previous next
servĭo , īvi and ii, ītum, 4 (
I.imperf. servibas, Plaut. Capt. 2, 1, 50; fut. servibo, id. Men. 5, 9, 42; id. Merc. 3, 2, 3; Ter. Hec. 3, 5, 45: “servibit,Plaut. Pers. 4, 4, 76; id. Trin. 2, 2, 27), v. n. (once pass., v. I. B. infra) [servus], to be a servant or slave, to serve, be in service (freq. and class.).
I. Lit.
B. Pass. (perh. only in the foll. passage): “adsuescamus ... servis paucioribus serviri,Sen. Tranq. 9, 3.—
II. In gen., with dat. of object (a person or thing), to be devoted or subject to; to be of use or service to; to serve for, be fit or useful for; to do a service to, to comply with, gratify, humor, accommodate; to have respect to, to regard or care for; to consult, aim at, to accommodate one's self to, etc. (so esp. freq. in Cic.; cf.: “pareo, appareo, ministro): tibi servio atque audiens sum imperii,Plaut. Truc. 1, 2, 25; Cic. Div. in Caecil. 15, 48: “quoniam sibi (rei publicae) servissem semper, numquam mihi ... ut jam mihi servirem, consulerem meis,id. Planc. 38, 92; cf.: “servire populo,id. ib. 4, 11; id. Fin. 5, 9, 27 et saep.: “cum is, qui imperat aliis, servit ipse nulli cupiditati,id. Rep. 1, 34, 52; cf.: “cum homines cupiditatibus iis, quibus ceteri serviunt, imperabunt,id. Lael. 22, 82: “aetati hujus,id. Fin. 5, 9, 27: “mori alicujus,Nep. Them. 1, 3: “semper aut belli aut pacis serviit artibus,Vell. 1, 13, 3: “amori aliorum flagitiosissime,Cic. Cat. 2, 4, 8: “auribus alicujus,Caes. B. C. 2, 27: “bello,id. B. G. 7, 34: “brevitati,Cic. de Or. 2, 80, 327: “commodis alicujus,id. Rep. 1, 4, 8; id. Q. Fr. 1, 1, 8, § 24; id. Inv. 2, 45, 132: “rei publicae commodis,id. Div. in Caecil. 20, 64; cf.: “compendio suo privato,Caes. B. C. 3, 32: “constantiae,Cic. Fam. 5, 16, 5: “dignitati (with consulere rei publicae),id. Sest. 10, 23: “dolori meo,id. ib. 6, 14: “existimationi,Cic. Verr. 1, 10, 29; id. Att. 5, 11, 5: “famae,id. ib. 5, 10, 2: “gloriae,id. Tusc. 5, 3, 9: “gravitati vocum aut suavitati,id. Or. 54, 182: “vel honori multorum vel periculo (with obedire tempori),id. Brut. 69, 242: “indulgentiae,id. Cael. 32, 79: “iracundiae (with parere dolori),id. Prov. Cons. 1, 2: “laudi et gloriae,id. Cat. 1, 9, 23: “laudi existimationique,Cic. Verr. 2, 1, 2, § 5: “numeris (orationis),id. Or. 52, 176: “oculis civium,id. Phil. 8, 10, 29: “pecuniae,id. Tusc. 5, 3, 9: “personae,id. Off. 3, 29, 106: “petitioni,Cic. Verr. 1, 9, 24: “posteritati,id. Tusc. 1, 15, 35: “rei familiari,id. Rosc. Am. 15, 43; cf. “rei,Ter. Hec. 2, 1, 27: “rumori,Plaut. Trin. 3, 2, 14; Caes. B. G. 4, 5 fin.: “tempori,Cic. Sest. 6, 14; id. Tusc. 3, 27, 66; id. Att. 8, 3, 6; 10, 7, 1: “utilitati salutique,id. Q. Fr. 1, 1, 9, § 27: “valetudini,id. Fam. 16, 18, 1: “vectigalibus,id. de Or. 2, 40, 171: “venustati vel maxime,id. ib. 2, 78, 316; “2, 80, 327: verbis praecedentibus,Quint. 9, 4, 63.— Pass. impers.: “ut communi utilitati serviatur,Cic. Off. 1, 10, 31: “concisum est ita, ut non brevitati servitum sit, sed magis venustati,id. de Or. 2, 80, 327.—
B. Transf., of things.
2. Esp., jurid. t. t., of buildings, lands, etc., to be subject to a servitude: “praedia, quae serviebant,Cic. Agr. 3, 2, 9; so, “aedes,id. Off. 3, 16, 67: “neque servire quandam earum aedium partem in mancipi lege dixisset,id. de Or. 1, 39, 178: “eodem numero (incorporalium) sunt et jura praediorum urbanorum et rusticorum, quae etiam servitutes vocantur,Gai. Inst. 2, 14 fin.; Paul. Sent. 1, 17; cf. Dig. 8, 2, 20, §§ 3 and 5; 8, 6, 8, § 1 al.; and v. servitus, II. B., and servus, II.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (81 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (81):
    • Cicero, Letters to his Friends, 16.18.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 5.16.5
    • Cicero, Letters to Atticus, 5.11.5
    • Cicero, Letters to Atticus, 8.3.6
    • Cicero, Letters to his brother Quintus, 1.1.8
    • Cicero, Letters to his brother Quintus, 1.1.9
    • Caesar, Gallic War, 4.5
    • Caesar, Gallic War, 7.34
    • Cicero, For Marcus Caelius, 32.79
    • Cicero, Against Catiline, 1.9.23
    • Cicero, Against Catiline, 2.4.8
    • Cicero, Philippics, 8.10.29
    • Cicero, Against Verres, 2.1.5
    • Cicero, For Rabirius Postumus, 8.22
    • Cicero, On the Consular Provinces, 1.2
    • Cicero, For Plancius, 38.92
    • Cicero, Divinatio against Q. Caecilius, 15.48
    • Cicero, Divinatio against Q. Caecilius, 20.64
    • Cicero, For Sextus Roscius of Ameria, 15.43
    • Cicero, Against Verres, 2.1.29
    • Cicero, On the Agrarian Law, 3.2.9
    • Cicero, For Lucius Murena, 29.61
    • Cicero, For Sestius, 10.23
    • Cicero, For Sestius, 6.14
    • Cicero, Philippics, 6.7.19
    • Plautus, Aulularia, 4.1
    • Plautus, Bacchides, 4.9
    • Plautus, Captivi, 2.2
    • Plautus, Captivi, 3.4
    • Plautus, Menaechmi, 5.9
    • Plautus, Mercator, 3.2
    • Plautus, Miles Gloriosus, 2.1
    • Plautus, Miles Gloriosus, 2.6
    • Plautus, Persa, 4.4
    • Plautus, Poenulus, 4.2
    • Plautus, Pseudolus, 1.5
    • Plautus, Rudens, 1.3
    • Plautus, Trinummus, 2.2
    • Ovid, Metamorphoses, 15.827
    • Caesar, Civil War, 3.32
    • Caesar, Civil War, 2.27
    • Plautus, Aulularia, 1.1
    • Plautus, Captivi, 2.1
    • Plautus, Captivi, 2.3
    • Plautus, Pseudolus, 2.2
    • Plautus, Rudens, 3.4
    • Plautus, Trinummus, 3.2
    • Plautus, Truculentus, 1.2
    • Cicero, On Oratory, 1.39
    • Cicero, On Oratory, 1.40
    • Cicero, On Oratory, 2.40
    • Cicero, On Oratory, 2.80
    • Cornelius Nepos, Alcibiades, 9.4
    • Cornelius Nepos, Themistocles, 1.3
    • Pliny the Younger, Epistulae, 7.24.8
    • Livy, The History of Rome, Book 39, 37
    • Livy, The History of Rome, Book 34, 50
    • Livy, The History of Rome, Book 40, 18.7
    • Livy, The History of Rome, Book 45, 15.5
    • Seneca, de Tranquilitate Animi, 9.3
    • Cicero, De Republica, 1.34
    • Cicero, De Republica, 1.35
    • Cicero, De Republica, 1.4
    • Cicero, De Republica, 3.18
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 5.9
    • Cicero, De Amicitia, 22
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 1.15
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 3.27
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 5.3
    • Cicero, De Officiis, 1.10
    • Cicero, De Officiis, 3.16
    • Cicero, De Officiis, 3.29
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 7, 3.26
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 4.63
    • Columella, Res Rustica, 4.29.14
    • Columella, Res Rustica, 6.3.2
    • Cicero, Brutus, 69.242
    • Cicero, Orator, 52.176
    • Cicero, Orator, 54.182
    • Cicero, Topica, 6.29
    • Cicero, De Inventione, 2.45
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: