[437α]
Κρατύλος
πάνυ σφόδρα, καὶ ὀρθῶς γε σημαίνει.Σωκράτης
σκοπῶμεν δὴ ἐξ αὐτῶν ἀναλαβόντες πρῶτον μὲν τοῦτο τὸ ὄνομα, τὴν ‘ἐπιστήμην,’ ὡς ἀμφίβολόν ἐστι, καὶ μᾶλλον ἔοικε σημαίνοντι ὅτι ἵστησιν ἡμῶν ἐπὶ τοῖς πράγμασι τὴν ψυχὴν ἢ ὅτι συμπεριφέρεται, καὶ ὀρθότερόν ἐστιν ὥσπερ νῦν αὐτοῦ τὴν ἀρχὴν λέγειν μᾶλλον ἢ ἐμβάλλοντας τὸ εἶ ‘ἑπεϊστήμην,’ ἀλλὰ τὴν ἐμβολὴν ποιήσασθαι ἀντὶ τῆς ἐν τῷ εἶ ἐν τῷ ἰῶτα. ἔπειτα τὸ ‘βέβαιον,’ ὅτι βάσεώς τινός ἐστιν καὶ στάσεως μίμημα ἀλλ᾽ οὐ φορᾶς. [437β] ἔπειτα ἡ ‘ἱστορία’ αὐτό που σημαίνει ὅτι ἵστησι τὸν ῥοῦν. καὶ τὸ ‘πιστὸν’ ἱστὰν παντάπασι σημαίνει. ἔπειτα δὲ ἡ ‘μνήμη’ παντί που μηνύει ὅτι μονή ἐστιν ἐν τῇ ψυχῇ ἀλλ᾽ οὐ φορά. εἰ δὲ βούλει, ἡ ‘ἁμαρτία’ καὶ ἡ ‘συμφορά,’ εἰ κατὰ τὸ ὄνομά τις ἀκολουθήσει, φανεῖται ταὐτὸν τῇ ‘συνέσει’ ταύτῃ καὶ ‘ἐπιστήμῃ’ καὶ τοῖς ἄλλοις πᾶσι τοῖς περὶ τὰ σπουδαῖα ὀνόμασιν. ἔτι τοίνυν ἡ ‘ἀμαθία’ καὶ ἡ ‘ἀκολασία’ παραπλησία τούτοις φαίνεται: ἡ μὲν [437ξ] γὰρ τοῦ ἅμα θεῷ ἰόντος πορεία φαίνεται, ἡ ‘ἀμαθία,’ ἡ δ᾽ ‘ἀκολασία’ παντάπασιν ἀκολουθία τοῖς πράγμασι φαίνεται. καὶ οὕτως, ἃ νομίζομεν ἐπὶ τοῖς κακίστοις ὀνόματα εἶναι, ὁμοιότατ᾽ ἂν φαίνοιτο τοῖς ἐπὶ τοῖς καλλίστοις. οἶμαι δὲ καὶ ἄλλα πόλλ᾽ ἄν τις εὕροι εἰ πραγματεύοιτο, ἐξ ὧν οἰηθείη ἂν αὖ πάλιν τὸν τὰ ὀνόματα τιθέμενον οὐχὶ ἰόντα οὐδὲ φερόμενα ἀλλὰ μένοντα τὰ πράγματα σημαίνειν. [437δ] Κρατύλος
ἀλλ᾽, ὦ Σώκρατες, ὁρᾷς ὅτι τὰ πολλὰ ἐκείνως ἐσήμαινεν.Σωκράτης
τί οὖν τοῦτο, ὦ Κρατύλε; ὥσπερ ψήφους διαριθμησόμεθα τὰ ὀνόματα, καὶ ἐν τούτῳ ἔσται ἡ ὀρθότης; ὁπότερα ἂν πλείω φαίνηται τὰ ὀνόματα σημαίνοντα, ταῦτα δὴ ἔσται τἀληθῆ;Κρατύλος
οὔκουν εἰκός γε.Σωκράτης
οὐδ᾽ ὁπωστιοῦν, ὦ φίλε. καὶ ταῦτα μέν γε αὐτοῦ
πάνυ σφόδρα, καὶ ὀρθῶς γε σημαίνει.Σωκράτης
σκοπῶμεν δὴ ἐξ αὐτῶν ἀναλαβόντες πρῶτον μὲν τοῦτο τὸ ὄνομα, τὴν ‘ἐπιστήμην,’ ὡς ἀμφίβολόν ἐστι, καὶ μᾶλλον ἔοικε σημαίνοντι ὅτι ἵστησιν ἡμῶν ἐπὶ τοῖς πράγμασι τὴν ψυχὴν ἢ ὅτι συμπεριφέρεται, καὶ ὀρθότερόν ἐστιν ὥσπερ νῦν αὐτοῦ τὴν ἀρχὴν λέγειν μᾶλλον ἢ ἐμβάλλοντας τὸ εἶ ‘ἑπεϊστήμην,’ ἀλλὰ τὴν ἐμβολὴν ποιήσασθαι ἀντὶ τῆς ἐν τῷ εἶ ἐν τῷ ἰῶτα. ἔπειτα τὸ ‘βέβαιον,’ ὅτι βάσεώς τινός ἐστιν καὶ στάσεως μίμημα ἀλλ᾽ οὐ φορᾶς. [437β] ἔπειτα ἡ ‘ἱστορία’ αὐτό που σημαίνει ὅτι ἵστησι τὸν ῥοῦν. καὶ τὸ ‘πιστὸν’ ἱστὰν παντάπασι σημαίνει. ἔπειτα δὲ ἡ ‘μνήμη’ παντί που μηνύει ὅτι μονή ἐστιν ἐν τῇ ψυχῇ ἀλλ᾽ οὐ φορά. εἰ δὲ βούλει, ἡ ‘ἁμαρτία’ καὶ ἡ ‘συμφορά,’ εἰ κατὰ τὸ ὄνομά τις ἀκολουθήσει, φανεῖται ταὐτὸν τῇ ‘συνέσει’ ταύτῃ καὶ ‘ἐπιστήμῃ’ καὶ τοῖς ἄλλοις πᾶσι τοῖς περὶ τὰ σπουδαῖα ὀνόμασιν. ἔτι τοίνυν ἡ ‘ἀμαθία’ καὶ ἡ ‘ἀκολασία’ παραπλησία τούτοις φαίνεται: ἡ μὲν [437ξ] γὰρ τοῦ ἅμα θεῷ ἰόντος πορεία φαίνεται, ἡ ‘ἀμαθία,’ ἡ δ᾽ ‘ἀκολασία’ παντάπασιν ἀκολουθία τοῖς πράγμασι φαίνεται. καὶ οὕτως, ἃ νομίζομεν ἐπὶ τοῖς κακίστοις ὀνόματα εἶναι, ὁμοιότατ᾽ ἂν φαίνοιτο τοῖς ἐπὶ τοῖς καλλίστοις. οἶμαι δὲ καὶ ἄλλα πόλλ᾽ ἄν τις εὕροι εἰ πραγματεύοιτο, ἐξ ὧν οἰηθείη ἂν αὖ πάλιν τὸν τὰ ὀνόματα τιθέμενον οὐχὶ ἰόντα οὐδὲ φερόμενα ἀλλὰ μένοντα τὰ πράγματα σημαίνειν. [437δ] Κρατύλος
ἀλλ᾽, ὦ Σώκρατες, ὁρᾷς ὅτι τὰ πολλὰ ἐκείνως ἐσήμαινεν.Σωκράτης
τί οὖν τοῦτο, ὦ Κρατύλε; ὥσπερ ψήφους διαριθμησόμεθα τὰ ὀνόματα, καὶ ἐν τούτῳ ἔσται ἡ ὀρθότης; ὁπότερα ἂν πλείω φαίνηται τὰ ὀνόματα σημαίνοντα, ταῦτα δὴ ἔσται τἀληθῆ;Κρατύλος
οὔκουν εἰκός γε.Σωκράτης
οὐδ᾽ ὁπωστιοῦν, ὦ φίλε. καὶ ταῦτα μέν γε αὐτοῦ
