún fór út ok sá þá fóstbræðr. Hún brá yfir þá hendi sinni ok bað þá verða at hönum tveimr ok fljúga upp í hellinn. Litlu síðar fór hún inn. Jötunninn mælti: "Sástu nokkut til nýlenda, fóstra?" segir hann. "Fjarri er því," segir hún. Síðan leggst hann niðr ok hrýtr hátt. Skinnhúfa mælti við hanana: "Verði þit nú at mönnum aptr." Þá varð þat. Hjálmþér mælti: "Þér eigum vit lífgjöf at þakka ok launa." "Hvat viltu nú at hafast?" segir hún. "Drepa jötuninn," segir hann, "ok lúka svá stjúpmóður minni sendiförina, þá sem hún hefir sent okkr hingat til hans." "Hraustr maðr ertu, Hjálmþér," segir hún. Þau fara nú innar í hellinn. Sverð hekk yfir sæng jötunsins, búit allt með gulli. Hún mælti: "Ekkert sverð bítr á hann nema þetta." Hjálmþér gat nát undir klótit á því, ok rann þat þegar ór slíðrum, en Skinnhúfa henti þat ok mælti: "Heppin varð ek oss, en ek mun vita, hvárt hann sefr." Hún tók tré mikit ok lamdi um sængina. Hún mælti: "Þat vil ek, Hjálmþér, at þú stígir upp á stokkinn ok leggir djarfliga á hann," -- ok stökk síðan upp yfir sængina. Hjálmþér gerir svá ok leggr til jötunsins ok hleypr á klótin, svá at í beðinu stóð. Jötunninn mælti: "Sveikstu mik nú, Skinnhúfa?" Sprettr hann upp ór sænginni ok lætr nú sópa til greiprnar um hellinn. Litlu síðar dó hann. Hjálmþér tók sverðit ok leizt vel á. Skinnhúfa mælti: "Ekki skaltu eiga þetta sverð, Ölvir skal þat eiga, en láttu þá eigi lítit í standa, ef þú sér betra sverð, því at svá berr þat af öðrum sverðum sem þú berr af öðrum konungasonum." Hún gaf þeim marga fáséna gripi ok bað þá nefna sik, ef þeir þyrfti lítils liðsinnis við. Síðan fóru þeir heim, ok urðu allir þeim fegnir.